Aire-arrasto kimikoen konspirazio-teoria: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xabi22 (eztabaida | ekarpenak)
+kat
Xabi22 (eztabaida | ekarpenak)
+edukiak
1. lerroa:
[[Fitxategi:Contrail.fourengined.arp.jpg|thumb|245x245px|[[Airbus A340]] [[Hegazkin|hegazkina]] [[Ur|ur kondentsazio]] arrastoa uzten zeruan. Teoriaren babesleen arabera, gai kaltegarrien askapena egiten egongo litzateke. ]]
'''Aire-arrasto kimikoen konspirazio-teoria''' ([[Ingeles|ingelesezko]] '''''chemtrails''''' izenaz ezagunagoa) [[Hegazkin|hegazkinek]] uzten dituzten aireko arrastoak, [[Kondentsazio|kondentsazioak]] sorturikoak izan beharrean, gai kimikoek osaturikoak direla adierazten duen teoria bat da.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Qué son en realidad los chemtrails y llega la Semana del cerebro|hizkuntza=es|url=https://www.eitb.eus/es/radio/radio-euskadi/programas/la-mecanica-del-caracol/detalle/6264923/que-son-realidad-chemtrails-llega-semana-cerebro/|aldizkaria=Euskal Irrati Telebista|sartze-data=2020-01-03}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=La conspiración de las “quimioestelas” {{!}} Marcianitos Verdes|hizkuntza=es-ES|url=http://marcianitosverdes.haaan.com/2013/03/la-conspiracin-de-las-quimioestelas/|sartze-data=2020-01-03}}</ref> Teoria hau ez da onartua izan [[Zientzialari|zientzialarien]] aldetik, alabaina, jendartean indar handia izan duen eta oraindik ere duen teoria da. Teoriaren babesleen arabera, fenomeno honen helburua biztanleria kaltetzea da, izan [[Eritasun|gaixotasunak]] sortzen gizakiengan edo izan [[Uzta|uztak]] edo lurren emankortasuna urritzen.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=USATODAY.com - Conspiracy theories find menace in contrails|url=https://usatoday30.usatoday.com/weather/science/2001-03-07-contrails.htm|aldizkaria=usatoday30.usatoday.com|sartze-data=2020-01-03}}</ref> Teoriak dio kalte horien sorkuntzaren berri gutxi batzuek baino ez dutela, goi agintariek edo maila altuko erakundeek adibidez, eta hortaz, aire-arrasto hauek aitortzenaitortu ez eta sekretupean gordetzen diren helburuetarako baliatzen direla. Erakunde eta zientzialariek irmoki babestu dute halako arrastoak [[Pestizida|fumigaziorako]], [[Lainoen ereitea|lainoen ereiterako]] eta [[Aire erakustaldi|aire erakustaldietarako]] baino ez direla baliatzen.<ref name=":0">{{Erreferentzia|izena=Aldo|abizena=Mas|izenburua=El negocio conspirativo de los cazaquímicos contra las 'chemtrails'|hizkuntza=es|url=https://www.eldiario.es/economia/negocio-conspirativo-caza-quimicos-chemtrails_0_847966167.html|aldizkaria=eldiario.es|sartze-data=2020-01-03}}</ref>
 
Ingelesezko "''chemtrail''" terminoa hizkuntza bereko "''chemical trail''" esamoldetik dator, zeinaren itzulpen zehatza ''arrasto kimikoa'' izango litzatekeen. Esamoldea lehen aldiz William Thomas kazetariak erabili zuen 1999an, nahiz eta fenomenoaren lehen deskribapena Richard Finkek egin bi urte lehenago. Haatik, teoria honen zenbait babeslek fenomenoa urte batzuk lehenago hasi zela diote.
 
Zientzialariak ordea ez dira gustura sentitzen teoria honekin eta oinarririk gabekoa dela irizten dute. Fenomenoa azaltzeko, halako egiturak kondentsazio-arrastoen ondorio direla baieztatzen dute edota [[zirru]] motako [[Laino|lainoak]] direla. Hori hala izanik, zientzialariek ez diote egiantzekotasunik ematen teoriari, salbuespenak salbuespen.<ref name=":0" />
 
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}
[[Kategoria:Konspirazio-teoriak]]