18:27, 30 abendua 2019ko berrikusketa aldatu Ariane Ensunza (eztabaida \| ekarpenak) 409 edits zuzenketak Etiketa: Ikusizko edizioa ← Aurreko ezberdintasuna		18:32, 30 abendua 2019ko berrikusketa aldatu desegin Ariane Ensunza (eztabaida \| ekarpenak) 409 edits zuzenketak Etiketa: Ikusizko edizioa Hurrengo ezberdintasuna →
3. lerroa: [[Fitxategi:Argon laser beam and diffraction mirror.png\|thumb\|Argon laser baen izpia difraktatuta]] [[Fisika]] arloan '''difrakzioa''' [[Uhin\|uhinen]] berezko fenomeno bat da: uhinen desbiderapena oztopo edo zirrikitu baten aurrean. Difrakzioa edozein ~~motako~~motatako uhinetan gerta daiteke: soinu-uhinetan, fluido bateko uhinetan edo uhin elektromagnetikoetan, hala nola argi ikusgai eta irrati-uhinak. Halaber, fenomeno hau tamaina finituko uhin talde bat zabaltzen denean gertatzen da. Adibidez, laser baten argi-uhinen sortak azkenean dibergitu behar du izpi zabalago batean igorletik distantzia zehatz batera. Difrakzioa argiaren 5 fenomenoetariko bat da, besteak [[islapena]], [[errefrakzioa]], [[interferentzia]] eta [[Polarizazio (argipena)\|polarizazioa]] izanik. 27. lerroa: Horrenbestez, fisikan interferentzia forma espezifikoak aztertu behar direnean bereizi behar dira interferentzia horrek eragindako efektuak difrakzioak eragindako efektuengandik. Interferentzia gertatzen da [[uhin-luzera]] λ objektuaren ~~dimentsioak~~dimentsioa baino handiagoa denean, beraz difrakzioaren eraginak murrizten dira baztergarriak izan arte objektuaren neurriak handitzen diren heinean uhin-luzerarekin alderatuta. == Aplikazioak == 38. lerroa: Espektro elektromagnetikoari dagokionez, [[X izpi\|X izpiak]] uhin-luzera eta materiaren distantzia interatomikoak antzeko dira. Honenbestez, X izpien difrakzioa erabili ahal da kristalen eta egitura periodikoa duten beste zenbait materialen egitura aztertzeko. [[Fitxategi:Xray DNA.gif\|thumb\|DNAren X izpien difrakzio patroia]] Adibidez, X izpien difrakzioak egitura kristalino batek eraginda (adibidez gatza NaCl) Braggen legea egiaztatzen du. Difrakzioaren ereduaren geometria aztertuz ondorioztatu ahal da laginaren molekulak ze egituran ordenatzen diren. Teknika hau erabili zen DNAren egitura ezagutzeko, eta James Watson eta Francis Crickek erabili zuten beren helize bikoitzeko konfigurazioa frogatzeko 1953an.<ref>{{Cite web\|url=https://wwwusers.ts.infn.it/~milotti/Didattica/Biophysics/handouts/Crouse/ed084p803.pdf\|izenburua=X-ray Diffraction and the Discovery of the Structure of DNA, A Tutorial and Historical Account of James Watson and Francis Crick’s Use of X-ray Diffraction in Their Discovery of the Double Helix Structure of DNA\|sartze-data=\|egunkaria=\|aldizkaria=\|abizena=Crouse\|izena=David T.\|egile-lotura=\|hizkuntza=\|formatua=}}</ref>~~1953an.~~ Espektro elektromagnetiko ikusgaiari dagokionez difrakzioaren fenomenoa zenbait substantzia aztertzeko eta identifikatzeko erabiltzen da teknika elektroskopiko<ref>{{Erreferentzia\|izenburua=Wayback Machine\|data=2018-07-12\|url=https://web.archive.org/web/20180712092152/http://132.248.9.195/ptd2017/noviembre/413081298/Index.html\|aldizkaria=web.archive.org\|sartze-data=2019-11-24}}</ref> baten bitartez. Adibidez, xurgapen optikoko espektrometroek hurrengo instrumentazioa daukate: lanpara batek lagina argitzen du (kolorante bat izan daiteke likido garden batean disolbatuta); laginak igortzen duen argiak kolorantearen egitura eta konposizioari buruzko informazioa dauka eta difrakzio zursare baten bitartez argi hau deskonposatzen da (prisma batek argi izpi batekin egiten duen bezala) argia sentsore batera zuzenduz, sentsore hau ordenagailu bati konektatuta dago. Difrakzio zursarea ezinbesteko elementua da zehaztasun handiko instrumentuak ekoizteko.

Difrakzio (fisika): berrikuspenen arteko aldeak