Wikipedia

Manneken Pis: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
t robota Erantsia: he, ja, zh Aldatua: fr
No edit summary
1. lerroa:
[[Image:2005 manneke pis05.jpg|thumb|Manneken Pis biluzik]]
'''Manneken Pis''' (Bruselako50 hizkeran Menneke Pis "txisa egiten ari den umea") berrogeitamar zentimetrocm inguruko estatua[[brontze]]zko batestatutxoa da, [[Brusela]]ko erdigune historikoanerdigunean aurkitzen dena. Iturriaren barnera txisatxiza egiten ari den umemutiko biluzi bat adieraztenirudikatzen du. AtomiumaBruselako etahizkeran ([[Enparantza Nagusianederlandera]]rekin batera,oinarrikoa) hiriko''Menneke ikurretakoPis'' batesapideak da,"''mutikoa baitatxiza bertakoegiten''" tokiesan turistikoenetakonahi bat ere, bertako biztanleen [[izpiritu]] independentearen ikur ere badelarikdu.
 
''[[Atomium]]a'' eta [[Enparantza Nagusia (Brusela)|Enparantza Nagusia]]rekin batera, hiriko ikurretako bat da, baita bertako toki turistikoenetako bat ere, bertako biztanleen [[izpiritu]] independentearen ikur ere badela.
Antzerako estatua bat bazegoen XV. mendearen erdialdera, beharbada, baita [[1388]]. urte aldera (lehen aldiz, [[Santa Gudulako katedral]]eko artxibategietan egiten den aipamenaren data). Hainbat aldiz lapurtua izan zen. [[1619]]an, [[Jerôme Duquesnoy]] eskultore frantziar-flandriarrak eginiko [[brontze]]ko estatuatxo batengatik ordezkatua izan zen. Estatuatxo hau, bruselatarrek, frantziarrek hiri hau [[1695]]ean setiatu zutenean babestu zuten. Oraingoa, erreplika bat izango litzateke, jatorrizkoa [[1960]]ko hamarkadan desagertu bait zen.▼
 
==Historia==
 
▲AntzerakoAntzeko estatua bat bazegoen [[XV. mendearenmende]]aren erdialdera, beharbada, baita [[1388]]. urte aldera (lehen aldiz, [[Santa GudulakoGudula katedrala|Santa Gudula katedral]]eko artxibategietanagiritegietan egiten den aipamenaren data). Hainbat aldiz lapurtua izan zen. [[1619]]an, [[Jerôme Duquesnoy]] eskultore frantziar-flandriarrak eginiko [[brontze]]kobrontzeko estatuatxo batengatik ordezkatua izan zen. Estatuatxo hau, bruselatarrek, frantziarrek hiri hau [[1695]]ean setiatu zutenean babestu zuten. Oraingoa, erreplika bat izango litzateke, jatorrizkoa [[1960]]ko hamarkadan desagertu bait zen.
 
Oraingoa, erreplika bat da, jatorrizkoa [[1960]]ko hamarkadan desagertu baitzen.
 
== Elezaharrak ==
Estatua honen atzean, hainbat elezahar daude, baina, ospetsuena [[Brabanteko Godofredo II.a]] dukearena da. [[1142]]an, bi urteko adina baino ez zuen [[jaun]] honen tropak, [[Ransbeke]]n, oraingo [[Neder-over-Heembeek]] [[Berthout]]tarren, [[Grimbergen]]eko jaunen aurka borrokan ari ziren. Tropek jaun umea saski batetan sartu eta zuhaitz baten adarretik zintzilikatu zuten, animatzeko. Handik, Godofredok, Berthouttarren tropen gainean txisatxiza egiten zuen, hauek, azkenik, gerra galduz.
 
Beste elezahar batek, [[XIV. mendea]]n, Bruselak herrialde atzerritar baten aldetik denbora asko setiaturik zeramala kontatzen du. Erasotzaileek, plan bat asmatu zuten hiriko harresietan karga eztandagarriak jartzeko. Baina, Juliaanske izeneko ume txiki bat, erasotzaileei begira ari zen, hauek karga eztandagarriak jartzen ari ziren bitartean. Piztutako metxaren gainean txisa egin zuen eta, honela, hiria salbatu zuen.
12 ⟶ 18 lerroa:
Estatua hau, askotan, mozorro batekin jantzia izaten da, [[Manneken Pisaren lagunak]] izeneko diru nahirik gabeko elkarteak kudeatutako egitarau baten arabera, askotan musika banda batek lagundutako zeremonietan. Jantzi ondoren, estatuaren txorrota berriz konektatu ondoren, gainpresioaren ondorioz, zorrotadak ikusleak zipriztindu ditzake.
 
Bere jantzitegia, [[Hiriko Museoa]]n erakusten diren ehundakaehunka mozorro ezberdinetazezberdinez osaturikosatua dago.
 
<gallery>
Image:Manneken_pis_xmas.jpg|[[Eguberri]]a
Image:Manneken-Piss_(11-5-2002).jpg|2002ko maiatza
Image:MannekenPisDiablada.jpg|Diablada ([[Bolivia]])
Image:Manneken_Pis_dracula.jpg|[[Drakula]]
</gallery>
 
== Beste likido batzuk ==
Antzina, Manneken Pisaren ur txorrota, [[gardentasun]] gutxiagoko likidoz ordezkatua izaten zen, jaien ondorioz. Ardoa edo [[ezti-ur]]agatik. [[1890]]ean, bi egunez Bruselan ospatu ziren jai handietan, Mannekenak azken aldiz txistxiza egin zituen ardoa eta [[lambic]]a.
 
== Antzerako estatuak eta erreprodukzioak ==
[[Geraardsbergen]], [[Broksele]] eta [[Hasselt]] hiri belgiarretan antzerako estatuak esistitzenexistitzen dira. Oraindik erabaki ez den norgehiagoka bat dago Brusela eta Geraardsbergenen artean, bietako nongoa den Manneken Pis zaharragoa. [[1990]]eko hamarkadaren erdialde ingurutik, Mannekenak badu bere neskazko baliokidea: ''[[Jeanneke Pis]]a'' delakoa.
 
Herrialde batzuetan, oso ohikoa da igerilekuak eta iturriak, Manneken Pisaren [[beira zuntz]] edo brontzezko erreplikekin apaintzea. Bruselako oroigarri ezagunenetako bat, estatuaren metalezko edo txokolatezko miniaturak dira, baita aldagarri arriskutsuagoren bat ere, [[kortxokentzekoakkortxokentzeko]]ak adibidez.
 
== Bitxikeriak ==
*[[2002]]ko irailean, [[Florida]]n bizitzen jarritako [[gofre]]gile belgiar batek, Manneken Pisaren erreplika bat jarri zuen bere negozioaren aurrean, [[Orlando]]ko Fashion Square [[zentrumerkatarizta komertzialgune]]eanan. Gofregile belgiar honek elezaharra "Brusela sutik salbatu zuen umea, suaren gainean txisatxiza eginez" gogoratzen zuen (beharbada, elezahar hau [[Gulliverren bidaiak]]eko gertakari batekin nahastuz). Harriturik, zentrumerkataritza komertzialekoguneko bezeroek kexu formal bat aurkeztu zuten, eta belgiar honek, estatua kendu behar izan zuen.
 
*Manneken Pisa, objektu bat gehiago bezala agertzen da [[Nintendo]]ren ''[[Animal Crossing]]'' [[bideojoko]]an, baita [[Playstation 2]]ko ''[[Katamari Damacy]]'' bideojokoan ere.
 
*Asterixen[[Asterix]]en komiki batetan ere egiten du agerpen labur bat: ''[[Asterix Belgikan]]'' izeneko abenturan, hain zuzen, ume txiki bat bainugelarantz korrika doanean.
 
== Kanpo loturak ==
35 ⟶ 48 lerroa:
*{{fr}}[http://www.brucity.be/artdet.cfm?id=810&nLanguage=1 Brusela Hiriko Museoa] mozorro bilduma
*{{en}}[http://www.bullworks.net/virtual/mannekin/mannekin.htm Manneken Pis kortxokentzekoa]
 
{{commons|Manneken Pis van Brussel}}
 
[[Kategoria:Belgika]]
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Manneken_Pis"(e)tik eskuratuta