Rochdaleko Aitzindariak: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
51. lerroa:
- Elkarte honen kideentzako onura eta segurtasun gehiago lortzeko, Elkarteak lursail bat edo hainbat lursail erosi edo alokatu beharko ditu, lanik gabe egon daitezkeen kideek edo beren lana gaizki ordainduta dutenek lur horiek landatzeko.
- Ahalik eta bideragarria den lasterren, Elkarteak botereak antolatu beharko ditu ekoizteko, banatzeko, hezkuntzarako eta gobernurako, edo beste hitz batuekin adierazita, auto-lagundutako interes bateratuen kolonia bat ezarri, edo beste elkarte batzuei lagundu horrelako koloniak ezartzen.
57. lerroa:
=== Printzipioen eredua ===
== ICAren eguneraketa ==
Mundu mailako mugimendu kooperatibo modernoek, bereziki Nazioarteko Aliantza Kooperatiboak (''International Co-operative Alliance''<ref>{{Erreferentzia|izenburua=International Co-operative Alliance {{!}} ICA|url=https://www.ica.coop/en|aldizkaria=www.ica.coop|sartze-data=2019-12-05}}</ref>), hainbat aldiz hartu dituzte Rochdaleko Printzipioak oinarritzat. ICAk 1937an hartu zituen lehenengoz, eta 1966an zein 1995ean garatu egin zuen bertsio eguneratua.
Rochdale printzipioak, 1995eko ICA berrikuspenaren arabera, honela laburbildu daitezke.
▲Halaber, Printzipioek garrantzi handia izan dute kooperatiba modernoen ulermenean eta garapenean<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Economía social y cooperativismo|argitaletxea=Lex Nova|data=2006|url=https://www.worldcat.org/oclc/434179841|edizioa=1a. ed|isbn=84-8406-257-0|pmc=434179841|sartze-data=2019-12-05}}</ref>. Elkartea existitzen ziren kooperatibetatik bereizi egin zen Printzipioekin, klase sozial, diru-sarreren maila, arrazaren edo bestelako banaketa sozial, politiko, erlijioso eta ekonomikoen arabera definitu gabeko sozietate bat ezarriz.
=== Bazkide borondatezkoa eta irekia ===
[[Fitxategi:1 Z ZjOpYV4iiy7ik3JM0Lvw.jpg|thumb|Diskriminaziorik gabe]]
Rochdale Printzipioetako lehenengoak dio kooperatiba-elkarteek [[bazkide]] irekia eta [[Borondatezko gizarte aurreikuspeneko erakunde|borondatezkoa]] izatea. ICAren Kooperatiben [[Identitate nabarmen|Identitatea]]<nowiki/>ri buruzko adierazpenaren arabera, "Kooperatibak borondatezko erakundeak dira, beren zerbitzuak erabili ahal izateko eta bazkideen erantzukizunak onartzeko prest dauden pertsona guztiei irekiak, sexu, gizarte, arraza, politika edo erlijio bereizkeria edo [[diskriminazio]]<nowiki/>rik gabe. "
Sozialki diskriminatzea pertsonen arteko bereizketa egitea da, [[Gizarte klase|gizarte klasea]] edo kategoria oinarri hartuta. Gizarte-bereizkeriaren adibideen artean, [[arraza]], [[Erlijio|erlijio,]] [[sexu]], [[orientazio sexual]], [[Ezintasunezko aldi|ezintasun]] eta [[etnia]] diskriminazioa daude. Rochdaleko lehen printzipioa betetzeko, kooperatiba-elkarteak ez lioke eragotzi beharko, parte hartzeko prest dagoen inori, arrazoi hauetakoren bategatik. Hala ere, horrek ez du debekatzen kooperatibak bazkide izateko oinarri arrazoizko eta garrantzitsuak diren [[Arau sozial|arau]]<nowiki/>ak ezartzea, esate baterako, [[Eremu (argipena)|eremu]] geografiko jakin baten bizi, edo bazkide izateko [[Sarrera-irteerako unitate|sarrera]]-[[Kuota (argipena)|kuota]] ordaintzea, beti ere irizpideak betetzen dituzten pertsona guztiek aukeratu ahal izango badute.
Kooperatiben borondatezko izaera kontuan hartuta, kideek parte hartzeko arrazoiak behar dituzte. Pertsona bakoitzaren motibazioak bakarrak izango dira eta kooperatiba batetik bestera aldatu egingo dira, baina askotan honako hau konbinatuko dira:
• Finantzarioak - Kooperatiba batzuek bazkideei abantaila ekonomikoak emateko gai dira.
• Bizi kalitatea. Komunitateari kooperatiba baten bidez zerbitzatzea, zerbitzua egiteak norberaren bizitza hobetzen duelako da, agian, boluntariotzarako motibazio garrantzitsuena. Jendea beste pertsona batzuekin izateak lortzen dituen onurak barneratuko lirateke, aktibo egoteaz gain, batez ere bizitzako beste arloetan bezain argi ez dagoen gizartean dugun balioa.
• Altruismoa - Batzuk boluntarioak beste batzuen mesederako.
• Betebeharra - Batzuek komunitatean parte hartzea herritartasunarekin lotzen den erantzukizun gisa ikusten dute. Kasu honetan, agian ez dira beren burua boluntario gisa deskribatzen.
• Karrera-esperientzia - Boluntariotzak karrerako irtenbideak gehitu ditzakeen esperientziak eskaintzen ditu.
=== Bazkideen kontrol demokratikoa ===
Rochdaleko bigarren Printzipioak dio kooperatiba-sozietateek kideen kontrol demokratikoa izan behar dutela. ICAk Kooperatiba Identitateari buruzko adierazpenaren arabera, "Kooperatibak kideek kontrolatutako erakunde demokratikoak dira, aktiboki parte hartzen dutenak beren politikak ezartzen eta erabakiak hartzen. Hautatutako ordezkari gisa gizonezkoek eta emakumezkoek erantzukizuna dute kide izateko. Lehen mailako kooperatibetan kideek boto eskubide berdinak dituzte (kide bat, boto bat) eta beste mailetako kooperatibak ere modu demokratikoan antolatzen dira.”
[[Fitxategi:The Co-op Museum, Toad Lane, Rochdale. - geograph.org.uk - 423498.jpg|thumb|Rochdaleko museoa]]
| |||