Martensita: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
1. lerroa:
{{HezkuntzaPrograma|Kultura zientifikoa}}
 
'''Martensita''' oso material [[Gogortasun|gogorra]] da, burdinaren egitura kristalinotik datorrena. Izena, alemaniakoAlemaniako [[metalurgia]] batetik datorkio, [[Adolf Martens]] (1850-1914). Era berean, martensita izena ere erabili daiteke [[difusio transformaketa]] bidez sortzen den edozein egitura kristalino izendatzeko.<ref name=":0">{{Erreferentzia|abizena=Khan, Abdul Quadeer.|izenburua=The effect of morphology on the strength of copper-based martensites.|argitaletxea=[s.n.]|data=1972|url=http://worldcat.org/oclc/841669153|pmc=841669153|sartze-data=2019-11-27}}</ref> Martensitaren barruan oso gogorrak diren mineralak aurkitu ditzakegu listoi edo plaka kristal partikula bezalakoak.
== Propietateak ==
[[Fitxategi:Martensite.jpg|thumb|Martensita AISI 4142 altzairua.]]
Martensita karbonozko altzairuetan eratzen da, austenitaren hozte azkarraren ([[Aro (metalurgia)|tenplaketaren]]) ondorioz. Hain azkar hozten da, <u>ezen</u> karbono atomoak ez daukatela nahiko denbora egitura kristalinotik kanpora difunditzekohedatzeko kantitate nahikoetan [[zementita]] (Fe<sub>3</sub>C) sortzeko. [[Austenita]] γ-Fe da, burdinaren eta aleazio elementuen soluzio solido bat.
[[Fitxategi:Steel_035_water_quenched.png|thumb|% 0,35 Altzairua 870 ° C-tik ureztatuta.]]
Tenplaketaren ondorioz, aurpegietan zentratutako [[austenita]] kubikoa, [[Kristal-sistema tetragonal|aurpegietan zentratutako forma tetragonal]] eta tentsio handiko karbonoz  [[Gainasetuta|gainasetutako]] egitura batean transformatzen da, martensita. Lortzen diren ebaketa deformazioek dislokazio ugari sortzen dituzte, hau da altzairuen gogortze mekanismo nagusia. Altzairu perlitiko baten gogortasunik altuena 400 [[Brinell]] da, eta martensita 700 Brinelleraino iritsi daiteke.<ref name=":1">{{Cite book|izena=Baumeister, Avallone, Baumeister|abizena=|urtea=|izenburua=Marks' Standard Handbook for Mechanical Engineers, 8th ed.|argitaletxea=McGraw Hill|orrialdea=pp. 17, 18.|orrialdeak=|ISBN=ISBN 9780070041233|hizkuntza=}}</ref>
22. lerroa:
Martensita ez da altzairuaren [[Fase-diagrama|fase-diagraman]] agertzen, ez delako orekako fase bat, zeren eta, oreka faseak hozte abiaura mantsoekin lortzen dira denbora nahikoa dutelako difusiorako, baina martensita normalean hozte abiadura handietan egiten da. Prozesu kimiko hau azeleratzen doan heinean tenperatuta altuagoetara, martensita suntsitu egiten da tenperaturaren ondorioz eta prozesu honi [[Iragotze|iragotzea]] deritzo. Aleazio batzuetan efektua murriztu egiten da beste elementu batzuk gehitzean, adibidez, [[Wolfram|worlframa]] gehitzean [[Zementita|zementitaren]] nukleazioa oztopatzen duelako, baina gehiengoetan nukleazioa baimentzen da barne tentsioak arintzeko.
 
[[Aro (metalurgia)|Tenplaketa]] kontrolatzeko oso zaila den prozesu bat da, horregatik altzairua tenplatu egiten da martensita ugari dagoen arte, eta gero, gradualki [[Iragotze|iragotzen]] da martensita kontsentrazioakontzentrazioa murrizteko, nahi den aplikaziorako nahiago den egitura lortu arte. Martensiatren mikroegitura orratz itxurakoa bada materiala hauskorra izango da eta martensita kantitate gutxi badauka, berriz, biguna.
 
== Erreferentziak ==
36. lerroa:
* [https://books.google.com/books?id=brpx-LtdCLYC&pg=PA26&lpg=PA26&d#v=onepage&q&f=true, Metallurgy for the Non-Metallurgist from the American Society for Metals]
* [https://code.google.com/p/transformation-crystallography-lab/ PTCLab---Capable of calculating martensite crystallography with single shear or double shear theory]
{{autoritate kontrola}}
 
{{autoritate kontrola}}
[[Kategoria:Ingeniaritza]]
[[Kategoria:Metalurgia]]
[[Kategoria:Altzairuak]]
[[Kategoria:UPV/EHU]]