Ehun metro: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Autoritate kontrola jartzea |
tNo edit summary |
||
6. lerroa:
|izena = Ehun metro
|irudia = Ehun metro saizarbitoria 001.png
|irudiaren testua = '''''Ehun metro''''' eleberriak [[Euskadi Ta Askatasuna|
|izenburu originala=
|izenburua euskaraz=
20. lerroa:
}}
{{izenburu etzana}}
'''''Ehun metro''''' [[Ramon Saizarbitoria]]k idatzitako bigarren [[eleberri]]a da, lehen aldiz [[1976]]an argitaratu zena. [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAkide]] batek [[polizia|poliziengandik]] ihesi [[
''Ehun metro'' eleberriak 14 argitalpen izan ditu 2011 urtera arte eta lau hizkuntzatara itzuli da halaber. [[1985]]an [[zinema]]ra eraman zuen [[Alfonso Ungría|Alfonso Ungria]] zuzendariak ''[[Ehun metro (filma)|Ehun metro]]'' izenburuarekin.
42. lerroa:
[[Fitxategi:Cuaderno nacionalcatolico 001.JPG|thumb|300px|Eleberrian protagonistaren eskola oroitzapenak biltzen dira, tartean irudikoa bezalako [[nazionalkatolizismo]] kutsuko diktaketa bat.]]
Eleberria sei kapituluz osaturik dago. Kapituluen hasieran eta labur-labur, protagonista haurra zelarik (haurra protagonista bera dela zuzenean esaten
Eleberriaren hari nagusia José izeneko ETAkide baten ihesaldi laburra da<ref>ETA erakundea ez da, ordea,
Narrazioan zehar, Konstituzio plazari eta Donostiari buruzko informazio turistikoa azaltzen da han eta hemen, gaztelaniaz. Aldi berean,
Kapituluetan zehar ikasle bati egindako itaunketa poliziala zehazten da, izenik
Eleberrian zehar iheslari protagonistaren iraganeko bizitzaren xehetasunak azaltzen dituzten pasarteak daude endekaturik, [[collage]] moduan, protagonistak berak gogoratzen dituenak:
* lehenengoan (lehenengo kapituluan), protagonista txikia zelarik, [[Kontxa|Kontxako hondartzako]] arrapalan olatuekin jolastuz oinetakoak bustitzeagatik aitak
* bigarrenean (bigarren kapituluan), oso labur, eskolan fraide irakasleak ematen zituen soinketa klaseak gogoratzen ditu;
* hirugarrenean (bigarren kapituluan), Danieli izena duen lagun baten etxean Michele izeneko neska ezagutu zuenekoa kontatzen da, non taberna batera joaten diren ogia eta ardoa erostera, atzetik tabernako lagunek
* laugarrenean (hirugarren kapituluan), Michele (Michele Manassé, zehatzago) berarekin gaua pasa zuenekoa kontatzen da, non Micheleren jatorriari buruzko xehetasunak ere aipatzen diren ([[Aljer]]eko [[judu]] baten alaba dela, esaterako);
* bosgarrenean (laugarren kapituluan), Manuel
* seigarrenean (bosgarren kapituluan), mutil koskorra zelarik aita hil zitzaionekoa gogoratzen du eta ingurukoek orduan berarekin izan zuten jokabidearekin eta bere sentimenduekin batera.
62. lerroa:
== Protagonista antiheroi moduan ==
Anitz dira eleberrian protagonista [[antiheroi]] moduan irudikatzen duten baliabideak. Lehenengo kapituluan, ordea, hondartzan oinetakoak bustitzen dituela baliatuz, bere geroko
{{esaera2|Abilenak, trebeenak, bizienak, bizkorrenak, ez dira bustitzen, batzuetan, eta beste batzuetan, busti egiten dira, ahulenak eta kobardeenak ez dira bustitzen sekula<ref>{{eu}} {{Erreferentzia▼
|izena=Ramon
|abizena=Saizarbitoria
71 ⟶ 69 lerroa:
|edizioa=3
|urtea=1980
|orrialdea=19}}.</ref>
▲{{esaera2|Abilenak, trebeenak, bizienak, bizkorrenak, ez dira bustitzen, batzuetan, eta beste batzuetan, busti egiten dira, ahulenak eta kobardeenak ez dira bustitzen sekula
Heroia berehala zapuzten da, ordea. Lerro batzuk geroago, protagonistak "galtzaile bezala, burua makurtuz igotzen du ranpa".<ref>{{eu}} {{Erreferentzia
|izena=Ramon
|abizena=Saizarbitoria
|izenburua=ibid.}}</ref>
|izena=Lourdes
|abizena=Oinederra
83. lerroa:
|edizioa=3
|argitaletxea=Kriselu
|urtea=1980}}</ref>: heriotza hoztasunez eta beste berri zenbaitekin batera kontatzen duten egunkarietako titularrek eta jendearen iruzkinek ez dute heriotza inondik inora mitifikatzen ("''Nada que se han chingado a uno''", aurretik beste batek "Ez, ez. Potroena ez dik inork diskutitzen." aipatu arren; "gizajoa" eta "gajoa" deitzen dioten emakume eta neska gazteen esanak); heriotzaren izaera fisikoa ("Aho zabalik omen zegonan. Horrela, odol hari bat zeriola.") eta isuritako odolaren alperrikakotasuna ("Urrutitikan uso beraren ibilera urduria. Odol koagolatuez zikindurikako adokin gainean mokoka.") ere nabarmendu egiten dira. Eleberriak heriotzarekin berarekin ez bukatzeak ere protagonismo heroikoa kentzen dio hildakoari, bizimoduak normal jarraitzen duela erakusten duten irudiek indartuta ("Vamos circulen" dio polizia batek; "Radio reloj le saluda. Berrogeitamar
{{esaera2|''It turns the earth</br>It turns with its trees ... its gardens ... its houses </br> It turns with its great pools of blood.'' </br
== Protagonistaren "ni" eza: narratzailea eta heteroglosia ==
|