Internet: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
||
49. lerroa:
[[1961]]<nowiki/>eko uztailean, Leonard Kleinrockek paketeen kommutazio teoriari buruzko lehen dokumentua argitaratu zuen [[MIT]]<nowiki/>etik. Kleinrockek [[Lawrence Robert Klein|Lawrence Roberts]] konbentzitu zuen pakete bidezko komunikazioen egingarritasun teorikoaz zirkuituen ordez, eta hori aurrerapauso handia izan zen sareko informatika-lanerako bidean. Beste urrats nagusia ordenagailuak elkarren artean elkarrizketatzea izan zen. Lursail hau esploratzeko, 1965ean, Robertsek [[Massachusetts]]<nowiki/>eko TX2 konputagailu bat eta [[Kalifornia|Kaliforniako]] Q-32 bat konektatu zituen abiadura baxuko telefono linea kommutatu baten bidez, honela, sekula eraiki ez zen eremu zabaleko lehen konputagailu sarea sortuz.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=History of the Internet & World Wide Web : 1) Internet Before Web|url=http://www.netvalley.com/cgi-bin/intval/net_history.pl?chapter=1|aldizkaria=www.netvalley.com|sartze-data=2019-11-28}}</ref>
=== Lehen sare interkonektatuta ===
=== ARPANET ===
'''·[[1972]]:''' ARPANETen lehen erakustaldi publikoa egin zen, DARPAk finantzatutako komunikazio-sare berria, [[telefono]] sare kommutatuaren gainean modu banatuan funtzionatzen zuena. [[Arkitektura]] berri honen arrakastak, [[1973]]<nowiki/>an, DARPAk mota ezberdinetako sareak (paketeen trafikora bideratutakoak) interkonektatzeko balizko teknikei buruzko ikerketa programa bat hasteko balio izan zuen. Horretarako, [[komunikazio-protokolo]] berriak garatu zituzten, konektatutako ordenagailuentzat modu "gardenean" informazio-truke hori ahalbidetzeko. Proiektuaren [[Filosofia|filosofiatik]] "Internet" izena sortu zen, [[TCP]] eta IP.20 protokoloen bidez interkonektatutako sareen sistemari aplikatu zitzaiona.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Retiring the NSFNET Backbone Service: Chronicling the End of an Era|data=2011-07-19|url=https://web.archive.org/web/20110719235238/http://www.merit.edu/networkresearch/projecthistory/nsfnet/nsfnet_article.php|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2019-11-28}}</ref>▼
{{sakontzeko|ARPANET}}
▲
=== Oinarrizko hezurdura ===
[[Fitxategi:HTML source code example.svg|thumb|276x276px|''1990ean CERNek HTML kodea sortu zuen eta berarekin World Wide Web lehen bezeroa. Irudian, sintaxi koloreztatua duen HTML kodea.'']]
'''·[[1990]]:''' Talde berdinak [[World Wide Web]] izeneko lehen Web bezeroa eta lehen web zerbitzaria eraiki zituen.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Brazil, Russia, India and China to Lead Internet Growth Through 2011 - ClickZ|data=2008-10-04|url=https://web.archive.org/web/20081004000237/http://www.clickz.com/showPage.html?page=3626274|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2019-11-28}}</ref> 1990eko hamarkadaren hasieran, interkonexio-erraztasun berriak eta sarearen erabilerarako tresna grafiko sinpleak sartzearekin batera, gaur egun Interneti ezagutzen diogun gorakada hasi zen. Hazkunde masibo honek erabiltzaileen profil berri baten sorrera ekarri zuen, gehienak sektore akademiko, [[Zientzia|zientifiko]] eta [[Gobernu|gobernuekin]] loturarik ez zuten pertsona arruntak.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=16th APAN Meetings in Busan|url=https://apan.net/meetings/busan03/cs-history.htm|aldizkaria=apan.net|sartze-data=2019-11-28}}</ref>
63 ⟶ 67 lerroa:
Horrek zalantzan jartzen zuen [[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]<nowiki/>etako gobernuak sarearen sostengu eta [[Administrazio|administrazioari]] emandako diru laguntza, baita Interneten erabilera komertzialari egun dagoen debekua ere. Gertaerak azkar gertatu ziren, eta [[1993]]<nowiki/>rako Interneten erabilera komertzialerako debekua bertan behera geratu zen eta gobernuz kanpoko administrazio eredu baterantz igarotzea definitu zen, era berean, sarbide pribatuetako sareak eta [[Hornitzaile|hornitzaileak]] integratzea ahalbidetzeko.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Home|hizkuntza=en|url=https://www.ietf.org/|aldizkaria=IETF|sartze-data=2019-11-28}}</ref>
=== Webguneak domeinu publikoan ===
1993ko apirilaren 30ean [[Webgune|webgunea]] [[Domeinu publiko|domeinu publikora]] sartu zen, [[CERN]]<nowiki/>ek [[Teknologia|teknologiak]] doan eman baitzituen, edonork erabili ahal izan zitzan. <ref>{{Erreferentzia|izenburua=El primer sitio web cumple 20 años|hizkuntza=es|data=2013-04-30|url=https://www.lanacion.com.ar/tecnologia/el-primer-sitio-web-cumple-20-anos-nid1577791|aldizkaria=www.lanacion.com.ar|sartze-data=2019-11-28}}</ref><ref>{{Erreferentzia|abizena=FayerWayer|izenburua=Visita la primera página web del mundo, creada hace más de 20 años|hizkuntza=en-US|url=https://www.fayerwayer.com/2012/08/visita-la-primera-pagina-web-del-mundo-creada-hace-mas-de-20-anos//|aldizkaria=FayerWayer|sartze-data=2019-11-28}}</ref>
=== Sare globala ===
Deigarria egiten zaigun lehen datua Internet erabiltzen duten erabiltzaileen kopuruan izandako igoera da. Hamar urte hauetan, mundu osoan nabigatzen duten 559 milioitik 2270 milioira igaro da, hau da, biztanleriaren % 33, 2002ko % 9,1 baino askoz gehiago.
| |||