Moda: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
19. lerroa:
== Janzkeraren eragina: Espainian eta Euskal Herrian ==
Janzkeraren garrantzia gure gizartera heldu zen, nahiz eta [[Iberiar Penintsulako Gerra|Independentziako Gerrak]] XIX.mendean abiatutako
[[Fitxategi:Modaren eboluzioa
[[Lehen mundu gerra]] izan zen mundu mailan [[Genero-rol|emakumearen rola]] aldatu zuena, baina Euskal Herrian apenas nabaritu zen eraginik, [[Ipar Euskal
▲Lehen mundu gerra izan zen mundu mailan emakumearen rola aldatu zuena, baina Euskal Herrian apenas nabaritu zen eraginik, Ipar Euskal Herrian aldaketak eman ziren, baina Hego Euskal Herrian apenas izan zuen eraginik. Izan ere, Lehen mundu gerraz ari garela aipatu beharra dago, gizonezkoek gerrara joan zirenez emakumeek hartu zituztela gizonezkoei zegozkien lanpostuak lantegietan, eta familia buru bilakatu zirela. Esan bezala Hego Euskal Herrian gutxi nabaritu zen Lehen Mundu Gerran gertatutakoa, baina emakumeen errekonozimendua ekarriko zuen mugimendu feministan aldaketak eman ziren. Horrela, janzkera alderdi kulturalaren parte bihurtu zen, eta janzkeraren helburu sinbolikoa boterearen adierazlea izatea bazen ere, moda garai hartako kultura eta ohituren isla bihurtu zen, modu horretan, zeharka bazen ere, garai hartako pentsamendura heltzeko bide zirelarik. XIX. mendearen lehen hamarkadan emakumeen janzkera neoklasizismoari hertsiki loturik ageri zitzaion, gero mendearen erdialdera ere erromantizismoaren garaia izan zen irizpide nagusi, eta azkenik hamarkada horren bukaeran modernismoak hartu zuen indarra. Prentsaren bidez inprentak erretratu eta eta estanpak zabaltzen zituen, nahiz eta benetan moda aldizkarien oinarri eta jatorria margogintzan egon, bereziki erretratuetan.
Ondoren, modan mekanizazioaren prozesua ezarri zen, hori zela eta, hasieran goi mailakoentzat soilik eskuragarriak ziren diseinuak gero eta emakume gehiagorentzat izan ziren eskuragarri; horrela, emakumeen janzkera, irakurtzeko erabiltzen zituzten lekuak emakumeei gizartean garatzeko zuten gaitasunaz jabetu eta hiriak beren burua erakusteko erakusleiho bihurtu ziren. Azkenik, emakumeek eure burua gizartearen aurrean erakusteko gaitasunak modaren industria goitik behera aldatu zuen.
|