Euskal Herria: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t →Absolutismoaren goraldia: ref |
t "Oñatiko ituna" gehitu dut, eta "Bergarako hitzarmenaren" ordez, "Bergarako besarkada" ipini. Baita, ,,, "amaieran" idatzita zegoenari "n" kendu, eta "zion"-en ordez zioten" idatzi. |
||
263. lerroa:
[[File:Donibane_Lohitzuneko_Lore_Jokoak_1892.jpg|thumb|upright|Lore Jokoen posterra, Donibane Lohizune]]
[[Fitxategi:Pasaiako San Roke.jpg|thumb|San Roke ontziola, Pasaia (1920)]]
Euskal herritarrak armatu egin ziren, kanpotar armaden gehiegikeriei eta liberal konstituzionalistei aurre egiteko. 1829an, azken [[Nafarroako Gorteak]] egin ziren. Handik gutxira, 1833ko urrian, [[Lehen Karlistaldia]] piztu zen, Fernando VII.aren oinordekoaren auzia piztu zenean. 1836an, [[Nafarroako Diputazioa|Nafarroako Erresumako Aldundia]] desegin egin zen indarrez, eta [[Probintziako aldundi|probintziako aldundia]] ezarri zen, [[José Yanguas]] idazkari izango zuena.<ref name=":32">Irujo, X. 2012, 382-390. or.</ref> 1839an, [[Oñatiko ituna|Oñatiko itunak]] eta [[Bergarako besarkada|Bergarako
Artean, Arabak, Bizkaiak eta Gipuzkoak gorde egin zuten erregimen autonomo bat, Espainiako Konstituzioetan txertatuta (1837, 1844...). Probintzia horietan, herritarrek ez zuten [[Soldadutza|zerbitzu militarra]] egingo eta eutsi egin zieten beren zerga bilketari. 1872an, baina, [[Bigarren Karlistaldia]] hasi zen Hego Euskal Herrian. Gerra gogorra eta higatzailea izan zen hau ere eta, amaitutakoan, Espainiako gobernuak bertan behera utzi zituen [[Foruen amaiera Hego Euskal Herrian|indarrean geratzen ziren foruen hondarrak]].<ref>{{Cite book|hizkuntza=|izenburua=STM, San Telmo Museoa: Gida|urtea=2013|abizena=|izena=|orrialdeak=62-109|orrialdea=|argitaletxea=San Telmo Museoa, SA|ISBN=978-84-616-7843-3}}</ref>
| |||