Menpekotasun emozional: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Lainobeltz wikilariak «Menpekotasun emozionala» orria «Menpekotasun emozional» izenera aldatu du |
wikipedia, berbideraketak |
||
1. lerroa:
Menpekotasun emozionala, [[familia]], [[Bikote (argipena)|bikote]],
== '''Definizioa''' ==
[[Harreman arriskutsuak|Harreman]] mota hauek ezegonkorrak, kaltegarriak eta des- orekatuak izateagatik ezaugarritzen dira, zeintzuetan menpekoa den horrek bestea idealizatzen duen bere burua makurtuz.
Menpeko direnentzat egoera honek modu negatiboan eragiten du haien autoestimuan eta osasun fisiko zein mentalean. Hala ere, nahiz eta harremanak haiengan sufrimendua eta ondoeza eragin, horrekin amaitzeko ezgai sentitzen dira.
8. lerroa:
Bakardadeari eta hausturari beldur handia daukate eta gertatzekotan, absitentzia sindromea deritzon egoera ematen da: harremanera bueltatzeko desira handiak jakinda zein mingarria izan den, pentsamendu obsesiboa, antsietate eta depresioa. Azken sintoma hauek harreman berri bat agertzen denean bapatean desagertzen dira, aurrekoa ordezkatuz, izan ere, maitatuak izateko behar handia daukate eta afektu hori haien bizitzan zeharrezko bikote harremanetan bilatuz joango dira.
Harreman mota hauetan, bikotekidea segurtasuna ematen duen figura bezala sumatzen da, horregatik oso zaila izaten da hortik ateratzea eta garatzen den atxikimendu mota antsietatea sortzeagatik eta [[anbibalentea]] izateagatik ezaugarritzen da.
Bikotezko harremanetan, hiru mailatako loturak existitzen dira:
* ''[[Lotura afektibo]] egokia:'' maitasun osasuntsua, eman eta jasotzeaz kontzientzia dagoenean.
* ''Gehiegizko lotura afektiboa (berezkoa):'' pertsona ez da gai beste pertsonekin harremanak sortzeko.
* ''Gehiegizko lotura afektiboa (neurrigabekoa):'' Afektua gabezi emozionalak betetzeko erabiltzen da da, horregatik modu patologikoan ematen da.
22. lerroa:
Menpekotasun emozionalak izen ezberdinak hartzen ditu literaturan, artikulu akdemikoetan edota auto- laguntzarako liburuetan. Nahiz eta terminologiari dagokionez desadostasunak egon, autore gehienak oinarrizko ezaugarri batzuetan ados daude.
Gaiarekiko autore esanguratsuena [[Jorge Castelló]] da, izan ere, esplizituki hitz egiten du ''menpekotasun emozionala''ren inguruan. [[Walter Risok]]-ek berriz ''atxikimendu afektibo'' kontzeptua erabiltzen du menpekoa de pertsonak jasaten dituen arazoak adierazteko. Asko erabiltzen den beste termino bat, maitasunarekiko adikzioa da, sustantziarik gabeko adikzioen barruan kokatzen dena. Ez dago zalantzarik menpekotasun emozionalaren eta maitasunarekiko adikzioaren artean dauden antzekotasunen artean, hala ere, zenbait autorek honelako berezitasunak adierazten dituzte:
''[[Adikzio|Adikzioa]] ezauagrri moduan:'' Bikotezko harreman guztietan errepikatzen den eskama da.
''Menpeokotasun emozionala egoera moduan:'' Ez da bikotezko harreman guztietan ematen, baizik eta testuinguru konkretu batean.
30. lerroa:
Terminologia alde batera utzita, esan beharra dago teoria gehienak praktika terapeutikotik jaio direla baina zilegitasun zientifikorik ez dutela. Hau da, honen inguruko ikerketak ez dira apenas existitzen, segur aski sentimenduak eta afektuak ekartzen duten konplexutasun mailagatik. Horrez gain, ohikoa da menpekotasun emozionala nortasun trastorno bezala klasifikatzea eta horrek kronifikatzea eramaten gaitu, honen inguruko ebidentzia zientifikorik ez daudelarik. Gainera, ideia honek menpekoa den horreri arazoari aurre egiteko aukerarik ez daudela sinestarazi egiten dio. Psikologiaren baitan ematen diren bestelako arazoen kasuan bezala, menpekotasun emozionalari aurre egiteko lehenengo pausua horretaz kontziente izatea da, baina maitasuna mitifikatzen duen jendarte batean bizi gara eta horren ondorioz osasuntsuak ez diren zenbait jarrera normalizatu ditugu.
[[Psikologia|Psikologiaren]] baitan ematen diren bestelako arazoen kasuan bezala, menpekotasun emozionalari aurre egiteko lehenengo pausua horretaz kontziente izatea da.
<br />
52. lerroa:
<br />
#
# Rol dominantea. Jarrera hotza eta mespretxuzkoa izan ohi dute eta haien bikotearekiko interes baxua adierazten dute. Botere harremana haien frustrazioak deskargatzeko erabili ohi dute, zenbaitetan indarkeri fisiko zien berbala erabiliz.
# Haien bikotearekiko afektu gutxi adierazten dute. Manipulatzaileak, posesiboak, eta gezurtiak izateagatik ezaugarritzen dira. Beraien bikoteari exklusibotasuna eta fidelitatea eskatzen diote baina beraiek dituzten arau berdinak errespetatzen. Haien bikoteek banaketari dioten beldurra haien onurarako tresna bezala erabili ohi dute.
70. lerroa:
# Banaketa: Dominatzailearen erabakia izan ohi da eta menpekoa den horrek harremana konpontzen saiatuko da, nahiz eta hura sufrimendua ekarri.
# Harreman berrien sorrera: Menpekoa den horrentzat ez dute garrantzi handirik hartzen baina bakardadetik ihes eta sarritan aurreko bikotea ordezkatzeko egiteko erabili ohi dira.
#[[Ziklo (argipena)|Zikloaren]] ber-hasiera: Menpekoa den horren haren gustukoa den beste pertsona bat aurkitzen duenean zikloa berriro hasten da, eta horrekin batera idealizazio prozesua eta sumisiozko jarrerak.
<br />
=== '''[[Abstinentzia]] sindromea:''' ===
Menpekoa den pertsonarentzat sufrimendu itzela bihurtzen da bikotearekin amaitzeak. Hona hemen garatzen diren zenbait sintoma:
<br />
90. lerroa:
Abistinentzia sindromeak suposatzen duen ondoeza dela eta, menpekoa den horrek bi jarrera izan ohi ditu; alde batetik harremana berreskuratu nahi izatea eta beste aldetik, hutsunea ordezkatuko duen pertsona berria aurkitzea. Bi kasuetan bapateko ezinegona desagartzen da baina erroko arazoari ez zaio aurre egiten eta maitasuna sufrimenduz bizitzen jarraitzen da.
=== Bibliografia ===
* Bisquerra Alzina, R. ''Educación para la ciudadanía: el enfoque de la educación emocional''.
* Castelló Blasco, J. ''Dependencia emocional: características y tratamiento''.
* Castelló Blasco, J. ''La superación de la dependencia emocional''.
* Castelló Blasco, J. ''El miedo al rechazo en la dependencia emocional y en el trastorno límite de la personalidad''.
* Congost. S. ''Manual de dependencia afectiva''.
* Congost. S. ''Cuando amar demasiado es depender''.
* De la Villa Moral Jiménez, M y Sirvent Ruiz, C. ''Dependendencias sentimentales o afectivas: etiología, clasificación y evaluación''.
* DSM-IV-TR. ''Manual diagnóstico y estadístico de los trastornos mentales''.
* Estela Retana Franco, B y Sánchez Aragón, R. ''El amor como adicción: la visión de los adolescentes y de los adultos''.
* López Sánchez, F. ''Desarrollo afectivo y social''.
* Mallor Plou, P. ''Relaciones de dependencia: ¿Cómo llenar un vacío existencial?''
* Riso, W. ''¿Amar o depender?: cómo superar el apego afectivo y hacer del amor una experiencia plena y saludable (9edª)''.
* Erik Lozao, W. ''Los límites del amor: cómo amar sin renunciar a ser tu mismo (3ªed)''.
* Ruiperez, D y L. Lobo. L.''Mi mente es mi enemigo''.
* Sirvent, C y Villa Moral,M. ''La dependencia sentimental o afectiva''.
| |||