Erdi puntuko arku: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Luistxo (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Andra Mari Ermita, Uribarri Harana, atea (cropped).jpg|thumb|[[Andra Mari tenplua (Uribarri Harana)|Andra Mari tenpluko]] atea, 12. mendekoa, [[Arkitektura erromaniko|erromanikoa]] (Uribarri Harana, Araba).]]
'''Erdi puntuko arkua''' edo '''arku erdizirkularra''' zirkunferentzia erdi baten itxura duen [[arku (arkitektura)|arkua]] da. [[Arkitektura]]n erabiltzen da, eta [[Kanoi-ganga]]ren elementu nagusia da.
 
[[Mesopotamia]]n hasi zen erabiltzen eta [[arkitektura]] etruriarrean, [[erroma]]tarrean, [[arkitektura erromaniko|erromanikoan]] eta [[barrokoa]]n ikusi daiteke.
 
Erdi puntuko arkuen hainbat mota daude:
* Beheratua: zirkunferentziaren erdia baino gutxiago hartzen du eta [[Pizkundea|Pizkunde]] bukaeran eta [[Barrokoa|Barroko]] hasieran ikus daiteke, nahiz eta aurretik erromatarrek erabili ingeniaritzan (zubietan eta abar).
* Goratua: inposta eta erdi puntuko arkuaren artean dobelak jartzen dira, honela arku altuago bat sortuz. [[Arte prerromanikoa|Arte aurre-erromanikoan]] eman zen, [[asturiar artea|arte asturiarrean]] zehazki.
* Parabolikoa: [[parabola (argipena)|parabola]] baten itxura hartzen du, [[hitita|hititek]] erabili zuten eta geroago [[Antoni Gaudí|Gaudik]] berreskuratuko du.
<gallery>
Irudi:Rundbåge.png|Erdi puntuko arkua.
Irudi:Arcomediopunto.png|Erdi puntuko arkuaren elementu nagusiak.
Irudi:Segmentbåge.png|Arku beheratua ([[arkuArku eskartzanobeheratu]]a)
Irudi:Korgbåge.png|Arku beheratua ([[arku karpanel]]a)
Irudi:Arco peraltado.png|Arku goratua.
Irudi:Parabelbåge.png|Arku parabolikoa.
</gallery>