Taklamakan: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Gartxoak (eztabaida | ekarpenak)
Gartxoak (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
28. lerroa:
}}
 
'''Taklamakan'''<ref name= Euskaltzaindia171.araua>{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0171.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|data = 2012-06-29|izenburua= 171. araua: Asiako toponimia|sartze-data = 2013-02-11}}</ref> ([[txinera]]z: 塔克拉玛干沙漠; [[uigurrera|uigureraz]]: تەكلىماكان قۇملۇقى), batzuetan '''Takla Makan''', [[Erdialdeko Asia]]ko [[basamortu]]a da, [[Xinjiang]] [[Txinako Herri Errepublika]]ko lurralde autonomoan. Hegoaldean [[Kunlun mendiak]] eta mendebaldean eta iparraldean [[Pamir|Pamir mendiak]] eta [[Tian Shan]] mendilerroak ditu.
 
== Izena ==
Taklamakan munduko bigarren hareazko [[basamortu]]rik handiena da, 270.000 [[kilometro koadro|km²]] azalera, 1.000 [[kilometro|km]] luzera eta 400 [[kilometro|km]] azalera ditu. [[Tarim arroa|Tarim]] izeneko arro endorreikoaren erdialde guztia estaltzen du eta ondorioz bere iparraldeko eta hegoaldeko ertzak [[Zetaren Bidea|Zetaren bidearen]] ibilbide biek zeharkatzen dituzte. Azkenaldian, [[Txinako Herri Errepublika|Txinak]] autopista bat egin du hegoaldeko [[Hotan]]dik iparraldeko [[Luntai]]ra.
''Takla Makan'' izena [[pertsiera]]tik [[uigurrera]]k harturiko mailegua da eta "itzulera gabeko puntua" esan nahi du, baina "sartu eta ez zara inoiz irtengo" esaera da ohikoena<ref>{{en}} [http://depts.washington.edu/silkroad/geography/geography.html Zetaren bidea eta Eurasiako geografia]</ref>. Beste azalpen baten arabera [[turkiera]]tik etor liteke izena eta "hondakinen eremua" esan nahiko luke, izan ere aintzinako hiri ugari hondarretan baitaude dagoeneko. "Heriotzaren itsasoa" ezizena ere sarritan erabiltzen da.
 
== Geografia ==
Basamortua ia ez du [[ur]] iturririk eta oso zaila da zeharkatzeko, izan ere, bere izena "sartu eta ez zara inoiz irtengo" <ref>{{en}} [http://depts.washington.edu/silkroad/geography/geography.html Zetaren bidea eta Eurasiako geografia]</ref> esan nahi du. Hala ere, badaude zenbait herri-[[oasis]], Kashgar edo Marin bezalakoak.
Hegoaldean [[Kunlun mendiak]] eta mendebaldean eta iparraldean [[Pamir|Pamir mendiak]] eta [[Tian Shan]] mendilerroak ditu.
 
=== Datuak ===
Taklamakan munduko bigarren hareazko [[basamortu]]rik handiena da, 337.000 km² azalera, 1.000 km luzera eta 400 km azalera ditu. Azaleraren %85-ean duna mugikorrek estaltzen dute.
 
=== Oasiak ===
[[Fitxategi:A Tarim-medence királyságai.png|thumb|300px|Taklamakan basamortuaren ertzetako erresumak, III. mendean.]]
[[Tarim arroa|Tarim]] izeneko arro endorreikoaren erdialde guztia estaltzen du. Ertzetan ordea [[oasi]] ugari aurkitzen dira. Antzina oasi horietako bakoitzean erresuma bat eratu zen eta hauetatik [[Zetaren Bidea]] garatu zen, hegoaldeko eta batez ere iparraldeko ertzetan.
* Iparraldean: [[Turfan]], [[Kucha]], [[Kashgar]]...
* Hegoaldean: [[Loulan erresuma|Loulan]], [[Miran]], [[Hotan]]...
 
== Azpiegiturak ==
Azkenaldian, [[Txinako Herri Errepublika|Txinak]] autopista bat egin du hegoaldeko [[Hotan]]dik iparraldeko [[Luntai]]ra.
 
== Erreferentziak ==