|
[[Fitxategi:Flag of Jihad.svg|220px|thumb|Jihada sinbolizatzen duen bandera.]]
Zein da "Jihad" hitz arabiarraren esanahia? Erantzun zuten joan den astean, Saddam Husseinek bere buruzagi islamistei mundu osoko musulmanei dei egiteko eskatu zien "Amerika maltzurraren" aurkako jihadetan parte har zezan. Husseinek berak jihad amerikarraren aurka mehatxatu zuen. Horrek adierazten du jihad "gerra santua" dela. Termino argiagoetan, musulmanak ez diren gobernatutako lurraldearen kaltetan lurralde musulmana zabaltzeko ahalegin juridikoa, derrigorrezkoa eta komunitarioa da. Beste modu batera esanda, gaur egun jihad-en xedea ez da fede islamiarraren hedapena, baizik eta botere musulman subiranoaren hedapena (burujabetzaren hedapenak, berez, fedearen hedapena ekarriko du). Horrela, jihad lurraren inguruko musulmanei zuzendutako autoeraginkorra da. Hegemonia finkatuta dago.
'''Jihad'''<ref>{{erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?sarrera=jihad&antzekoak=ez&option=com_hiztegianbilatu&view=frontpage&layout=aurreratua&Itemid=&lang=eu&bila=bai|egilea=[[Euskaltzaindia]]|izenburua=Euskaltzaindiaren Hiztegia}}</ref> ({{lang-ar|جهاد|ǧihād}}) [[Islam]]aren oinarrizko kontzeptu bat da, [[euskara]]z ''ahalegina'' hitzaz itzul litekeena. Hitza [[Korana|Koranean]] "Jainkoaren bideko ahalegina" formula gisa agertu ohi da.
Mendeetan jihadek bi esanahi desberdin izan ditu, bata fundamentalista da eta bestea moderatua. Lehendabiziko esanahiaren arabera, fedea beste modu batera interpretatzen duten musulmanak infidelak dira eta jihadek ere haien aurka egin beharko lukete. Horregatik, Aljeria, Egipto eta Afganistango musulmanak ere harrapatzen ari dira jihadi erasoen aurkako harrapaketan. Jihad-en bigarren esanahia gerraren jihad interpretazio juridikoa arbuiatzen duten mistiko batzuk dira eta musulmanei gai materialetatik kentzeko eta sakontasun espirituala eskuratzeko eskatzen diete.
Garrantzitsua da ulertzea Islamak, beste [[erlijio]] batzuek ez bezala, ez duela bere helburuak lortzeko bide gisan pasibotasunik eta otzantasunik predikatzen, ekintza baizik. Horregatik, askok ''jihad''a Islamaren seigarren zutabetzat jotzen dute; hala ere, "Islama defendatzen" dela esatea oso anbiguoa da, bai helburuetan bai metodoetan: praktikan hitz horrek gauza asko biltzen ditu.
Lurraldearen hedapenarekin lotuta, jihad musulmanen bizitzaren zati garrantzitsu bat izan da. Horregatik, 632an Mohammed hil zen unean, musulmanek arabiar penintsularen eremu oso handia okupatu ahal izan zuten. Mendearen ondoren, eskualdea konkistatu zuten Afganistanetik Espainiara. Horren ostean, Jihadek India, Sudan, Anatolia eta Balkanetako bezalako musulmanei eman zien garaipena lortzeko inspirazioa.
Islamaren, musulmanen edota beraien herrialdeen defentsak kanpoko etsai baten aurka "Guda Santu" edota borroka militar izaera har dezake. ''Jihad''aren alderdi militarra Koranean eta Islamaren historia osoan agertzen da, baita musulmanen artean ere, berez honek zilegitasunik eduki behar ez lukeen arren. Legegizon klasikoek oparo arautu zituzten bide honen baliabide eta mugak (adinekoei, emakumeei, haurrei, gatibuei, apaizei eta tenpluei errespetua, etab...). Baina ''jihad''a bakearen predikazioa, Islamaren dialektikaren defentsa, musulmanak ez direnei doktrina islamdarra azaltzea, etab. ere bada.
Gaur egun, jihad munduko terrorismo iturririk handiena bihurtu da. Honetan inspiratuta, jihadist autodidaktako erakunde batzuek terrorismo kanpaina bat abian jarri dute mundu osoan - Jihaden Nazioarteko Fronte Islamikoa juduen eta gurutzatuen aurka. Osama bin Laden erakundea da.
Teoria klasikoak, batez ere moralista eta mistikoen artean, lehen "jihad txikia" dela jotzen du; "jihad handia" norberaren barnean Islama defendatzea izango litzateke, hau da, borroka espirituala edota komunitatearen barnean. Gaur egun, erregimen musulman askok ''jihad'' hitza garapen ezaren, gosearen eta analfabetismoaren aurkako borrokari erreferentzia egiteko erabiltzen dute. ''Jihad'' kontzeptua hain zabala da ezen askotan edozein politika edota borrokari zilegitasuna erabiltzeko erabiltzen den.
Lashkar Jihad Indonesian hamar mila kristau baino gehiago hiltzeaz arduratzen den erakundea da. Harkat ul Jihad Islamiko-Kaxmirko erakunde terrorista handiena da. Palestinako Jihad Islamikoa - Israelen aurkako erakunde terrorista basatiena. Egiptoko Jihad Islamiarra - askoren hilketaren erantzulea, tartean Anwar Al Sadat 1981. urtean. Yemengo Jihad Islamikoa - duela hiru egun hiru misiolari estatubatuar hil zituzten.
''Jihad''a praktikatzen dutenei [[mujahidin]] deritze, nahiz eta praktikan termino hori borroka armatuari ekiten diotenak izendatzeko erabiltzen den.
Egun Jihaden errealitate beldurgarriena Sudanen dago, duela egun batzuk alderdi jeltzaleak lelo emozionala eman zuen arte. "Jihad, Garaipena eta Martirudia" Ia bi hamarkadetan, gobernuaren babesean, jihadistek musulmanak ez zirenak erasotu zituzten, haien propietateak harrapatu zituzten eta beren gizonak hil zituzten. Horren ondoren, jihadisek milaka emakume eta haur esklavatu zituzten eta islama onartzera behartu zituzten. Prozesioan atera, jipoitu eta lan egitera behartu dituzte. Emakumeak eta adineko neskak koadrila bortxatuak izan ziren eta sexu egintzak burutu zituzten. Sudango estatuek babestutako jihad hau garai honetako tragedia humanitario handiena izan da. Bi milioi pertsona hil dira eta 40 lakh pertsona etxerik gabe geratu dira.
Azken 1400 urteetako jihaden konfrontazioaren eta giza torturaren historia gorabehera, akademiko batzuek eta islamistek kriminalizatutako kristauek diotenez, jihadek defentsa gerra soilik onartzen du edo ez da guztiz bortitza.
Islamiar ikasketekin lotutako hiru irakasle estatubatuarrek kolore berdina eman diote jihadari eta horrela interpretatu dute -
1. Norberaren barneko gaitz guztien aurka eta gizartean agertzen diren gaitz horien aurka borrokatzeko saiakera bat. (Ibrahim Aburabi Hart Ford Seminarioa)
2. Arrazakeriaren aurkako borroka eta emakumeen eskubideen alde borrokatzea (Farid Acek Auburn Mintegia)
3. Ikasle hobea izateko, bikotekide hobea izateko, negozio-kide hobea izateko eta batez ere zure haserrea kontrolatzeko (Bruce Lawrence Duke University)
Zoragarria izango litzateke jihad-a haserrea erasotzea baino kontrolatzea bezala garatuko balitz, baina fikziozko egia bezala bizitzea ez litzateke horrela egingo. Aitzitik, jihad-en benetako izaera aldentzea norberaren hausnarketarako eta berrinterpretaziorako edozein saiakera larri etetea bezalakoa litzateke.
Jihaden eginkizun historikoa aintzat hartuz, terrorismoaren, konkistaren eta esklabutzaren gainetik beste bide bat dago, eta hori da jihad bortitza erabat debekatzea jihad-en biktimen barkamena eskatuz eta jihaden oinarri islamiar ez-bortitza garatuz.
Zoritxarrez, ez dago ingurune honetatik ateratzeko prozesurik. Jihad bortitzak goi mailako botere militarrak kendu arte iraungo du. Jihad garaitu ondoren bakarrik, musulman liberaleen ahotsa etorriko da eta orduan bakarrik islama modernizatu ahal izango da. Egiteko lan gogorra abiatuko da.
== Ikus, gainera ==
| 