Bulimia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
MerZab (eztabaida | ekarpenak)
→‎Sintoma fisikoak: Erreferentziak gehitu
2. lerroa:
{{Gaixotasun infotaula}}
{{ohar medikoa}}
'''Bulimia''' (''Bulimia nervosa'') jate nahaste bat da, aseezineko janaldi handiak egin eta ondoren errua, depresioa eta lotsa eragiten dituena. Gaixotasuna 1914-21 urte inguruan gertatzen da, batez ere [[Emakume|emakumeengan]], [[Anorexia nerbioso|anorexia]] eta bulimia jasaten duten [[Gizon|gizonen]] kopurua %10a izanik<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Anorexia nerbiosoa eta bulimia nerbiosoa.|orrialdeak=8–15|data=2006|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=6964795|aldizkaria=hik hasi: euskal heziketarako aldizkaria|alea=106|issn=1135-4690|sartze-data=2019-10-10}}</ref>. Gaixoak gatazkatsuak, oldartsuak eta intoleranteak izaten dira, gizarte presioen, etxeko lanen-eta aurrean. Ezin dituzte jatera behartzen dituzten inpultsoak kontrolatu, baina errudun sentitzearen eta lotsaren ondorioz, [[oka]] egitera edo laxanteak hartzera behartzen dituzte, baita ez jatera ere. Bulimikoek astean hamabost bat aldiz izaten dituzte betekadak eta okaldiak<ref name=":0">{{Erreferentzia|izenburua=Anorexia eta bulimia - Zientzia.eus|url=https://zientzia.eus/artikuluak/anorexia-eta-bulimia/|aldizkaria=zientzia.eus|sartze-data=2019-10-10}}</ref>. Eduki energetiko handiko janari asko goseak baleude bezala irensten dute eta betekadaren ondoren, oka egin edota laxanteak erabiltzen dituzte, sabela husteko eta jaten segitzeko<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Anorexia eta bulimiari aurre egiteko moduak - hiru|url=http://www.hiru.eus/eu/vivir-mejor/apoyo-escolar/padres-bien-informados/como-tratar-la-anorexia-y-la-bulimia|aldizkaria=www.hiru.eus|sartze-data=2019-10-10}}</ref>. Betekada bakoitzean, 10.000 eta 40.000 [[kaloria]] kontsumitzera irits daitezke.
 
Izena [[greziera]]tik dator: βουλῑμια, ''boulīmia'', "''aseezinezko gosea''" (βους, ''bous'', ''"idi''" + λῑμος, ''līmos'', ''"gose''").
8. lerroa:
== Sintoma fisikoak ==
 
* Pisuaren gorabeherak bost edo hamar kilogramo denbora gutxian.
* Irudi osasuntsua itxuraz, gaixotasuna antzematea.
* Eztarriko narritadura<ref name=":0" />.
* [[Gihar]]retako nekea eta mina.
* Aurpegiaren inflamazioa.
* Nesken kasuan, hilekoaren irregulartasuna<ref name=":0" />.
* Lo eza.
* Gehiegizko izerdia esku eta oinetan.
* Buruko mina.
* [[Listu-guruin|Listu guruinak]] handitu eta esku gainak mintzen zaizkie<ref name=":0" />.
* Hortzetako esmaltea hondatzen zaie<ref>{{Erreferentzia|izena=Izaskun Diez|abizena=Altuna|izenburua=Ahoko patologia elikadura jokaera arazoak dituzten gaixoetan|argitaletxea=Universidad del País Vasco - Euskal Herriko Unibertsitatea|hizkuntza=es|data=2017|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/tesis?codigo=211473|sartze-data=2019-10-10}}</ref>
* Hortzetako esmaltea hondatzen zaie
 
== Sintoma psikologikoak ==
 
* Pisuarekiko gehiegizko kezka<ref name=":0" />.
* Jaten gelditu eziniko sentsazioak.
* Barau egiten dute betekadak orekatzeko.
* Laxante eta diuretikoen gehiegizko erabilerak.
* Jatorduen ondoren, sarritan joaten dira komunera.
* Pisua maiz hartzen dute.
* Jatordutan urduritzen dira.
* Ingurukoekin gezurretan ibiltzen dira.
* Janaria objektu pertsonaletan ezkutatzen dute.
* Jakiak desagertzen dira sukaldean.
* Ziurtasunik eza, onespen beharra.
* Gehiegizko interesa erakusten dute janari eta dietei buruzko iragarkiez.
* Erraz antzematen diren umore aldaketak.
* Izaera aldaketak: depresioa, errudun sentimendua, tristurak, kontrol ezaren sentsazioa. Autokritika zorrotza<ref name=":0" />.
* Gehiegizko kezka beren itxura fisikoari buruz<ref name=":0" />
* Inguru sozialarekiko etengabeko isolamendua