Helenizazio: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-K. a. +K.a.) |
No edit summary |
||
1. lerroa:
{{HezkuntzaPrograma|Kultura klasikoa}}
{{birzuzendua|Helenismo|Helenismo (hizkuntzalaritza)}}
'''Helenizazioa''' [[Antzinako Grezia]]ko kultura [[Grezia]]ko mugetatik kanpo garatu zena adierazteko erabili ohi den hitza da, lehenbizikoz [[Johann Gustav Droysen]] alemaniar historiagileak erabili zuena [[XIX. mende]]an.
== Tenporizazio ==
== Historia ==
▲'''Helenizazioa''' [[Antzinako Grezia]]ko kultura [[Grezia]]ko mugetatik kanpo garatu zena adierazteko erabili ohi den hitza da, lehenbizikoz [[Johann Gustav Droysen]] alemaniar historiagileak erabili zuena [[XIX. mende]]an. Bi arotan banatu ohi da: [[Garai helenistikoa|alexandriarra]] eta helenistiko erromatarra. Lehen aroak [[Alexandria]] izan zuen gune nagusia eta [[Alexandro Handia]]ren heriotzatik ([[K.a. 323]]) erromatar inperioak Grezia konkistatu artekoa hartzen du; bigarrena erromatarren konkistatik hasi eta [[Atenas]]ko filosofia eskolak [[Justiniano I.a]] enperadorearen aginduz itxi ziren artekoa ([[K.a. 146]] - K. o. [[529]]).
[[Fitxategi:MacedonEmpire.jpg|thumb|400px|[[Alexandro Handia]]ren konkisten mapa, K.a. 334–323.]]
Helenizazioarekin, kultura klasikoaren egitura politikoa izan zen estatu-hiriaren ([[polis]]) gainbehera etorri zen; horrekin batera, ekialdeko monarkiak sendotu ziren, eta burokrazia indartsu bat antolatu; jendeak parte gutxiago hartzen zuen politikan, eta moralaren, filosofiaren eta literaturaren alorreko indibidualismoa nagusitzen hasi zen; berezko greziar erlijioak bere lekua utzi zien, hein handi batean, ekialdeko erlijioei, lehenik, eta [[kristautasun]]ari, azken aldian. Jakintzaren eremuan, [[filosofia]]k [[logika]]ren eta [[moral]]aren bidea hartu zuen batez ere; zientzia jakin batzuek aurrerabide handia izan zuten: [[matematika]], [[medikuntza]], [[fisika]] eta [[geografia]]. Arte figuratiboetan errealismo bizia nagusitu zen.
| |||