Euskal Herriko historiaurrea: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
39. lerroa:
Leroi-Gourhan estiloaren zenbait egitura-faktore hauta­tzetik hasi zen; hain zuzen ere, koka­tze, konposa­tze, artikula­tze eta animatze faktoreetatik.<ref>{{Erreferentzia|abizena=Leroi-Gourhan, André.|izenburua=Arte y grafismo en la Europa prehistórica|argitaletxea=Istmo|data=1984|url=https://www.worldcat.org/oclc/434651871|isbn=8470901451|pmc=434651871|sartze-data=2019-09-22}} Ikusi bere sistemaren laburpen bat {{Erreferentzia|abizena=Delporte, Henri.|izenburua=L'image des animaux dans l'art préhistorique|argitaletxea=Picard|data=1990|url=https://www.worldcat.org/oclc/23262726|isbn=2708404040|pmc=23262726|sartze-data=2019-09-22|orrialdea=64}}</ref> Segida horri bigarren mailako beste osagai ba­tzuk eran­tsi ziz­kion. Eta hauetaz guztiez baliaturik, ehunka arte-laginen iker­ketari aplikatuz eta arte ez-figuratiboaren lehen aldi bat ziur­tzat hartuz, lau talde edo estilotan zatitu zituen:
 
* '''I. Estiloa''' (Aurignac kultura, K. a. 30.000­‑ç-27.000) oso mugaturiko segida, estilo zakarreko sexu ezaugarrien irudi eta sinboloena.
* '''II. Estiloa''' (Solutre aldiaren hasieraraino iri­tsiko li­tzatekeena, 25.000‑18.000) giza irudietan, animalia-irudi­txotan eta arte higikorretan abera­tsa den aldia, esaterako, Isturi­tzeko kobazuloa; zalantzarik gabeko labar-artearen lehen lanak azal­tzen dira: batzuk, naturalista joerakoak eta estilizazio alderakoak, besteak; irudiak, animaliaren lepoa eta biz­karra eta bere espeziea ezagu­tzeko xehetasunak adierazten dituen marra guztiz oker baten gainean eginak daude; adar eta adajeak guztiz er­tzetara edo aurrez aurre (''perspective tordue'') azaltzen dira, aldiz, behealdera xehetasunak desagertu egiten dira<ref name="beltran">{{Erreferentzia|abizena=Beltrán Martínez, Antonio, 1916-2006.|izenburua=Rock art of the Spanish Levant|argitaletxea=Cambridge University Press|data=1982|url=https://www.worldcat.org/oclc/8052289|isbn=0521245680|pmc=8052289|sartze-data=2019-09-22}}</ref>.
* '''III. Estiloa''' (Solutre eta Erdi‑Madeleine aldia, 17.000‑13.000) II. estiloaren ezaugarri ba­tzuk gorde­tzen ditu, baina teknika landuagoz eginak dira. Zaldiek gorputz luzexka dute (Ekain). Bisonte, zezen eta ahun­tzetan aurrealdearen lodiera handiagotu egiten da; hankak xehetasun handikoak dira, apoak eta azazkalak ere mar­katuak, baina normalean mo­tzak dira eta horrek animaliak altura txikikoak eta lodiera handikoak zirela azal­tzen du; ba­tzuetan, horregatik hitz egin izan da puzturiko animaliez. Adar, adaje eta az­kazalak hainbat ikuspegien arabera azal­tzen dira, ''perspective semi‑tortuen'', halaber<ref name="beltran" />.