Jose Migel Barandiaran: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
1. lerroa:
{{HezkuntzaPrograma|Biologia eta geologia}}
 
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}'''Jose Migel Barandiaran Aierbe''' —'''(on) Joxemiel Barandiaran''' edo '''aita Barandiaran''' izenez ere ezaguna— ([[Ataun]], [[Gipuzkoa]], [[1889]]ko [[abenduaren 31]] - [[1991]]ko [[abenduaren 21]]a), [[antropologia|antropologoa]], [[etnografia|etnografoa]] eta apaiza izan zen, mendez mende iraunagatik betiko galtzeko zorian zen [[euskal kultura]] biltzen, aztertzen eta ahanzturatik salbatzen egin zuen lan eskerga dela kausa [[Euskal Herria]]n eta nazioartean ospetsua.<ref>Joxean AGIRRE: [http://www.gaur8.info/edukiak/20111224/311373/Joxe-Migel-Barandiaran-Desagertzeko-zorian-zegoen-kultura-baten-aztarnak-bilduz-hartu-zituen-ehun-urteak «Joxe Migel Barandiaran: Desagertzeko zorian zegoen kultura baten aztarnak bilduz hartu zituen ehun urteak»], ''Gaur9'', 2011-12-24.</ref><ref>Ruth PÉREZ DE ANUCITA: [http://www.noticiasdegipuzkoa.com/2011/12/18/ocio-y-cultura/cultura/el-explorador-del-alma-vasca «El explorador del alma vasca: veinte años sin jose Migel Barandiaran, que rescató nuestro pasado de un olvido seguro»], ''Diario de Noticias de Gipuzkoa'', 2011-12-18.</ref> Urte askoan gogo nekaezinaz eta zientziaren metodoak erabiliz egindako berebiziko ikerketa lan haren ondorioz, elkarte askotako kide izendatu zuten: [[Real Sociedad Española de Antropología, Etnografía y Prehistoria]]; [[Sociedad Ibérica de Ciencias Naturales]]; [[Euskaltzaindia]]; [[Real Academia Española|Real Academia de la Lengua Española]]; [[Société Française d'Ethnographie]]; [[Folklore Society]]; eta abar. Arrazoi berberarengatik, ''honoris causa'' doktore izendatu zuten [[Euskal Herriko Unibertsitatea]]k, Gasteizko Teologia Fakultateak, [[Deustuko Unibertsitatea]]k eta [[Madrilgo Complutense Unibertsitatea]]k.
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
[[Fitxategi:Jose Miguel de Barandiaran-Cueva Santimamine-santimamiñe.JPG|thumb|300px|Barandiaranen omenezko oroitarria, [[Kortezubi]]ko [[Santimamiñe]]n.]]
 
'''Jose Migel Barandiaran Aierbe''' —'''(on) Joxemiel Barandiaran''' edo '''aita Barandiaran''' izenez ere ezaguna— ([[Ataun]], [[Gipuzkoa]], [[1889]]ko [[abenduaren 31]] - [[1991]]ko [[abenduaren 21]]a), [[antropologia|antropologoa]], [[etnografia|etnografoa]] eta apaiza izan zen, mendez mende iraunagatik betiko galtzeko zorian zen [[euskal kultura]] biltzen, aztertzen eta ahanzturatik salbatzen egin zuen lan eskerga dela kausa [[Euskal Herria]]n eta nazioartean ospetsua.<ref>Joxean AGIRRE: [http://www.gaur8.info/edukiak/20111224/311373/Joxe-Migel-Barandiaran-Desagertzeko-zorian-zegoen-kultura-baten-aztarnak-bilduz-hartu-zituen-ehun-urteak «Joxe Migel Barandiaran: Desagertzeko zorian zegoen kultura baten aztarnak bilduz hartu zituen ehun urteak»], ''Gaur9'', 2011-12-24.</ref><ref>Ruth PÉREZ DE ANUCITA: [http://www.noticiasdegipuzkoa.com/2011/12/18/ocio-y-cultura/cultura/el-explorador-del-alma-vasca «El explorador del alma vasca: veinte años sin jose Migel Barandiaran, que rescató nuestro pasado de un olvido seguro»], ''Diario de Noticias de Gipuzkoa'', 2011-12-18.</ref> Urte askoan gogo nekaezinaz eta zientziaren metodoak erabiliz egindako berebiziko ikerketa lan haren ondorioz, elkarte askotako kide izendatu zuten: [[Real Sociedad Española de Antropología, Etnografía y Prehistoria]]; [[Sociedad Ibérica de Ciencias Naturales]]; [[Euskaltzaindia]]; [[Real Academia Española|Real Academia de la Lengua Española]]; [[Société Française d'Ethnographie]]; [[Folklore Society]]; eta abar. Arrazoi berberarengatik, ''honoris causa'' doktore izendatu zuten [[Euskal Herriko Unibertsitatea]]k, Gasteizko Teologia Fakultateak, [[Deustuko Unibertsitatea]]k eta [[Madrilgo Complutense Unibertsitatea]]k.
 
== Bizitza ==
14 ⟶ 11 lerroa:
 
1918ko irailean Oñatin egin zen Eusko Ikaskuntzaren Lehen Biltzarrean esku hartu zuen. Batzar hartatik jaio zen Eusko Ikaskuntza Elkartearen babesean Aita Barandiaranek Etnologia Laborategia sortu zuen eta Gasteizko Apaizgaitegian kokatu. Haren izena aldizkari berezietan agertzen hasi zen. Tartean, [[1921]]ean [[Eusko Folklore]] erakundea sortu zuen. 1922ko udan Alemanian zehar ikasketa-bidaia bat egin zuen Aranzadirekin batean, eta Paris, Kolonia, Munich, Leipzig eta Berlingo museoak ikertu zituzten. 1923an Breuil abadeak emandako ikastaroan esku hartu zuen Parisen.
[[Fitxategi:Joxemari Iriondo Barandiarani buruz (ahotsak).webm|thumb|267x267px|Iriondo Barandiarani<ref>{{Cite web|url=https://ahotsak.eus/azpeitia/pasarteak/azp-104-002/|izenburua=|sartze-data=|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref> buruz ([[Euskal Herriko Ahotsak|Ahotsak]] proiekturako elkarrizketa)]]
 
1926an Apaizgaitegi Nagusiko erretore izendatu zuten, Apaizgaitegi Txikiko erretoreordea ere bazelarik. Ondoko urteetako udak etnografia eta arkeologia alorreko lanetan eta prestakuntza bidaiak eginez (Geneva, Berna, Zurich, Viena, Erroma eta abar) eman zituen. [[1935]]ean, Nazioarteko Antropologia eta Etnografia Biltzar Iraunkorreko kide izendatu zuten [[Londres]]en. [[Espainiako Gerra Zibila|1936ko gerra]] hastean mugaz bestaldera alde egin behar izan zuen.
 
23 ⟶ 20 lerroa:
 
== Lanak ==
[[Fitxategi:Jose Miguel de Barandiaran-Cueva Santimamine-santimamiñe.JPG|thumb|300px|Barandiaranen omenezko oroitarria, [[Kortezubi]]ko [[Santimamiñe]]n.]]Ezin konta ahala aldizkaritan idazteaz gainera, hauen zuzendari izan zen:<ref group="oh">Barandiaranen lanen zerrenda osoa eskuragarri dago hemen:{{erreferentzia | hizkuntza = es | url = http://www.barandiaranfundazioa.eus/index.php/eu/jose-miguel-de-barandiaran/bibliografia | izenburua = Bibliografia | sartze-data = 2019-06-06 | argitaletxea = Jose Miguel de Barandiaran Fundazioa | aldizkaria = www.barandiaranfundazioa.eus | abizena=|izena=|egile-lotura=|formatua=}}</ref>
 
* ''Gymnasiuros''