Jesus Mari Txurruka: berrikuspenen arteko aldeak

'''Jesus Mari Txurruka Argarate''' [[Biologia|biologo]] eta [[Euskal Herriko Unibertsitatea|Euskal Herriko Unibertsitateko]] irakaslea, daikertzailea, idazlea eta dibulgatzailea da, [[EHUko Zientzia eta Teknologia Fakultatea|Zientzia eta Teknologia Fakultatean]]. UPV/EHUko ikertzaile eta irakaslea 1976-77 ikasturtetik. eta Zientzia Fakultatean euskal lerroa abiatu zenean. Zientzietako euskarazko ikasketak abiatzeko izen nagusietako bat, Ingumako produkzioan 67 erreferentzia jasota ditu 1977 urtetik hona. UEUkidea ere elkartea sortu zenetik. Irakaslea izan da eta da, oraindik ere.

1976an hasi zen EHUko [[Zoologia|Zoologiako]] irakasle moduan Genetika, Antropologia Fisikoa eta Animalien Fisiologia Sailean. 1979-80 ikasturtean Zientzia Fakultateko euskal lerroa abiatu zenean bera izan zen biologiakoBiologia, Geologia eta Kimika lizentziaturetan lehen kurtsoko Biologia irakaslea. Gai horiek aurreko urteetan Udako Euskal Unibertsitatean landuta zituen. Geroago [[Fisiologia]] ere irakatsi du.<ref name=":0">{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Jesus Mari Txurruka Argarate|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|url=https://www.ehu.eus/eu/web/gaffa/content/-/asset_publisher/q66H/content/info_pag_jesus_mari_txurruka|aldizkaria=Zientzia Fakultatea, UPV/EHU|sartze-data=2019-05-08}}</ref>

1992an doktore-gradua lortu zuen EHUn, [[Baretzar beltz|baretzar beltzaren]] elikaduran zenbait elikagai sinetikok duten eragina ikertu zuen.<ref>{{Erreferentzia|izena=Jesus Mari|abizena=Txurruka Argarate|urtea=1992|izenburua=Estudios sobre la nutrición de Arion ater (L.): Influencia de diferentes alimentos sintéticos sobre el crecimiento y la reproducción|argitaletxea=UPV/EHU|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.educacion.gob.es/teseo/mostrarRef.do?ref=105921|aldizkaria=www.educacion.gob.es|sartze-data=2019-05-08}}</ref> Harrezkero [[Bare (animalia)|bare]], [[barraskilo]] eta arrainen [[Larba|larben]] elikadura, hazkuntza, [[Konposizio biokimiko|konposizio biokimikoaren]] aldaketen eta [[Ugalketa|ugalketaren]] modelizazio matematikoetan aritu izan da. Halaber, [[Fitoplankton|fitoplanktoneko]] zenbait espezieren [[lipido]]-edukia kuantifikatu izan du ere.<ref name=":0" /> Zientzia-dibulgatzaile ezaguna izanik. eta Hainbatetan izan da [[CAF-Elhuyar sariak|CAF-Elhuyar sarietako]] epaimahaikide.<ref name=":1">{{Cite web|url=https://zientzia.eus/site_media/pdf/A128_O21-25_1.pdf|izenburua=CAF- ELHUYAR SARIAK, Dibulgazioan txapeldun|sartze-data=2019-05-08|egunkaria=|aldizkaria=Elhuyar. zientzia.eus|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=eu|formatua=PDF}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Wolfram Deunaren jaia, algaraz, zientziaz eta sorpresaz beteta - Zientzia.eus|url=https://zientzia.eus/artikuluak/wolfram-deunaren-jaia-algaraz-zientziaz-eta-sorpre/|aldizkaria=zientzia.eus|sartze-data=2019-05-08}}</ref>

[[Fitxategi:Txurruka UEU84.jpg|thumb|UEUko ikastaroetan 1984an (Argazkia: UEU, Laura Mintegi)|alt=|381x381px]]

Aitzindaria izan zen biologia euskaraz lantzen.<ref name=":3">{{Erreferentzia|izena=Jesus Mari|abizena=Txurruka|urtea=2018|izenburua=#txiotesia4. Sari banaketa ekitaldiko hitzaldi inbitatua|argitaletxea=UEU|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|url=https://www.youtube.com/watch?v=zanaHO8ufTs&feature=youtu.be&t=509|sartze-data=2019-08-28}}</ref> 1977an liburu bat idatzi zuen ekologiaz.<ref>{{Erreferentzia|izena=Jesus Mari Txurruka|abizena=Argarate|izenburua=Ekologia II|hizkuntza=eu-ES|abizena2=Larralde|abizena3=Hernandorena|abizena4=Mitxelena|abizena5=Taldea|abizena6=Rekalde|izena2=Isabel Salcedo|izena3=Amaia Rodriguez|izena4=Amaia|izena5=Iruineko|izena6=Maider Etxaide|data=1977|url=https://www.inguma.eus/produkzioa/ikusi/ekologia-ii|sartze-data=2019-05-08}}</ref> [[Udako Euskal Unibertsitatea|Udako Euskal Unibertsitateko]] Natur Zientziak saileko sortzaile eta dinamizatzaile nagusietako bat izan zen besteak beste hauekin: [[Kepa Altonaga]], [[Martxel Aizpurua]], [[Jose Ramon Aihartza]], [[Arturo Elosegi]], Maider Etxaide, [[Juan Ignacio Pérez Iglesias|Juan Ignacio Perez Iglesias]], Ana Isabel Puente, Jaione Ezkurdia edo Koldo Núñez-Betelu. Ikastaroak eman zituen ekologiaz, fisiologiaz, antropologiaz eta genetikaz.

Euskal komunitate zientifikoaren [[Inguma (datu-basea)|Inguma]] datu-basean, berak idatzitako 60 lan baino gehiago azaltzen dira, besteak beste 9 liburu eta 10 artikulu.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Jesus Mari Txurruka Argarate :: Inguma - Euskal komunitate zientifikoaren datu-basea|url=https://www.inguma.eus/egilea/ikusi/jesus-mari-txurruka-argarate?mota=all&page=7|aldizkaria=www.inguma.eus|sartze-data=2019-05-08}}</ref> Bere ekarpen horiek eremu hauetan kokatzen dira: natur zientziak, zoologia, antropologia, ekologia, medikuntza eta terminologia.

[[Fitxategi:Txurruka, Elhuyar sarian 01.jpg|thumb|2019ko [[CAF-Elhuyar sariak|CAF-Elhuyar Merezimendu saria]] jasotzen Beasainen|alt=|250x250px]]

* [[2019]]: [[CAF-Elhuyar sariak|CAF-Elhuyar Merezimendu Saria]], euskarazko zientzia eta teknologiaren kulturan egindako lanarengatik.<ref name=":2">{{Cite news|url=https://aldizkaria.elhuyar.eus/albisteak/caf-elhuyar-sariak-ibilbide-luzeko-tren-baten-kron/|abizena=Agirre Ruiz de Arkaute|izena=Aitziber|izenburua=2019 CAF-Elhuyar sariak, ibilbide luzeko tren baten kronika|data=2019/05/16|egunkaria=Elhuyar. Zientzia eta teknologia|formatoa=|hizkuntza=eu|sartze-data=2019-05-25}}</ref>