Mendebaldeko Frontea Lehen Mundu Gerran: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
1916 amaituta, 2 urte gehiago soilik
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
83. lerroa:
Uda aurrera zihoan bitartean frantziar armadek aurrera bultzatu zuten. Azaroan bonbardaketa erraldoi bat eta gero Fort Vaux berreskuratu zuten eta abendurantz 2,1 kilometro aurrera egin zuten, Douaumontetik hurbil geratu arte. Frantziarrek hilabete hauetan errotazio sistema bat asmatu zuten not soldaduak hiru egun ematen zuten frontearen aurrealdean, gero beste hiru bigarren mailako lubaki batean, erreserba funtzioak egiteko, eta azkenean beste hiru egun atzealdean, atseden hartzeko. Honela 42 dibisio momentu guztietan prest zituen frontea babesteko prest. Verdungo gudua, Verdungo Haragi-Pikatzaile Makina izenarekin ere ezagutua,<ref name=":5" /> Frantziaren sakrifizioaren sinbolo nagusia bihurtu zen.<ref>{{Erreferentzia|abizena=Jackson, Julian, 1954-|izenburua=France : the dark years, 1940-1944|argitaletxea=Oxford University Press|data=2001|url=https://www.worldcat.org/oclc/45406461|isbn=0198207069|pmc=45406461|sartze-data=2019-08-22}}</ref>
 
=== '''Sommeko gudua''' ===
{{sakontzeko|Sommeko gudua}}
<blockquote>''Artikulu nagusia: [[Sommeko gudua]]''</blockquote>Udaberriaren hasieran Aliatuek frantziar armadak Verdungo posizioak mandenduko zituztela zalantzan zeukaten eta horregatik, presioa kentzen saiatzeko, Sommeko lurraldean eraso bat prestatzen hasi zuten. Eraso honen zama gehiena britainiar armadak jasoko zuten. Uztailaren 1ean, hainbat euridun egun eta gero britainiar armadak [[Alberteko gudua]] hasi zuten [[Pikardia|Pikardian]], 5 frantziar unitateen laguntzarekin eskuineko hegalean. Erasoa hasi baino aste bat baino lehenago bonbardaketa handia egon zen. Frantziar erasoa garaipen handia izan zen, bere unitateak esperientza handia zeukatelako; beste aldetik, britainiar erasoa ez zuen espero zen garaipena lortu bonbardaketak ahuldu behar zituen objektiboak (Lubakiak, txarrantxa...etab) ahuldu ez zituelako. Egun honetan britainiar armadak 57.000 soldadu galdu zituen, inoiz ez egun batean jasotako galerarik handiena britainiar armadan. <ref>{{Erreferentzia|abizena=Griffiths, William R.|izenburua=The Great War|argitaletxea=Avery Pub. Group|data=1986|url=https://www.worldcat.org/oclc/13126087|isbn=0895293129|pmc=13126087|sartze-data=2019-08-23}}</ref>
[[Fitxategi:Cheshire Regiment trench Somme 1916.jpg|thumb|Sommeko lubaki bat, 1916]]
Verdunen gertatutakoa eta gero ikertuta Aliatuek airean nagusitasuna izaten saiatu zuten eta hau lortuta, irailera arte alemaniar hegazkin guztiak aireatik desagertu ziren. Aliatuen garaipenaren ondorioz Alemaniar Estatu Nagusiak taktika berri bat erabiltzen hasi zuten: Hegazkin bakar bat beste baten aurka joatea ez bezala taldeetan joaten ziren.<ref>{{Erreferentzia|abizena=Campbell, Christopher, 1951-|izenburua=Aces and aircraft of World War I|argitaletxea=Blandford Press|data=1981|url=https://www.worldcat.org/oclc/7441309|isbn=0713709545|pmc=7441309|sartze-data=2019-08-23}}</ref> Unitateak berriz bildu eta gero britainiar infanteria aurrerapen txiki batzuk lortu zituzten uztailaren amaieran, alemaniaren errefortzuak iritsita ere. Abuzturantz [[Douglas Haig|Haig]] jenerala aurrerapen nagusi bat gertatzea ezinezkoa izango zela esan zuen eta horregatik unitate txikietan birrantolatu zituen unitate handiagoetan eraso txikiak egiteko fronte estatiko batean. Guduaren azken fasea urrian eta azaroaren hasieran hasi zen, berriz ere mugimendu gutxirekin eta galera handiekin. Guztia esanda, Sommeko gudua amaitzean 8 kilometro soilik aurreratu ziren eta uztailean ezarritako objektiboak ez ziren bete. Britainiarrek 420.000 hildako eta zauritu jaso zituen eta frantziarrek 200.000. Esaten da alemaniarrek 465.000 zauritu eta hildako jaso zituzten baina ezin da jakin.<ref>{{Erreferentzia|abizena=Watson, Alexander, 1979-|izenburua=Enduring the Great War : combat, morale and collapse in the German and British armies, 1914-1918|url=https://www.worldcat.org/oclc/870273122|isbn=9781139870634|pmc=870273122|sartze-data=2019-08-23}}</ref>