Lisandro: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-K. a. +K.a.)
1. lerroa:
{{biografia_infotaula_automatikoa|jaiotza data=?}}
'''Lisandro''' ([[greziera]]z {{lang-grc|Λύσανδρος)|Lýsandros}}; ([[K.a. 395]]ean hila) [[esparta]]r militar bat izan zen, [[K.a. 405]]ean [[Egospotamoseko gudua]]n atenastarrak garaitu zituen espartar flotaren komandantea izateagatik ezaguna. Hurrengo urtean, [[Atenas]] berak bakarrik hartu zuen, hala, [[Peloponesoko Gerra]]ri amaiera emanez.
 
== Prestakuntza ==
9 ⟶ 10 lerroa:
 
== Garaipena ==
Egospotamoseko guduan, non atenastar flota suntsitua izan zen ([[K.a. 405]]ean, nominalki agintean bigarrena zen arren, de facto zuzendu egin zuen. Ekintza honekin Atenas gosez errenditu zuen, Helespontoan[[Helesponto]]an zehar alearen ibilbidea itxiz.
 
Gero, Lisandro [[Agis II.a]] eta [[Pausanias Espartakoa]] espartar erregeekin bildu zen [[Atika]]n. Atenas setioaren ondoren erori zenean, Lisandrok hogeita hamar pertsonek osatutako gobernu bat eratu zuen, beranduago [[Hogeita hamar Tiranoak]] bezala ezagutu zena ([[K.a. 404]]).
 
Atenasen aliatuak ziren hirietan antolatu zituen dekarkiak, kasu askotan, espartar komandanteek zuzendutako goarnizioekgarnizioek gotortu zituzten.
 
== Gainbehera eta heriotza ==
Alabaina, Lisandro onarpena galtzen hasi zen [[Grezia]] osoan, bere lagunen interesak bultzatuz eta mendeku grina erakutsiz gogoko ez zituenen aurka. [[K.a. 403]]an "HogeitamarHogeita Hamar Tiranoei" laguntzera bidalia izan zen [[Trasibulo]]ren matxinada demokratikoaren aurka Atenasen. Litekeena da arrakasta izana espartar erregeek jaiotzen ari zen demokraziaren alde egiteak suposatu zuen galera politikoagatik izan ez balitz. Litekeena da oligarkek osatutako bere dekarkiak Lisandroren ospearen gainbehera nabarmeneko garai honetan baliogabetuak izatea, ziur asko espartar erregeen asmoa izango zena.
 
[[Agis II.a]] erregea hil ondoren, Lisandro bere aurreko aites edo maitale pederastikoa, Agisen anaia eta Espartako erregea [[K.a. 399]]an [[Agesilao II.a]]ren tresna izan zen, baina Persia erasotzeko espedizio bateratuaren ondoren berriak arbuiatu egin zuen. [[Anatolia]]n oraindik, garai batean izan zen pertsona boteretsua bezala gogoratua zen, eta Agesilao II.a poltsikoan izatea suposatu zuena. Honek nolabait Agesilao haserrarazi egin zuen, bereziki tronua Lisandrori zor ziolako. Agesilao garapena bilatzen ari ziren greziar joniar batzuk arbuiatzen hasi zen Lisandroren onarpenarekin. Honegatik eta beste tirabira batzuengatik, Espartara itzuli zen [[K.a. 396]]an, non, beharbada, errege familien botere tradizionalaren aurka konspiratzen hasi zen.
29 ⟶ 30 lerroa:
[[Atenagoras Atenasekoa]]k ere [[Marko Aurelio]] enperadore erromatarrari [[176]]an idatzi zion, [[Samos]] uharteko biztanleei Lisandro jainkotu izana leporatuz.
 
{{bizialdia|K.a. V. mendeko|K.a. IV. mendeko|}}
[[Kategoria:Antzinako Greziako militarrak]]
[[Kategoria:K.a.Antzinako V. mendeko biografiakespartarrak]]
[[Kategoria:Esparta]]