Espainiar nazionalismo: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
93. lerroa:
 
[[File:Los_Héroes_del_Sitio_de_Zaragoza_(1903)_.webm|thumb|''Los Heroes del Sitio de Zaragoza'' film laburra (1903): espainiartasuna gerraren bidez sublimatua]]
1898ko gertaerek Berrezarkuntzaren krisia iragarri zuten. [[Katalunia]]ko [[Burgesia|burgesi]]a ez abertzaleak [[Espainiako historia|Espainia]]ko estatu ikuspegi federal kontserbadorea proposatu zuen, tokiko identitateak aitortzen zituena, baina Sebastian Balfour-en iritziz, aurrez aurre izan zituen errepublikarrak eta sozialistak, eta horiek eredu zentralista lehenesten zuten, Espainiako masetan oinarritutako espainiar nazionalismoa. [[Sozialismo|Mugimendu sozialistak]] ez zituen onartu tokian tokiko berezitasunak eta, internazionalismoaz baino, espainiar langileriaz mintzatu zen;<ref group="oh">Espainiar nazionalismoaren goraldian, espainiar sozialistak [[Euskal_Lore_Jokoak|Lore Jokoak]], euskal literatura eta, are, hizkuntza debekatzearendebekatzeko aldeeskatu mintzatzen zirenzuten ''La lucha de clases'' beren Bilboko agerkarian (1899 eta 1911), adieraziz hala behar zuela "Euskal Herri eta Espainiaren arteko lokarriak sendotzeko" ("''para el reforzamiento de los lazos entre el País Vasco y España''"); ikus Xamar. 2010, 192, 218. or.</ref> monarkiaren zein eskuinaren sektarismoa eta muturreko katolizismoa jo zituen espainiar kontzientzia nazionalaren galeraren erruduntzat, eta espainiar nazionalizazioa soluzio demokratiko bati lotu. Espainiar militar gero eta urduriagoek misio kristauaren eta gaztelar gerlariaren balioak bultzatu zituzten, estatu eredu autoritario batez. Militarren nazionalismoaren bertsio liberalak eta kontserbadoreak, biek ere, [[Gaztela]] hartzen zuten erdigune osoki.<ref name=":3" /><ref>[https://books.google.es/books?id=EhmvvyWO6tcC&pg=PA307&lpg=PA307&dq=%22antonio+alcala+galiano%22+%22uno+de+los+objetos+principales%22+que+nos+debemos+proponer&source=bl&ots=kPGy_dWsYK&sig=qDc1jniTeAeE53dFsRXnP3iGw7g&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjqsOPn5IDZAhUL6xQKHccyALUQ6AEIKjAB#v=onepage&q=%22antonio%20alcala%20galiano%22%20%22uno%20de%20los%20objetos%20principales%22%20que%20nos%20debemos%20proponer&f=false Borja de Riquer. 2001], 202. or.</ref><ref group="oh">Izan ere, bi eredu horiek existitu ziren militarren baitan eta elkarren osagarri izan ziren. Jansenek ("Military Nationalism and the State") orduko liberalei egotzi die XX. mendeko espainiar nazionalismo eskuindar-autoritarioaren alde jardun zutela, izan kontserbadore, izan faxista edo beste mota batekoa; ikus Watson, Cameron. 2003, 156-167. or.</ref> Espainiar sektore kontserbadoreenek liberalei egotzi zieten ideologia «barreiatzaileen» hedakuntza eta, era horretan, kontzientzia nazionala ahultzea; presakoa zen nazio identitate espainiarra baieztatzea, dogmaren bidez: espainiar identitatea ukaezina egitea, fundamentalismo katolikoz betea eta, ondorioz, benetako nazionalismo baztertzailea.<ref>[https://books.google.es/books?id=EhmvvyWO6tcC&pg=PA307&lpg=PA307&dq=%22antonio+alcala+galiano%22+%22uno+de+los+objetos+principales%22+que+nos+debemos+proponer&source=bl&ots=kPGy_dWsYK&sig=qDc1jniTeAeE53dFsRXnP3iGw7g&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjqsOPn5IDZAhUL6xQKHccyALUQ6AEIKjAB#v=onepage&q=%22antonio%20alcala%20galiano%22%20%22uno%20de%20los%20objetos%20principales%22%20que%20nos%20debemos%20proponer&f=false Borja de Riquer. 2001], 202. or.</ref><ref group="oh">"Batasun nazionala" ezin zen auzitan jarri, ezin zen eztabaidatu, "ezin baita aberria bozkatu", historiaren gainetik zegoen, Maurak Espainia familiako kideekin parekatuz 1918an adierazi zuen bezala; ikus Borja de Riquer. 2001, 202. or.</ref> Bere lurralde galerei erantzunez, nazionalismo militarista Ipar Afrikako askapen mugimenduetara hasi zen bideratzen bere oldarra, 1914tik aurrera.<ref group="oh">[[Rifeko Gerra]]k 1859-60ko [[Afrikako Gerra]]n zuen bere aurrekaria.</ref>