Bearnes: berrikuspenen arteko aldeak

'''Bearnera''' edo '''bearnesaBearnesa''' (bearnerazbearnesez: {{lang|oc|''bearnés'' edo ''biarnés''}}), [[okzitaniera]] hizkuntzaren barruan, [[gaskoi (hizkuntza)|gaskoi]] [[dialekto]]aren azpidialekto bat da, [[Bearno]]n ([[Pirinio Atlantikoak]], [[Frantzia]]) mintzatua. [[Zuberoa]]ko mugan ere hitz egin izan da, eta etxalde batzuetan oraindik ere badira bearneraren hiztun gutxi batzuk.<ref>"Euskara bidaide", ''Nora aldizkaria'', 22. alea, 2009ko azaroa</ref>

BearnerakBearnesak, hizkuntza idatzi gisa, [[Bearnoko bizkonderria]] izan zen bitartean loraldia bizi izan zuen, [[XIV. mendea|XIV. mendetik]] [[1620]]ra. Bearnera, horrela, lege- eta administrazio-agirietan erabiltzen zen, beste [[okzitaniera|okzitaniar aldaerak]] jada eremu horietatik at zeudenean. 1620tik aurrera, bearneraren gainbehera hasi zen, batez ere [[Frantziako Iraultza|Frantziar Iraultzaren]] ondoren, [[1789]]tik aurrera [[frantses]]ak gero eta azkarrago ordezkatu zuelako.

[[1982]]ko ikerketa baten arabera, Bearnoko biztanleen %&nbsp;51 bearnerabearnesa hitz egiteko gai zen; %&nbsp;70, ulertzeko gai; eta %&nbsp;85, hizkuntza babestearen alde zeuden. Gaur egun, bearnera [[gaskoi (hizkuntza)|gaskoiaren]] aldaerarik indartsuena da, nahiz eta [[hizkuntza gutxitu|egoera gutxitu]] argian egon eta hizkuntza-transmisioa gero eta urriagoa izan.