Wikipedia

Uniform Resource Locator: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
No edit summary
Etiketak: Mugikor edizioa Mugikor web edizioa
t zuzentzeko markatzea, eta beste
Etiketa: Desegin
1. lerroa:
{{wikitu}}
{{zuzendu}}
'''URL''' edo '''Uniform Resource Locator''' (Baliabideen Kokatzaile Uniformea) formatu estandar bat betetzen duen karaktere kate bat da, [[Internet]]en dokumentuak eta ▼
{{erreferentzia falta}}
▲'''URL''' edo '''Uniform Resource Locator''' (Baliabideen Kokatzaile Uniformea) formatu estandar bat betetzen duen karaktere kate bat da, [[Internet]]en dokumentuak eta irudiak bezalako baliabideak izendatzeko balio duena.
 
Argazkiak eta dokumentuak beraien kokapenaren arabera interneten antolatzeko balio du adibidez. Internet-enInterneten bizitzan URLak funtsezko aurrerapenak izan dira. Tim Berbers-Leek erabili zituen lehen aldiz 1991, World Wide Web (WWW edo Web)-eko dokumentuen arteko loturak ezartzeko. 1994tik, interneteko ereduetan, URLren kontzeptua URI kontzeptu orokorragoaren menpe barneratua izan da (Uniform Resource Identifier – Baliabide identifikatzaile uniformea. Baina URL hitz oraindikoraindirek ere hedatuagoa dago. Nahiz eta inongo ereduetan inoiz ez den azaldu, jende askok URLk ''universal resource locator'' (baliabide aurkitzaile unibertsala) esan nahi duela uste du. Interpretazio honenhorren zergatia, URI-ko siglako ''U''-ak hasiera batean ''universal'' esan nahi zuelako (RFC 2396 publikatu aurretik) sor zitekeen, nahiz eta URL-ko siglako ''U''-ak inoiz hitz hori esaninoiz nahiere adierazi ez izan duen arren.▼
 
Interneteko informazio erabilgarriaren baliabide bakoitzari, E1 URL izeneko ezaugarrien katea izendatzen zaio. URL ezberdin bat existitzen da World Wide Web-ekoWebeko dokumentu bakoitzeko orrientzat, Gopher osagai guztientzat eta USENETeko eztabaida talde guztientzat, eta horrela urrenez urren.Informazio baliabide baten E1URL-a bere interneteko helbidea da, nabigatzaileak aurkitzea eta modu egokian erakustea ahalbidetzen duena. Horregatik URLak informazioa gordetzen duen ordenagailua, direktorioa, fitxategiaren izena eta datuak berreskuratzeko jarraitu beharreko protokoloa biltzen ditu.▼
 
 
 
 
irudiak bezalako baliabideak izendatzeko balio duena.
 
▲Argazkiak eta dokumentuak beraien kokapenaren arabera interneten antolatzeko balio du adibidez. Internet-en bizitzan URLak funtsezko aurrerapenak izan dira. Tim Berbers-Leek erabili zituen lehen aldiz 1991, World Wide Web (WWW edo Web)-eko dokumentuen arteko loturak ezartzeko. 1994tik, interneteko ereduetan, URLren kontzeptua URI kontzeptu orokorragoaren menpe barneratua izan da (Uniform Resource Identifier – Baliabide identifikatzaile uniformea. Baina URL hitz oraindik ere hedatuagoa dago. Nahiz eta inongo ereduetan inoiz ez den azaldu, jende askok URLk universal resource locator (baliabide aurkitzaile unibertsala) esan nahi duela uste du. Interpretazio honen zergatia, URI-ko U-ak hasiera batean universal esan nahi zuelako (RFC 2396 publikatu aurretik) sor zitekeen, nahiz eta URL-ko U-ak inoiz hitz hori esan nahi ez izan duen arren.
 
▲Interneteko informazio erabilgarriaren baliabide bakoitzari, E1 URL izeneko ezaugarrien katea izendatzen zaio. URL ezberdin bat existitzen da World Wide Web-eko dokumentu bakoitzeko orrientzat, Gopher osagai guztientzat eta USENETeko eztabaida talde guztientzat, eta horrela urrenez urren.Informazio baliabide baten E1URL-a bere interneteko helbidea da, nabigatzaileak aurkitzea eta modu egokian erakustea ahalbidetzen duena. Horregatik URLak informazioa gordetzen duen ordenagailua, direktorioa, fitxategiaren izena eta datuak berreskuratzeko jarraitu beharreko protokoloa biltzen ditu.
 
== Definizioa ==
71 ⟶ 66 lerroa:
==== URI erreferentziak ====
 
URI erreferentzia terminoa URI baten kasu particularpartikular bati dagokio, edo honen zati bati. Normalean, URI erreferentzia bat URL baten edo honen amaierako zatiaren antzekoa da. URI erreferentziek bi kontzeptu berri sartzen dituzte: erreferentzia absolutu eta relatiboenerlatiboen arteko bereizketa, eta fragmentuzati identifikatzailearen kontzeptua.
 
URL absolutu bat URI erreferentzia bat da, aurretik azaldutako URLen antzekoa; hasieran eskema eta ondoren bi puntu (":") eta eskemaren atal jakin bat. URL relatiboaerlatiboa soilik URL eskemaren atal jakina barneratzen duen URI erreferentzia bat da. Eskema eta osagai nagusiak URL erreferentziaren testuingurutik ondorioztatzen dira: Erreferentziak barneratzen duen dokumentuaren URI oinarria (edo URL oinarria).
URI erreferentzia baten ondoren zenbaki-karakterkaraktere ("#") eta URIak erreferentzia egiten dion baliabidearen barnean puntero bat egon daitezke. Hau ez da URIaren zatia, baizik eta baliabidearen errepresentazio bat berreskuratzean erabiltzaileak interpreta dezan egiten da. Beraz, ez dira serbidorerazerbitzarira HTTP eskaera moduraeskaeratzat bidaltzen.
 
URL absolutuen adibideak:
* <code><nowiki>https://eu.wikipedia.org/w/wiki.phtml?title=URL&action=history</nowiki></code>
* <code><nowiki>https://eu.wikipedia.org/wiki/Uniform_Resource_Locator#Definizioa</nowiki></code>
 
URL relatiboenerlatiboen adibideak:
* <code><nowiki>//en.wikipedia.org/wiki/Uniform_Resource_Locator</nowiki></code>
* <code><nowiki>/wiki/URL</nowiki></code>
87 ⟶ 85 lerroa:
 
== URLak eguneroko bizitzan ==
URL HTTP batek Interneteko edozein tokitik rekurtsobaliabide bat errekuperatzeko beharrezkoak diren informaziozko lau elementu funtsezkoak direkzio sinple batean konbinatzen ditu:
 
* Komunikatzeko erabiltzen den protokoloa
* Anfitriona (servidorea), zeinekin komunikatzen den
* Sare portua servidoreanzerbitʐarian konektatzeko
* Bitarteko ibilbidea servidoreanzerbitʐarian (adibidez, bere artxibo izena)
 
URL tipiko bat honelakoa izan daiteke:
100 ⟶ 98 lerroa:
* http protokoloa da
* eu.wikipedia.org anfitrioia da
* 80, portuaren zenbakia da serbidoreanzerbitʐarian
* /wiki/Special:Search bitarteko ibilbidea da
* ?search=tren&go=Go bilaketa katea da; parte hau hautazkoa da.
 
Web nabegadorenabigatzaile askok ez dute erabiltzaileak “http:/” sartzea eskatzen web orrialde batera sartzerakosartzeko Orduñaorduan, zeren eta HTTP web nabegadoreetannabigatzaileetan erabiltzen den protokolorik ohizkoena da. Era berean, 80 HTTPren berezko portua denez, ez da apenas espezifikatzen. Azken finean, URL partzial bat sartzen da, hala nola, www.wikipedia.org/wiki/Train. Orrialde nagusi batera joateko normalean anfitrioiaren izena sartzen da, www.wikipedia.org adibidez.
 
HTTP protokoloak serbidorezerbitʐari batek web nabegadoreanabegatzailea URL ezberdin batera berhelbideratuzbirbideratuz eskaera bat erantzutea ahalbidetzen duenez, serbidorezerbitʐari askok URLren parte batzuk omititzen uzten die erabiltzaileei, hala nola “www” –ren partea, edo (“#”) arakatze karakterkaraktere numerala kasu honetan bitartekoa direktorio bat den. Hala ere, ez aipatze hauek teknikoki URL ezberdin bat osatzen dute, beraz web nabegadoreaknabegatzaileeak ezin ditu doitze hauek egin, eta serbidoreakzerbitʐariak erantzuteko berhelbideratzebirbideratze batekin aski izango duelazduela fidatu beharko da. Web servidorezerbitʐari batentzat “#” karaktere bakar batean ezberdintzen diren bi orrialde ezberdinorri eskeintzeaeskaintzea posible da, tradizio arraro baten ondorioz.
 
Ikus ezazu eu.wikipedia.org/wiki/Tren, bost elementuen ordena hierarkikoa honakoa dela: org (goi mailako eremu generikoa) –; wikipedia (bigarren mailako eremua) –; eu (azpieremua) –; wiki –; Tren;. hauHau da, lehen “/” barra baino lehen, eskuinetik ezkerrera irakurtzen da, eta ondoren gainerakoa ezkerretik eskuinera.
 
HTTP URL-eakURLei eta berehaien erabilerari buruzko informazio gehiagorakogehiago nahi baduzu, begiratu goian.
 
 
== Ikuspegi globala ==
 
URL terminoa World Wide Web eremutik kanpo ere erabiltzen da. Datu-baseen zerbitzariek URL-akURLak parametro bat bezala zehazten dituzte hauei konexioak egitea ahalbidetzeko. Modu berean, protokolo jakin bat jarraitzen duen bezero-zerbitzariko edozein aplikaziok URL formatu bat zehaztu dezake bere komunikazio prozesuaren zati bezala.
 
Datu-base baten URL baten adibidea:
121 ⟶ 119 lerroa:
jdbc:datadirect:oracle://myserver:1521;sid=testdb
 
Web orri bat URL baten bidez, modu singular eta gutxi gorabehera etengabeko baten bidez, zehaztua baldin badago, hau elkartua izan daiteke. Baina ez da beti hau gertatzen, adibidez, menuko aukera batek marko baten edukia alda dezake orri baten barruan, konbinazio berri honek bere URL propioa ez duelarik. Gainera, web orri bat behin-behinezbehinekoz almazenatutakogordetako informazioaren menpe egon daiteke. Web orriak bere URL propioa baldin badu, hau ez da beti begi-bistakoa bertara sartu nahi duen batentzat: marko berriaren URLa ez da nabigatzailearen helbideko zonan agertzen, eta direkzio barrarik gabeko orri bat sortua izana posible da. URLa jatorriko kodean edo orriko hainbat osagaiko propietateetan aurki daiteke.
 
Orri batera edo orri horretako osagai batera zuzentzeko helburuaz gain, gerta daiteke soilik osagai bat ikusi nahi izatea eta horregatik URLa jakin nahi izatea, edo nabigatzaile batek duen leihoa txikiegia eta adaptatzeko ezinezkoa izatea.▼
 
▲Orri batera edo orri horretako osagai batera zuzentzeko helburuaz gain, gerta daiteke soilik osagai bat ikusi nahi izatea eta horregatik URLa jakin nahi izatea, edo nabigatzaile batek duen leihoa txikiegia eta adaptatzekoegokitzeko ezinezkoa izatea.
Web zerbitzariek hartzailea aldatu denean ere URLak ondo zuzentzeko ahalmena dute. Honela, siteek beraien egitura alda dezakete jada sortu diren loturei kalte egin gabe.▼
 
▲Web zerbitzariek hartzailea aldatu denean ere URLak ondo zuzentzeko ahalmena dute. HonelaHala, siteekguneek beraien egitura alda dezakete jada sortu diren loturei kalte egin gabe.
Broma da lasai XP
 
[[Kategoria:Internet]]
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Uniform_Resource_Locator"(e)tik eskuratuta