|
# Gizaki batek bere gainetik dagoen [[Jainko]] edo bestelako izaki baten onartzeko egiten duen egintza. Gehienetan izaki hori ohoratu eta goretsi egiten du, eta beragandik jasotako arauen arabera bizi ohi da.
# Gizakiak bere gainetik dagoen izaki bati eskaintzen dion begirunezko, maitasunezko edo beldurrezko tratua, erritu[[ohikune]] jakin batzuen bidez egikaritzen dena.
# Fede eta gurtza sistema zehatza.
# [[Latin]]ezko ''religare'' kontzeptuan sakonduz, gizakia Jainkoarekin edo munduarekin harremanetan jartzen duen errituohikune- eta sinesmen -multzoa.
# Gizakiaren ahaleginez Jainkoarengana berriz gerturatzea.
== Erlijio gehienen ezaugarriak ==
Historian zehar izan diren erlijio gehienen funtsezko ezaugarriak atal hauetara bil daitezke: sinesmenak, errituakohikuneak, jokaera -arauak eta erakundeak.
=== Sinesmenak ===
Erlijio orok oinarrizko sinesmen jakin batzuk ditu (heriotzaren ondorengo bizitza, izadiaz gaindiko mundua, etab.), eta horren arabera halako errituohikune jakin batzuk konplitzen dituzte horren jarraitzaileek. Sinesmenak, ordea, izan daitezke mitoen erakoak (elezahar sinbolikoak jainkoen jatorriari buruz, gizonen eta gauzen sorburuari buruz, etab.), edo izan daitezke [[dogma]] izaera dutenak ([[jainko]]ak nolabait aditzera emandako ezaguerak, liburu edo eskritura sakratuetan jasotzen direnak, irudi gisara batzuetan, hitzez hitz beste zenbaitetan). Erlijioen funtsezko ezaguerak eta kontzeptuak kredo edo fedezko aitorpen batean biltzen dira; hortik ateratzen diren ondorioak edo adierazpideak finkatzeaz eta zabaltzeaz arduratzen da teologia edo erlijio irakaskuntza. Adierazpideok jainkotasunari buruz hitz egiten dute, giza harremanei buruz, eta hauen funtsezko arazoei buruz (heriotzaz, moralaz, giza harremanez, etab.). Sinesmenek ikusmolde baikor eta esperantza onez betea ematen dute heriotzaren ondorengo bizitzari buruz; hala, erlijio motaren arabera, salbazioa mundu honetako nekeak bukatzea da, edo paradisuko zoriontasun betea iristea, edo nirvanan sartzea...
=== ErrituakOhikuneak ===
[[Fitxategi:Kaaba mirror edit jj.jpg|thumb|300px|[[Musulman]]ak [[Kaaba]]ri bueltak emanez.]]
Erlijio sinesmenak eta sentimenduak erlijio mota bakoitzak dituen errituohikune eta ekintza sakratuen bidez adierazten dira. Hala, budismoan ere, Budak berak horren aurka eginagatik, era askotako errituakohikuneak sortu ziren. Erlijioa zerbait bizia da, eta pertsonak zerbait bizi duenean, errituohikune eta ospakizun bilakarazten du. Hori dela eta, era askotako errituakohikuneak daude; badira jainkotasunaren ohoretan egiten diren errituakohikuneak, hileta errituak-ohikuneak, bendeinkapen eta alabantzazkoak, eta beste hainbat eta hainbat. Erlijio gehienek dituzte [[apaiz]]ak edo ministroak, eta errituakohikuneak ospatzea eta jainkoari gurtza egitea da horien eginkizunik behinena. Otoitzen bidez eskaintzak eta sakrifizioak eginez gurtzen da Jainkoa erlijio gehienetan. Sakratutzat hartzen diren lekuetan egin ohi dira errituakohikuneak, garai jakinetan, eta diren-direnean irauten dute denboran luzez.
=== Jokaera arauak ===
|
