Tales: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-K. a. +K.a.)
1. lerroa:
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Tales'''<ref>{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0076.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|izenburua=Latin eta greziar pertsona-izen klasikoak euskaraz emateko irizpideei buruzko erabakia}}</ref> edo '''Tales Miletokoa''' ({{lang-grc|Θαλης}}, ''Thalis''; [[Mileto]]?, {{circa|[[K. a. 624]]}} - {{circa|[[K. a. 546]]}}), [[Antzinako Grezia]]ko [[filosofo]] [[filosofo presokratikoak|presokratikoa]] izan zen. Matematiko eta astronomo izatearekin batera, natura zientziaren eta filosofia naturalaren {{lang|grc|αρχηγος}} (''arkhegos'') sortzailea izan zen, [[Aristoteles]]en arabera <ref>Aristoteles: ''Metafisika'', A.3, 983a24-b27.</ref>. [[Miletoko eskola]]ko lehenengo ordezkaria da eta [[Anaximandro]] izan zuen kide eta jarraitzaile. Halaber, [[Greziako Zazpi Jakitunak|Zazpi Jakintsuetako]] bat izan zen, ''Zeure burua ezagutu ezazu'' lelopean.
 
== Bizitza ==
6. lerroa:
Talesen bizitzari buruzko iturri garrantzitsua [[Diogenes Laerzio]]ren ''[[Filosofoen bizitzak]]'' bilduma da. [[Mileto]] hirian, familia ospetsu eta aberats baten baitan, jaio zen seguru asko, zalantzak badaude ere<ref>''Herodoto, Duris eta Demokrito Tales, Examioren eta Klobulinaren semea, Fenizian ospetsuenetakoa zen Telidatar familiakoa zela kontatzen dute, [...]. Testigantza hauen arabera, Tales Miletoko hiritartasuna lortu zuen, Neleotik heldu zenean Feniziatik ihesi. Baina iritzi sinesgarriena Miletokoa bertakoa zela da, eta familia ospetsu batekoa.[...]''. Diogenes Laerzio: ''Filosofoen bizitzak'', I. liburukia, I. atala.</ref>, dena den bertan bizi eta bere filosofia garatu zuela ziurra da.
 
Bizi zen garaia Talesek berak aurresan zuen [[K. a. 580ko hamarkada|K. a. 585eko]] [[maiatzaren 25]]ean gertatu zen [[eguzki eklipse]]ari esker zehaztu daiteke<ref>Astronomo zenbaitek Talesek eklipse hura hurbilketaz bakarrik aurresan ahal izan zuela baieztatu dute.</ref>. [[Sardes]] hiriko konkista [[K. a. 547]]. urtean ere bizi izan zuen zalantzarik gabe. Bizitzan zehar, [[Egipto]]ra bidaiatu zuen non matematika, geometria eta fisika ikasi baitzituen.
 
== Pentsamendua ==
32. lerroa:
* {{en}} [http://www.iep.utm.edu/thales/ Internet Encyclopedia of Philosophy: ''Thales of Miletus'']
 
{{bizialdia|K. a. VII. mendeko|K. a. VI. mendeko|Tales}}
[[Kategoria:Filosofo presokratikoak]]
[[Kategoria:Gizon filosofoak]] [[Kategoria:K. a. VI. mendeko filosofoak]]
[[Kategoria:K. a. VI. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:Greziako Zazpi Jakitunak]]