22:44, 5 otsaila 2019ko berrikusketa aldatu TheklanBot (eztabaida \| ekarpenak) Bot-ak, Administratzaileak 2.164.308 edits t Robota: Aldaketa kosmetikoak ← Aurreko ezberdintasuna		23:32, 9 uztaila 2019ko berrikusketa aldatu desegin LainobeltzBot (eztabaida \| ekarpenak) Bot-ak 126.107 edits t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-K. a. +K.a.) Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: [[Fitxategi:Antony with Octavian aureus.jpg\|thumb\|300px\|K. a. 41eko erromatar ''[[aureus]]'' txanpona, alde bitan Marko Antonio (ezker) eta Oktaviano (eskuin) dituela.]] '''Bigarren triunbiratua'''<ref>''Triunbiratu'' agertzen da Elhuyar eta 3000 hiztegietan. ''Triumviratu'' agertzen da Euskaltermen.</ref> da historialariek [[Zesar Augusto\|Oktavio]], [[Marko Emilio Lepido\|Lepido]] eta [[Marko Antonio]]k osatutako itunari eman dioten izena. [[Lehen Triunbiratua]]k ez bezala, bigarrenak estatus ofiziala (nahiz eta legez kanpokoa) izan zuen. Ez zeukaten paregaberik, eta haien boterea kontsulenen gainean zegoen. Muga bakarra epea zen: 5 urteko agintaldia zen. Proskripzioak berreskuratu zituzten ogasun publikoa betetzeko. Biktima nabarmenena Marko Tulio [[Zizeron]] izan zen. Zesarren aurkari zaharra ez ezik, Marko Antonio ere gogor kritikatu zuen Filipiketan. Haren anaia Kinto Tulio Zizeronen kontra ere jo zuten. Ezusteko handiagoa zen Luzio Julio Zesarrena, zein [[Julio Zesar\|Zesarren]] lagun eta laguntzaile ohia nahiz [[Marko Antonio]]ren osaba zen. [[Julio Zesar\|Zesarren]] hiltzaileek, [[Marko Bruto]]k eta [[Kasio]]k, ekialdeko probintzien agintea zeukaten. [[Zesar Augusto\|Oktaviok]] eta [[Marko Antonio]]k menderatu zituzten Filipoko bi batailetan, eta hiltzaileek bere burua hil zuten. K. a. 42an, triunbiroek probintziak haien artean banatu zituzten. [[Zesar Augusto\|Oktaviok]] mendebaldea hartu zuen, [[Marko Antonio]]k ekialdea eta [[Marko Emilio Lepido\|Lepidok]] Afrika. [[Marko Antonio]]k ekialdeko probintziak erreformatzen zituen bitartean, [[Zesar Augusto\|Oktaviok]] Sexto Ponpeio pirata, [[Ponpeio]] Handiaren semea, eraso eta garaitu zuen. Kanpainak [[Zesar Augusto\|Oktavioren]] laguntzaileak, Marko Vispasiano [[Marko Agripa\|Agripak]], burutu zuen. [[Marko Agripa\|Agripa]] K. a. 37an izan zen kontsul, eta triunbiraldia beste bost urterako luzatu zien. [[Lehen Triunbiratua]]k bezala, Bigarrenak ezin izan zituen osatzaileen jelosiak eta handinahiak jasan. [[Marko Emilio Lepido\|Lepido]], beste bien itzalpean beti, saiatu zen [[Zesar Augusto\|Oktavioren]] legio garaileen menpea hartzen. Hori zela kausa, [[Zesar Augusto\|Oktaviok]] triunbiratutik bota zuen, nahiz eta ''pontifex'' karguan jarraitzea utzi zion. [[Marko Antonio]]k, [[Zesar Augusto\|Oktavioren]] arrebarekin ezkondu arren, ez zuen [[Kleopatra VII.a\|Kleopatrarekiko]] harremana ezkutatzen. Horretaz baliatuta, [[Zesar Augusto\|Oktaviok]] iritzi publikoa Marko Antonioren kontra jarri zuen. K. a. 33an, triunbiraldia bukatu bazen ere, [[Marko Antonio]]k triunbiro titulua erabiltzen segi zuen. [[Zesar Augusto\|Oktaviok]], [[Marko Antonio]]ren testamentua ilegalki eskuratutakoan, ozenki irakurri zuen [[Erroma]]n. [[Kleopatra VII.a\|Kleopatrarekin]] izandako seme-alabak oinordeko izendatzen ziren eta [[Alexandria]]n ehorzteko nahia adierazi zuen [[Marko Antonio]]k. [[Erroma]]k, asaldatuta, gerra deklaratu zion. K. a. 31an, Aktio batailan, [[Zesar Augusto\|Oktaviok]] [[Marko Antonio]] eta [[Kleopatra VII.a\|Kleopatraren]] tropak menderatu zituen. Garatitutakoek, [[Egipto]]ra ihes eginda, bere buruaz beste egin zuten [[Alexandria]]n K. a. 30ean. [[Marko Emilio Lepido\|Lepidoren]] bazterketari eta garaipen horri esker, [[Zesar Augusto\|Oktavio]] [[Erroma]]ko buru bakarra eta ukaezina bihurtu zen. [[Erromatar Errepublika\|Errepublikaren]] garaia bukatu eta [[Erromatar Inperioa\|Inperioarena]] hasi zen. == Erreferentziak ==

Bigarren Triunbiratua: berrikuspenen arteko aldeak