12:12, 4 uztaila 2019ko berrikusketa aldatu MerZab (eztabaida \| ekarpenak) 3.328 edits t MerZab wikilariak «Lamia» orria «Lamina» izenera aldatu du, birzuzenketaren gainetik: Euskaltziandiak onartzen duen era da ← Aurreko ezberdintasuna		12:18, 4 uztaila 2019ko berrikusketa aldatu desegin MerZab (eztabaida \| ekarpenak) 3.328 edits No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: {{Argitzeko\|euskal mitologiako izakiari\|Lamia (argipena)}} {{Beste erabilpenak\|pertsonaia mitologikoari\|Berriatuako leizea\|Laminak}} '''~~Lamia~~Lamina'''<ref>{{Erreferentzia\|izenburua=Euskaltzaindiaren Hiztegia\|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?sarrera=lamina&antzekoak=ez&option=com_hiztegianbilatu&view=frontpage&layout=aurreratua&Itemid=410&lang=eu&bila=bai\|aldizkaria=www.euskaltzaindia.eus\|sartze-data=2019-07-04}}</ref> edo '''lamia''' [[Euskal Herriko mitologia\|euskal mitologiako]] izaki bat da. Bi motakoak daude. Anuntzi Arana antropologoak "lamina eraikitzaileak" eta "ur bazterretako laminak" izena eman die. Mitologiako beste jeinu legez, batzuetan gizakiei laguntzen diete eta bestetan kalte. Edonola ere jendearekin harremanak dituzte, jendea bisitatzen edo haien aurrean agertu omen baitira. <ref name=":0">{{Erreferentzia\|izena=Arana, Anuntxi, (1947-\|abizena=)\|izenburua=Euskal mitologiaz : jentilak eta kristauak\|argitaletxea=Elkar\|data=2008\|url=https://www.worldcat.org/oclc/863179178\|isbn=9788497835695\|pmc=863179178\|sartze-data=2018-11-01}} 65-72 or.</ref> == Izena == Izenaren aldaerak hauek dira: ''lamia, lami, lamina, lamie, illamina, llamina, labina, amilamia''. Forma dokumentatuena ''lamina'' da<ref>{{Cite web\|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_oeh&view=frontpage&Itemid=413&lang=eu&sarrera=lamina&xeh=0\|izenburua=Orotariko Euskal Hiztegia online\|sartze-data=2018-11-01\|egunkaria=\|aldizkaria=\|abizena=\|izena=Euskaltzaindia\|egile-lotura=\|hizkuntza=\|formatua=}}</ref> ~~formarik dokumentatuena~~. Ez da izen propioa, jeinu mota bat deskribatzeko erabiltzen den izen arrunta baizik. == Ezaugarriak == 12. lerroa: \|+ <big>'''Lamia'''</big> \|- {{!}} colspan="3" align="center" {{!}} [[Fitxategi:Lamina1.jpg\|175px]]<br /><small>[[Euskaldun\|Euskal]] ~~lamia~~lamina.</small> [[Fitxategi:Lamia Garagartzan Arrasate 2007-01-01.JPG\|eskuinera\|thumb\|250px\|~~Lamia~~Lamina [[Garagartza]] auzoan, [[Arrasate]].]] {{!}}- ! style="background: #b0c4de; text-align: center" colspan="3" \| Pertsonaia Mitologikoaren Ezaugarriak 29. lerroa: Lamina hauek [[erreka]] zuloetan egoten dira. Batzuek harpeetan dute egoitza, herrietatik hurbil, ez medi garaietan<ref name=":0" />. Ilea [[urre]]zko orraziaz orrazten edo, gutxiagotan, bere ohialeria ederraren zabaltzen eta xukatzen<ref name=":0" /> ikusten dituzte gizakiek. Leku askotan [[ahate]] oinak dituzte, edo oilo ankak<ref name=":1">{{Erreferentzia\|izena=Barandiarán, José Miguel de,\|abizena=1889-1991.\|izenburua=Mitología vasca\|argitaletxea=Txertoa\|data=[2008]\|url=https://www.worldcat.org/oclc/733743324\|edizioa=14a. ed., 1a. ed. en la Coleción [sic] Anboto\|isbn=9788471484321\|pmc=733743324\|sartze-data=2018-11-01}}69-71 or.</ref> baina [[Ibaizabal]] inguruan eta [[Euskal Herriko kosta]]n arrain buztana dute. Oso ederrak dira, eta gizakumeak liluratzen dituzte. Antzekoa da [[Amilamia]], beste [[jeinu\|irelu]] bat. Begi bakarreko emakume moduan ere deskribatu izan dute<ref name=":1" />. Kostaldeko ~~lamiei~~laminei, gerritik behera arrain direnei, ~~itsaslamia~~itsaslamina ere esaten zaie. Bakarrik edo taldean ager daitezke. ==== ~~Lamia~~Lamina eraikitzaileak edo harginak ==== Euskal Herria ekialdean agertzen dira, eta gizon txikiak, deabrutxoak bezalakoak. Gazteluak zubiak eta elizak ere eraikitzen dituzte gau bakar batez. Harginak dira beraz beraz. Ipuinetan agertu ohi dira hika hitz egiten eta elkarri Gilen izenaz deitzen. Hauek egin zituzten [[Ligiko zubia]], [[San Martin eliza (Ezpeize)\|Ezpeizeko]] eliza eta [[Arroze]]koa. ==== ~~Lamia~~Lamina Greziar mitologian ==== ~~Lamia~~Lamina [[greziar mitologia]]n ere ageri da. Belos erregearen alaba zen (beste ohitura batzuen arabera, [[Poseidon]] eta Libiaren alaba) eta [[Zeus]] jainkoaren maitalea. Horregatik [[Hera]] jainkosa jeloskortu egin zen eta ~~Lamiaren~~Laminaren seme-alabak hil. Gainera, begiak ixteko gaitasuna kendu zion, seme-alaben heriotza betiko ikus zezan. == Elezaharrak == 48. lerroa: Zenbait kondairatan ur bazterretako lamiek laguntza eskatzen diote emagin bati, honek lagundu eta lamiek oparitan ogi zuria, oihal eder bat edota beste opariren bat emango diote. Mutil batez maitemintzen da ~~lamia~~lamina bat ipuin batzuetan, harik eta mutil horrek, bere maiteñoa ~~lamia~~lamina dela deskubritzen duen arte. Beste batzuetan laminak etxe bat bisitatzen du, bertako janaria eskatuz. Laminak trukean zerbait emango dio edo ez bertsioaren arabera. Azkenik, etxeko gizonak ~~lamia~~lamina zigortzen du eta honek ihes egiten du.<ref name=":0" /> Ostadarraren muturrean ~~lamia~~lamina bat egoten omen da ilea orrazten, eta eguzkiak bere adatsean joz zabaltzen du ostadarra. ~~Lamia~~Lamina arrek sekulako indarra dute. Gauez trikuharriak egiten dituzte batzuetan, eta etxeetan sartzen dira askotan etxekoak oheratutakoan. Izen desberdinak dauzkate: Maideak, Mairiak, Intxixuak (Oiartzunen), Saindi Maidi (Nafarroa Beherea). ~~Lamia~~Lamina gehienak desagertu omen dira, mendietan baselizak eraiki zirenean batzuen hitzetan edo idiek arrastatutako goldea erabiltzen hasi zenean beste batzuentzat<ref name=":1" />. == Toponimia == 63. lerroa: == Irudiak == <gallery> ~~Irudi~~Fitxategi:Lamia euskal mitologian.jpg\|Euskal ~~lamiaren~~laminaren irudikapena </gallery> 71. lerroa: == Ikus, gainera == * [[Mondarraingo lamia\|Mondarraingo lamina]] * [[Laminiturri]] elkartea * [[Amilamia]] * [[Laina\|Aragoiko ~~lamiak~~laminak]] * [[Euskal Herriko mitologia]] * [[Xana]] ([[Asturiar mitologia]])

Lamina: berrikuspenen arteko aldeak