Zero absolutu: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary
Orrazketa
2. lerroa:
'''Zero absolutua''' egon daitekeen [[tenperatura]]rik txikiena da. Tenperatura honetan sistemaren [[energia]] maila egon daitekeen txikiena da, eta partikulak, [[mekanika klasiko]]aren arabera, ez dira higitzen. [[Mekanika kuantiko]]aren arabera, ordea, zero absolutuak hondarreko energia bat izan behar du, ''zero puntuko energia'' deitua, [[Heisenbergen ziurgabetasunaren printzipioa]] bete dadin.
 
Zero absolutua, gainera [[Kelvin (unitatea)|Kelvin]] eta [[Rankine]] eskalen 0 puntua ere bada. 0 [[celsius gradu|°]]K edo 0 [[celsius gradu|°]]R -273,15 [[celsius gradu|°C]] eta -459,67 [[fahrenheit gradu|°F]] dira hurrenez hurren.
 
[[Termodinamika]]ren hirugarren legearen arabera zero absolutua inoiz ezin da lortu. Gaurdaino lortu den tenperaturarik txikiena -272 °C da, hozkailuak dituen [[molekula|molekulek]] ez baitute puntu horren azpitik joateko behar adinako energiarik. Zero absolutuan [[kristal]] perfektu baten [[entropia]] [[zero]] da orobat.
 
Kristala osatzen duten atomoek, kristal akatsgabeakasgabe bat eratzen badute, honen entropiak, zero baino gehiago izan behar du, eta, beraz, tenperatura, beti izango da zero absolutua baino gehiago, eta kristalak, beti izango ditu bere atomoen mugimenduak eragindako inperfekzioak,; hori konpentsatzeko mugimendu bat beharko lukeelarik,luke eta, beraz, beti hondar inperfekzio bat izanez.
 
0 kelvineko°K-eko tenperaturan, substantzia guztiak solidotuko liratekeela aipatu behar da, eta, egungo beroaren bero-ereduaren arabera, molekulek, mugitzeko edo bibratzeko ahalmen oro galduko luketelalukete.
 
Orain arte, zero absolututik gertueneko tenperatura, [[Massachusetts Institute of Technology|MITeko]] zientzialariek lortu zuten laborategian [[2003]]an. Gas bat eremu magnetiko batean, zero absolututik nanokelvin erdiraino (5•10<SUP>−10</SUP> °K) hoztuz lortu zen.
 
== Zero absolututik gertuko fenomenoak ==
Zero absolututik gertu, materialenmaterial batzuetan, fenomenorenfenomeno batzuk gerta daitezke, [[Bose-Einsteinen kondentsatua]] edo [[superfluido]] egoera batzuk sortzen dira, helio II.a bezala.
 
[[1924]]an, [[Albert Einstein]] fisikari alemaniarrak eta [[Satyendra Nath Bose|Satyendranath Bose]] indiarrak, euren omenez, [[Bose-Einsteinen kondentsatua]] deritzon fenomeno baten existentzia iragarri zuten. Egoera horretan, [[bosoi]]ak, energia [[egoera kuantiko|energia-egoera kuantiko]] berean elkartzen dira. Fenomeno hau, [[1995]]ean baieztatu zen, eta, ordutik, bere propietateetako asko ikertu dira.
 
Zero absolututik gertuko tenperaturetan, superfluidoak era daitezke, edo baita, euren azterketarako tenperatura altuagoetan existitzen ez diren molekula hauskorrak ere, beste fenomeno batzuen artean.