Minotauro: berrikuspenen arteko aldeak

[[Greziar mitologia]]n, '''Minotauroa'''<ref>[https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0082.pdf Euskaltzaindiaren 82. araua: Grezia eta Erromako pertsonaia mitologikoak]</ref> ({{lang-grc|Μῑνώταυρος}} {{IPA|miːnɔ&#780;ːtau̯ros}} ahoskatua, {{lang-la|Minotaurus}}, [[etrusko]]z: ''Θevrumineś'') izaki izugarri bat zen, [[zezen]] burua eta giza gorputza zituena eta giza haragia jaten zuena. [[Kreta]]n jaio zen, [[Minos]] erregearen emazte [[Pasifae]]<nowiki/>ren semea zen. [[Minos]] erregea beti harrotzen zuen jainkoen mesedea edukitzearekin eta, frogatzeko, otoitz egin zuen ea jainko batbatek opari bat ematen bazionzion. [[Poseidon]]ek, ozeano eta itsasoetako jainkoajainkoak, entzun zion, eta itsasotik zezen zuri polit bat atera zuen. .[[Poseidon]]ek Minosekzezena [[Minos]]ek sakrifikatzeko oparitu zion zezena Poseidonekhari, baina Minosek[[Minos]]ek ez zuen hain animalia baliotsua hil nahi. ez zuenez gero, zigortzearren,[[Poseidon]] [[Afrodita]]<nowiki/>ren laguntzaren bila joan zen eta [[Afrodita]]k -bere estiloan- [[Pasifae]] piztiaz maiteminduarazi zuen. [[Pasifae]]k Ezin ezezin zuenez bere nahiaknahia kontsumitubete, [[Dedalo]] arkitektoa eta bere semasemea Ikarorengana[[Ikaro]]rengana joan zen laguntza bila. [[Dedalo]] eta [[Ikaro]]k egurrezko zezen bat sortu zuten eta zezenean ipini zuten benetako behi-larrua zezenean ipini zuten. [[Dedalo]] eta [[Ikaro,]]k [[Pasifae sartu zuten]] egurrezko behiaren barruan sartu zuten eta zezena zegoen belardira eraman zuten pasifae[[Pasifae]] eta zezenarekin harremansexu-harremanak sexualakizan euki zuenzituen.

[[Pasifae]] haurdun geratu zen, baina, [[Minos]] ez zen konturatugertatutakoaz Pasifae egin zuenari buruzohartu [[Minotauroa]] jaio zen arte. [[Minos]]ek, haserre, [[Dedalo]] eta [[Ikaro]] kartzelatu zituen. Pasifaeri[[Pasifae]]ri, ordea, ez zion ezer egin askoizugarri maite zuelako. [[Pasifae]] Minotauroaren[[Minotauro]]aren kargu egin zen humehau txikia zeneanzen bitartean, baina, handiago egiten zen eta arriskutsuagoa zenheinean, [[Minotauroa]] zaintzea arriskutsuagoa bilakatzen zen eta [[Pasifae]]k ezezin izan zuen zaindu gehiago zaindu. [[Minotauroa]] bakarrik zegoengeratu zen eta, janaria behar zuenez, pertsonak jatea erabaki zuen. [[Minos]]ek, horihorri gehiagoekidin eznahian, gertatzeko orakuluarengana[[Orakulu|Orakulua]]rengana joan zen. [[Orakulu|Orakulua]]ren aholkua labirinto bat egitea ezanizan zion,zen orduaneta, [[Minos]]en aginduz, [[Dedalo]] izeneko arkitektoarkitektoak batek Kretako[[Kreta]]ko labirinto famatua eraiki zuen, [[Minotauroa]] bertan itxita uzteko. Aldian behin, Minosen[[Minos]]en aginduz Atenasek[[Atenas]]ek "tributu"7 moduanneska eta 7 mutil eman behar zituen zazpitributu neskamoduan eta zazpi mutil Minotauroari[[Minotauroa]]ri jaten emateko; hamalau14 gazteak [[labirinto]]anlabirintoan uzten zituzten, bertan galdu eta munstroarekin topatzeko.

Ohitura basati horrekin amaitzeko, [[Teseo]] heroiak bere burua aurkeztu zuen sakrifiziorako. [[Teseo]]k bere aitari hitzeman zion bezala, [[Minotauroa]]k hilbera egitenhiltzea lortzen bazuen, bueltatuko zen itsasontziaren belak beltzezbeltzak bueltatukoizango ziren, baina, [[Minotauroa]] hil egiten bazuen, belak zurizzuriak bueltatukoizango ziren. Kretara[[Kreta]]ra heldu zenean, [[Ariadna]], [[Minos]] eta Pasifaeren[[Pasifae]]ren alaba, harekin maitemindu zen eta plan bat asmatu zuen [[Teseo]] labirintoan ez galtzeko: [[Teseo]] hari luze baten muturrari helduta, Teseo labirintoan sartu zen labirintoan eta [[Ariadna beste muturrarekin]] kanpoan geratu zen beste muturrari helduta. Teseok[[Teseo]]k [[Minotauroa]] aurkitu zuen eta hiltzea lortu zuen, eta, Ariadnaren[[Ariadna]]ren hariari esker, irteera aurkitu ahal izan zuen.

[[Teseo]] Kretatik[[Ariadna]]rekin joatenjoan dazen Ariadnarekin[[Kreta]]tik, baina ez du eramaten[[Ariadna]] bakarrik Ariadnaizan berarekin, eraman zuena; [[Fedra]] ere eramatenberarekin dujoan Fedrazen, berarengan maiteminduta dagoelakozegoena hau ere. Orduan, [[Ariadna]] [[Naxos irlan(uhartea)|Naxos]] uztenuhartean duutzi eta Fedrarekin[[Fedra]]rekin joatenjoan dazen Atenasera[[Atenas]]era, gero horhan ezkontzeko asmoz. TeseoriTamalez, belak[[Teseo]]ri bela zurizzuriak ipintzea ahaztenahaztu zaiozitzaion eta bela beltzak ipinita uztenutzi dituzituen. Bere aitak, Egeok, urrunetik ikustenikusi ditueneanzituen bela beltzakbeltz gogaikarriak eta bere buruaz beste egitenegin duzuen bere jauregiko dorre altuenetik bere burua botaz. Gaur egun, [[Grezia]] inguratzen duen itsasoari [[Egeo Itsaso|Egeo]] deitzen zaio errege zaharraren omenez.