Euskadi Ta Askatasuna: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
|||
138. lerroa:
=== 1980ko hamarkada: ETA pm desegitea, espainiar talde paramilitarrak sortzea eta Aljerko elkarrizketak ===
[[Fitxategi:Ochandiano 41.JPG|thumb|220px|[[Lutxi Urigoitia]] —[[1987]]an Pasaian hildakoa— etakidearen omenezko margoketa [[Otxandio]]n (2009).]]
[[1981]]eko estatu kolpea emateko ahaleginaren ondoren, [[ETA politiko-militarra]]k su-etena adierazi zuen eta desegiten hasi zen<ref>{{Erreferentzia|izena=Enekoitz|abizena=Esnaola|izenburua=Kronologia, testuan|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/56228/|aldizkaria=Berria|sartze-data=2019-06-26}}</ref>. Espainiako Gobernuak eta Espainiako segurtasun indarrek ETAren kontrako jarduerari forma berriak eman zizkioten: batez ere Ipar Euskal Herrian militante, lagun eta [[abertzaletasun|abertzaleak]] hiltzeko talde paramilitarrak eratu ziren ([[Triple A (Espainia)|Triple A]], [[GAL]], [[Batallón Vasco Español]])<ref>{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Deklaratu gabeko gerra. Estatu terrorismoa Euskal Herrian|argitaletxea=Euskal Memoria|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=|url=http://www.euskalmemoria.eus/eu/Argitalpenak/Liburuak/Deklaratu_gabeko_gerra._Estatu_terrorismoa_Euskal_Herrian|aldizkaria=www.euskalmemoria.eus|sartze-data=2019-06-26}}</ref>. [[1982]]an [[Nafarroa Garaia]] eta [[Euskal Autonomia Erkidegoa|EAE]] banatu ziren eta [[Espainiako Langile Alderdi Sozialista|PSOEk]] hauteskundeak irabazi zituen. Denbora horretan ([[1977]]-[[1984]]) ETAk 500 pertsona inguru hil zituen.▼
▲[[1981]]eko estatu kolpea emateko ahaleginaren ondoren, [[ETA politiko-militarra]]k su-etena adierazi zuen eta desegiten hasi zen. Espainiako Gobernuak eta Espainiako segurtasun indarrek ETAren kontrako jarduerari forma berriak eman zizkioten: batez ere Ipar Euskal Herrian militante, lagun eta [[abertzaletasun|abertzaleak]] hiltzeko talde paramilitarrak eratu ziren ([[Triple A (Espainia)|Triple A]], [[GAL]], [[Batallón Vasco Español]]). [[1982]]an [[Nafarroa Garaia]] eta [[Euskal Autonomia Erkidegoa|EAE]] banatu ziren eta [[Espainiako Langile Alderdi Sozialista|PSOEk]] hauteskundeak irabazi zituen. Denbora horretan ([[1977]]-[[1984]]) ETAk 500 pertsona inguru hil zituen.
Urte hartaz geroztik, zenbait burukidek erakundea utzi zuten, [[Espainiako Gobernua]]k berriro herriratzeko egindako proposamena onartuta. [[1986]]an Maria Dolores Gonzalez ''[[Dolores Gonzalez Katarain|Yoyes]]'' horrexegatik hil zuen ETA militarrak<ref>{{Erreferentzia|abizena=Berria.eus|izenburua=Euskaldunon Egunkariaren hemeroteka. 1990-2003.|hizkuntza=en|url=https://www.berria.eus/hemeroteka/egunkaria/?zbilatu=dolores+gonzalez+katarain&h_u=1990&h_h=12&h_e=06&b_u=2003&b_h=02&b_e=20&bilatu=Bilatu&orridata=19910103&ikusi=006|aldizkaria=Berria|sartze-data=2019-06-26}}</ref>. Une hartatik aurrera, euskal gizartean ETAk borroka amaitu beharra ala horretan segitu beharraren eztabaida biziki piztu zen. [[1988]]an [[Euskal Autonomia Erkidegoa|EAEko]] alderdi politiko guztiek ([[Herri Batasuna]]k izan ezik) ETAren aurkako hitzarmena (''Ajuria-Eneko Hitzarmena'') sinatu zuten<ref>{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=El pacto de Ajuria Enea|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=|url=https://www.elmundo.es/eta/documentos/pacto_ajuria_enea.html|aldizkaria=www.elmundo.es|sartze-data=2019-06-26}}</ref>. [[1989]] urtera arte [[Espainia]] eta [[Frantzia]]ko kartzeletan ia 600 euskal preso sartu zituzten eta atentatu ugari izan ziren, baita hildakoak ere. Urtarriletik martxora bitartean, ETAren eta Espainiako Gobernuaren arteko elkarrizketak izan ziren [[Aljer]]ren, baina ez zuten aurrera egin, eta dena lehen bezala geratu zen<ref>{{Erreferentzia|abizena=Egaña, Iñaki, 1958-|izenburua=Los días de Argel : crónica de las conversaciones ETA-gobierno español|argitaletxea=Txalaparta|data=1992|url=https://www.worldcat.org/oclc/434789799|edizioa=[2a. ed.]|isbn=848659765X|pmc=434789799|sartze-data=2019-06-26}}</ref>.
=== 1992ko erorketatik Lizarrara ===
| |||