Tanzania: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
56. lerroa:
 
=== Eskualde naturalak ===
[[Rift Harana]]k zeharkatzen du Tanzaniako lurraldea, ipar-hego norabidea duten bi adarretan banatua. Mendebaldekoak herrialdearen mendebaldeko muga egiten du, eta [[Tanganyika]] eta [[Rukwa (aintzira)|Rukwa]] aintzira luzangak hartzen ditu bere baitan; ekialdeko adarrak, berriz, herrialdearen erdialdea gurutzatzen du, Kenyako mugako [[Natron aintzira|Natron]] aintziratik Mozanbikeko mugako [[Nyassa (aintzira)|Nyassa]] aintziraraino.<ref name="brit">{{erreferentzia|egilea= Mascarenhas, Adolfo C., Bryceson Deborah Fahy and Others|url= https://www.britannica.com/place/Tanzania |izenburua= Tanzania | argitaletxea= Encyclopædia Britannica, britannica.com |sartze-data= 2019-6-20}}</ref> Horiek horrela, hauek dira eskualde gografikogeografiko nagusiak:
 
* Herrialdearen erdialdea, Rift Haranaren bi adarren arteko lurraldeaeremua hartzen duena, [[goi-ordoki]] zabal bat da,; batez beste 1.000 metroko garaiera duenadu. Goi-ordokiaren hegoaldeko erdian larreak dira nagusi, baina iparraldean nekazaritza lurrak daude. Bertan dago [[Dodoma]], Tanzaniako hiriburua.
* Ipar-ekialdea oso menditsua da. Bertan daude [[Meru mendia|Meru]] (4.562 metro), sumendi aktiboa, [[Kilimanjaro]] (5.889 metro), sumendi jardueragabea, eta [[Usambara mendiak|Usambara]] eta [[Pare mendiak|Pare]] mendilerroak. Mendi horien ekialdean dago [[Rift Haran Handia]]ren ekialdeko adarra; pitzadura erraldoi horren barnean aintzira gaziak daude, hala nola, [[Natron aintzira|Natron]], [[Eyasi (aintzira)|Eyasi]] eta [[Manyara (aintzira)|Manyara]], eta baita [[Ngorongoro Kontserbazio Eremua|Ngorongoro kraterra]] ere.
* Ipar-mendebaldean, Kenya, Uganda eta Tanzaniaren arteko mugan, [[Victoria (aintzira)|Victoria]] aintzira dago, Afrikako handiena. Horren hego-mendebaldean, [[Kongoko Errepublika Demokratikoa]] eta Tanzaniaren arteko mugan, Tanganyika aintzira hedatzen da. [[Sabana]]k estaltzen ditu Victoria, Tanganyika eta Nyassa aintziren arteko zabaldiak.
* EkialdekoRift itsasaldeanHaranaren ekialdeko adarraren eta Indiako ozeanoaren artean ordoki bat dago, askoz zabalagoa hegoaldean iparraldean baino. Han dago Tanzaniako hiririk handiena, [[Dar es Salaam]]. Aipagarriak dira kostalde horretako [[mangladi]]ak.
 
=== Hidrografia ===
68. lerroa:
* [[Tanganyika]] mendebaldean, Kongoko Errepublika Demokratikoaren mugan. Munduko aintzirarik sakonenetan bigarrena da, [[Errusia]]ko [[Baikal]]en ondoan.
* [[Nyassa (aintzira)|Nyassa]] hego-mendebaldean, [[Malawi]] eta [[Mozambike]]rekin muga eginez.
[[Natron aintzira|Natron]], [[Eyasi (aintzira)|Eyasi]] eta [[Manyara (aintzira)|Manyara]], iparraldean, eta [[Rukwa (aintzira)|Rukwa]], hegoaldean, dira beste aintzira aipagarri batzuk.<ref name="brit"></ref>
 
Ibai handirik ez dagoen arren, erdialdeko goi-ordokiak Afrikako hiru ibai-arro nagusien banalerroa eratzen du: Mediterraneokoa ([[RufijiNilo]]), daAtlantikokoa ibairik([[Kongo garrantzitsuena.(ibaia)|Kongo]]) 600eta kilometroIndiako ibilbideaozeanokoa egiten([[Zambezi]]). duHerrialdeko herrialdearenibai hegoaldeannagusiak, [[Ruvuma]], [[Rufiji]], [[Wami]] eta [[Pangani]], Indiako ozeanoanozeanora duisurtzen ahoadira. Luzeena Rufiji da, 600 kilometro ibilbidea egiten duena herrialdearen hegoaldean. [[Mafia (uhartea)|MafiaKagera]]k, uhartearenberriz, aurreanVictoria aintziran du ahoa.<ref name="brit"></ref> [[Kalambo (ibaia)|Kalambo]] ibaian, Zambiako mugan, Kalambo ur-jauziak daude, Afrikako handienetakoak (221 metroko jauzia).<ref>{{erreferentzia|abizena= |izena= |url= http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5426/ |izenburua= Kalambo Falls |bilduma = Country review: United Republic of Tanzania | argitaletxea= whc.unesco.org |sartze-data= 2019-6-19}}</ref>
 
=== Basabizitza eta kontserbazioa ===