Afrikar literatura: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Smatxi (eztabaida | ekarpenak)
jarraipena
Etiketak: Mugikor edizioa Mugikor app edizioa Android app edit
Smatxi (eztabaida | ekarpenak)
12. lerroa:
Greziera eta [[feniziera]] izan ziren [[Antzinako Kartago|Antzinako Kartagon]] erabilitako hizkuntzak testuetan, eta garaitua izan ondoren, [[Gerra Punikoak]] amaitu ostean, [[latin]] nagusitu zen Afrikako Iparraldean. Hauetako idazki asko [[arabiera|erabierara]] itzuli ziren eta mezkitetan gorde.
 
Bestalde [[Iparraldeko Afrika]] eta [[Sahara]]-[[Sahel]] inguruan, [[Egipto]]tik [[Kanariak|Kanaria Uharteetara]], [[amazigera]] hizkuntzaren lurraldean, ahozko literatura tradizio propioa eta berezko grafia gorde dituzte, baina aldagai geografikoak eta historikoak direla medio, - tartean komunitateen arteko isolamentua, arabieraren ospea liturgiarako eta hortik eratorritako tokiko dialektoak, europear kolonizazioa etab- hizkuntzaren fragmentazio handia ekarri dute.<ref>Informazio gehiago WOLACO elkartearen bidez (World Languages Conservancy / Conservatoire des langues du monde), Lyongo Unibertsitatean [http://www.sorosoro.org/le-tamazight/], kontsulta data 2019-06-06 </ref>.
Goi Erdi Aroan, [[Timbuktu]]ko unibertsitate famatuan, [[Sankore]], eskualde hartako 300.000 eskuizkribu inguru kontserbatu ziren, gehienak [[arabiera]]z idatzitakoak, baina baita bertako beste hizkuntza batzuetan, [[fula]]z eta [[songhai]]z adibidez. Material zabal honek gai ugari hartzen du barne, besteak beste astronomia, poesia, legeak, historia, fedea, politika eta filosofia. Islamiar eraginetatik, [[swahili]]zko literatura garatu izan da, lanik goiztiarren artean ''"Utendi wa Tambuka"'' edo "Tambukako istorioa" dugularik.
 
Halere, Goi Erdi Aroan, [[Timbuktu]]ko unibertsitate famatuan, [[Sankore]], eskualde hartako 300.000 eskuizkribu inguru kontserbatu ziren, gehienak [[arabiera]]z idatzitakoak, baina baita bertako beste hizkuntza batzuetan, [[fula]]z eta [[songhai]]z adibidez. Material zabal honek gai ugari hartzen du barne, besteak beste astronomia, poesia, legeak, historia, fedea, politika eta filosofia. Islamiar eraginetatik, [[swahili]]zko literatura garatu izan da, lanik goiztiarren artean ''"Utendi wa Tambuka"'' edo "Tambukako istorioa" dugularik.
 
[[Etiopia|Etiopiaren]] kasuan, Erdi Aroan, [[amharera]] hizkuntza garatu zen, desagertutako [[Aksumgo Erresuma|Aksumgo Erresumaren]] garaian, [[Ge'ez]] hizkuntzarekin batera. .