Epidemia: berrikuspenen arteko aldeak

5 bytes added ,  Duela 4 urte
ez dago edizio laburpenik
t (85.84.49.14 wikilariaren aldaketak ezabatuz, EnzaiBot wikilariaren azken bertsiora itzularazi da.)
No edit summary
[[Fitxategi:Snow-cholera-map.jpg|thumb|[[Londres]]en 1854an izandako izurritea [[John Snow]] doktoreak aztertu zuen, eta mapa hau egin zuen, historian izan den lehenengo azterketa epidemiologikoa. Puntuek hildakoak adierazten dituzte; gurutzeek, berriz, gaixoek edandako urarenura jatorrizein zirenputzutatik putzuakhartu zuten.]]
{{Ohar medikoa}}
'''Izurritea''', '''izurria''' edo '''epidemia''' lurralde eta denbora berean biztanleen zati handi bati erasotzen dion [[eritasun|gaixotasuna]] da. LekuanBatzuetan, lekuan lekukoa izan daitekeda (munduko leku zehatz batean) edo orokorragoa. Hainbat [[kontinente]]takoa edo mundu osokoa denean, [[pandemia]] hitza erabiltzen da. Beste mota bateko eritasunekin loturik egon daitekeen arren, termino hauhori [[gaixotasun infekzioso]]ekin erabiltzen da batez ere.
 
Bereziki, ''Yersinia pestis'' ([[Yersinen baziloa]]) edo ''Pasteurella pestis'' baziloek eragindako gaixotasunetarako erabili da ''izurrite'' izena. Izurriak gizakiak eta animaliak ([[karraskari]]ak, batez ere) jotzen ditu. Karraskariak dira baziloaren bizitoki nagusia. [[Arratoien arkakuso]]aren ''(Xenopsylla cheopis)'' eta, batzuetan, [[gizakiaren arkakuso]]aren ''(Pulex irritans)'' bitartez kutsatua izaten da. Izurriak gizonaren [[birika]]k joz gero, airearen bitartez ere kutsa daiteke.
8.100

edits