Espainiako 1812ko Konstituzioa: berrikuspenen arteko aldeak

1812 urtean, Espainian oso egoera berezian zegoen. Alde batetik, independentzia gerra gertatzen ari zen. 1807an, Espainiak eta Frantziak fontainebleuko[[Fontainebleuko itunaItuna]] sinatu zuten. Portugalek, merkataritza harremanak mantentzen zituen Britania Handiarekin eta, Frantziaren helburua Britania Handiari blokeo kontinentala egitea zenez, Espainiari bere mugak irekitzea eskatu zion Portugal konkistatzeko. Honen truke Espainiari Portugalen zati bat emango zion. [[Manuel Godoy|Godoyren]] gobernuak onartu egin zuen hori.

Napoleonen benetako helburua, baina, Espainia konkistatzea zen. Herria oso haserre zegoen Godoy lehen ministroarekin eta [[Karlos IV.a Borboikoa (Espainia)|Karlos IV.a]] erregearekin, krisi ekonomiko eta politikoa zela eta. 1808an, herriaren lehen altxamendua izan zen, Aranjuezko matxinada. Urte berdinean hasi egin zen [[Iberiar Penintsulako Gerra]] ("Espaniar Independentzia Gerra", gaztelaniaz gerora deitua).

1808an, [[Jose Bonaparte]] erregeaz aparte, Batzorde Zentral gorena eratu zen eta probintzia bakoitzeko batzordeetako ordezkaritza osatzen zuten. Erakunde horrek, gerra zuzentzeaz gain, Espainiako politika aurrera atera zuen. 1810an Batzorde Zentral Gorenak biltzeko dei bat egin zuen, erregea kanpoan zela, eta Cadizen[[Cádiz|Cádizen]] elkartu ziren, liberala zelako eta britaniar ontzidiaren babesa zuelako. CadizenCádizen, erreformistak, absolutistak, liberalak eta iilustratuakilustratuak elkartu ziren

Konstituzio honetan, ez zen foruei buruzko aipamenik egin. Hala ere, argi dago foruak ez datozela konstituzioarekin. Hori dela eta, euskal probintzietako egokitze prozesua hasi zen negoziatu behar zelako. Konstituzio honekin liberalismoa ezarri eta Antzinako Erregimena abolitu zen.

Espainian, Aro Garaikidea hasi zen, baita ziklo iraultzailea ere. Liberalismoa ezarri izan arren, absolutismoa eta liberalismoa txandakatu zirelako eta zaila izan zelako liberalismoa guztiz finkatzea. Hasieran, Fernando VII.a errege konstituzionaltzat jartzea pentsatu zuten, eta 1814. urtera arte egon zen indarrean. Urte horretan, baina, [[Fernando VII.a Borboikoa (Espainia)|Fernando VII.a]] Baionatik [[Iberiar penintsula|Penintsulara]] sartu zen, eta estatu kolpe bat eman zuen Valentziako dekretuaren bitartez, konstituzio hari uko eginez.