15:52, 30 martxoa 2008ko berrikusketa aldatu 62.99.26.206 (eztabaida) No edit summary ← Aurreko ezberdintasuna		00:57, 31 martxoa 2008ko berrikusketa aldatu desegin Josugoni (eztabaida \| ekarpenak) Administratzaileak 49.723 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
26. lerroa: == Diktadura == === Direktorio militarra === [[Alfontso XIII.a]]~~.aren~~ren eta Eliza, armada, patronala eta kontserbadore gehienen oniritziaz Primo de Rivera izan zen Direktorio Militarraren buru eta estatuaren botere guztien jabe egin zen. Hasiera batean, oposizioa hutsa izan zen, eraitsi zuen erregimena guztiz desprestigiatuta baitzegoen, jada. Kontu honetan, azpimarratzekoa da sozialisten jarrera, guztiz sumisoa eta kolaboratzailea. [[Mussolini]]ren modelo [[faxista]]ren itxura bazuen ere, ez zen hain totalitarioa izan eta, batez ere, kontserbadorea izan zen. [[1923]]-[[1925]] bitartean [[anarkista]] eta [[komunista]]k ~~jatzartzeari~~jazartzeari eman zion, [[CNT]] ~~ilegalizatuz~~legezkanpotuz eta ~~sozilistetatik~~sozialistengandik banandutako erradikal haiek erreprimituz. [[Katalunia]]ko [[~~Mankomunitat~~Mancomunitat]] ere ezdeusean utzi zuen eta katalanismoa jazarri zuen, gaztelera ez zen edozein hizkuntza jendaurrean erabiltzea debekatuz. Alderdi politikoak ezabatu zituen eta, alderdi bakarreko ereduari jarraituz, [[Unión Patriotica]] eraiki zuen. [[Protekzionismo]]a indartu zuen eta obra publiko galantak hasi zituen. Agintera iritsi zenean, aurreko asmo abandonistak joan zitzaizkion erabat eta Marokon finkatzeari ekin zion. [[Alhucemaseko lehorreratzea]]n arrakasta izugarria izan zuen eta Annualeko hondamendia ahazten hasi zen jendea. Frantsesekin bat eginda, [[Abd el-Krim]] suntsitzea lortu zuen eta horrek izugarrizko arrakasta eman zion Primo de Riverari. === Direktorio zibila === [[1925]]-[[1930]] bitartean Direktorio Militarra bukatu eta Direktorio Zibilari eman zion bide. Konstituzio baten zirriborroa egiten eta guzti hasi ziren, baina diktaduraren aldekoen artean zatiketa nabarmena zegoen garai honetarako. Gainera, [[1929ko ~~krash~~crash]]-ak ez zion Espainiako egoera ekonomikoari onik egin eta inflazioa geldiezina zen. Primo de Riveraren garai onak alde egin zuten eta erregeak ere ez zuen bere beharra ezinbestekoa ikusten. Oposizioa indartzen ari zen eta diktaduraren egunak azkenetan zeudela iragar zitekeen. Laster egingo zuten [[Donostiako Itun]]ean, monarkia bera ere zalantzan jarriko zen. 41. lerroa: [[1926]]an [[Sanjuanada]] gertatu zen; altxamenduak ez zuen ezer lortu, baina ezinegona begibistan zegoen. Azkenean, dimisioa aurkeztu zuen [[1930]]eko [[urtarrilaren 28]]an eta [[Paris]]era erbesteratu zen, Alfontso XIII.ari bere ondorengo egokiak zeintzuk izan zitezkeen esan ondoren. [[Damaso Berenguer]] izango da bere ordea hartuko duena, [[diktablanda]]ri hasiera emanez. 6 aste ~~beranduago~~geroago, [[1930]]eko [[martxoaren 16]]an, erabat deprimiturik, [[Paris]]en hil zen [[~~diabetes~~diabete]]aren ondorioz. == Ondorengoak == 49. lerroa: Diktadorearen alaba gazteenak ere, [[Pilar Primo de Rivera]]k, politikan parte hartu zuen ([[1934]]-[[1977]]) eta ''[[Sección Femenina]]'' delakoaren buruzagi izan zen Frankismo garaian. [[Kategoria:Espainiako historia\|PPrimo de Rivera]][[Kategoria:Espainiarrak\|Primo de Rivera]] [[ast:Miguel Primo de Rivera]]

Miguel Primo de Rivera: berrikuspenen arteko aldeak