13:37, 4 ekaina 2019ko berrikusketa aldatu MerZab (eztabaida \| ekarpenak) 3.328 edits No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa ← Aurreko ezberdintasuna		13:53, 4 ekaina 2019ko berrikusketa aldatu desegin MerZab (eztabaida \| ekarpenak) 3.328 edits →‎Bizitza Etiketa: Ikusizko edizioa Hurrengo ezberdintasuna →
6. lerroa: [[1782]]an [[Azkoitia]]n (Gipuzkoa) jaioa, [[Abandoko elizatea\|Abandon]] ([[Bilbo]], Bizkaia) hil zen [[1854]]an. Bera baino urtebete zaharragoa zen anaia [[Juan Jose Mogel]] ere euskal idazlea izan zen. Oso gaztea zela, [[Zurtz\|umezurtz]] geratu eta [[Markina-Xemein\|Markinan]] bizi ~~zen~~izan ziren anai-arrebak osabarekin, [[Joan Antonio Mogel]] [[apaiz]] idazlearekin, bizitzera joan zen. Osabak [[euskara]]z, [[gaztelania]]z eta [[latin]]ez irakurtzen eta idazten irakatsi zion<ref name=":0">{{Cite book\|hizkuntza=\|izenburua=Bidegileak : E. Bustintza Lasuen "Kirikiño", Bizenta Mogel eta Elgezabal, Jose Manuel Etxeita, Txomin Agirre\|urtea=1992\|abizena=\|izena=\|orrialdeak=\|orrialdea=\|argitaletxea=Vitoria-Gasteiz : Gobierno Vasco, Secretaria General de Política Lingüística = Eusko Jaurlaritza, Hizkuntza Politikarako Idazkaritza Nagusia\|ISBN=}}</ref>. Ez dugu ahaztu behar garai hartako baserritar gehienak [[Pobrezia\|behartsuak]] zirela eta krisi ekonomiko eta soziala ikaragarria zela. Azkenean, [[Euskal Herriko matxinadak (XVII - XIX. mendeak)\|matxinadak]] eta gudak piztu ziren. 18. lerroa: == ''Ipuin onak'' == ''[[Ipui onac\|Ipui onac, ceintzuetan arquituco dituzten euscaldun necazari ta gazte gueiac eracaste ederrac beren vicitza zucentzeco]]'' ([[1804]], ''Undiano''). [[Gipuzkera]]zko [[ipuin\|alegia]]-bilduma bat da, [[Esopo]]ren latinezkoetatik berrogeitamar alegia itzuliak edo egokituak. Alegia hauen ondore, Bizentaren osabaren hitz neurtuzko beste zortzi datoz<ref name=":0" />. Bizentaren alegiak hizkuntza ulerterraz eta atseginean daude idatziak, bere esanetan, ahalik eta irakurle gehienengana iristeko asmoz. [[Euskara]]zko lehen fabula-liburua da hau. Garai hartan [[Latin\|latinetik]] itzultzea ez zen lan makala, euskara arauturik ez zegoenez, euskalki desberdinen artean erabakitzea zaila baitzen. [[Bertso]]ak ere idatzi zituen. Euskara literarioaren eredua osabarengandik hartu zuen: garbia, kultua baina ulerterraza, ume eta [[baserri]]tarrentzat idazten zuen eta. [[Fabula]]z gain, iruzkin konprometituak idazten zituen, jauntxo eta baserritarren harremanak azpimarratuz, zintzotasuna eta mantsotasuna eskatuz.

Bizenta Mogel: berrikuspenen arteko aldeak