Gero (Axular): berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
30. lerroa:
 
== Ezaugarriak ==
[[Euskal literatura]]ren historian lehen prosazko liburu originalaoriginal argitaratua da. [[Joanes Leizarraga|Joannes Leizarragaren]]ren itzulpena eta [[XX. mendea2004]]nan aurkitutakoaurkitu ziren [[Joan Perez Lazarraga|Lazarragaren]] testu laburrak alde batera utzirik,<ref>{{Erreferentzia|abizena=kizkitza|izenburua=Euskaraz hauargitaratutako dugulehen liburua ikusgai — Igartubeiti Baserria|hizkuntza=eu|url=http://www.igartubeitibaserria.eus/eu/albisteak/euskaraz-argitaratutako-lehen-liburua-ikusgai|sartze-data=2019-06-04}}</ref>, idatzitako''Gero'' dugu euskarazko lehen liburu mardula. Euskal idazle klasikoek, [[Iparralde]]koek nahiz [[Hegoalde (argipena)|Hegoaldekoek]], euskal maisulan gisan goraipatu zuten, eta denbora luzez euskara jasoaren eredu izan da. Euskal idazle klasikoek, [[Ipar Euskal Herria|Iparraldekoek]] nahiz [[Hego Euskal Herria|Hegoaldekoek]], euskal maisulantzat goraipatu zuten, eta denbora luzez euskara jasoaren eredu izan da. [[XIX. mendea]]n [[Pedro Antonio Añibarro]]k [[bizkaiera]]ra itzuli zuen liburua ia osorik; beraz, Axularren ospeak bizkaierazko literaturan ere eragina izan zuen, bai zuzenean, bai Añibarroren itzulpenaren bidez<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Pedro Antonio Añibarro: Geroko Gero|url=https://klasikoak.armiarma.eus/idazlanak/A/AnibarroGero003.htm|aldizkaria=klasikoak.armiarma.eus|sartze-data=2019-06-04}}</ref>.
 
Axular hil baino urtebete lehenago inprimatu zen, [[1643]]an. Inongo mistikarik gabe, irakurlearen jokabidea aldarazi nahi du: Kristauari zeinen arriskutsu izan dakiokeen arimaren zereginei berehala ez atxikitzea, erlijioarekiko betebeharrak biharko uztea, beti ''gerotik gerora luzamendutan ibiltzea''. Liburuaren gai nagusia «gero dioenak bego dio» atsotitzarekin laburtzen delarik, hori ez da izan, noski, kritikoek maisulan gisa hartzeko arrazoia, ezpada Axularren estilo bizi eta aldi berean landuagatik.