13:57, 20 maiatza 2019ko berrikusketa aldatu TheklanBot (eztabaida \| ekarpenak) Bot-ak, Administratzaileak 2.164.308 edits t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-\[\[(?!File)(?!Fitxategi)(?!Kategoria)(.*?)\]\] +{{txp\|\1}}) ← Aurreko ezberdintasuna		10:28, 21 maiatza 2019ko berrikusketa aldatu desegin TheklanBot (eztabaida \| ekarpenak) Bot-ak, Administratzaileak 2.164.308 edits t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-\{\{txp\\|(.*?)\\|+\1\}\} +{{txp\|\1}}) Hurrengo ezberdintasuna →
5. lerroa: Plaka horiek Lurraren {{txp\|Mantu\|mantuaren}} gainean flotatzen dute, ur gaineko baltsa edo plataforma batzuen antzera. Eta, gainera, zurrunak dira, baina ez finkoak; hau da, mugitzen dira, hain zuzen ere mantuaren gainean flotatzen daudelako; hori bai, oso oso poliki mugitzen dira. Gainera, mantua bera mugitzen diren material malguez eginda dago: {{txp\|Magma\|magma}} delakoa, hau da, harri urtu beroak gorantz mugitzen dira, Lurraren goiko alderantz; eta, hozten direnean, beherantz, Lurraren barrurantz. Horrek ere eragiten du plaka tektonikoen mugimendua. [[Fitxategi:Pangea animation 03.gif\|thumb\|left\|<center>Kontinenteen mugimendua, {{txp\|Pangea\|Pangeatik}} hasita.]] Bloke horien mugimenduaren eraginez, plakak batzuetan elkarrengana hurbildu egiten dira eta talka ere egiten dute; eta, beste batzuetan berriz, urrundu egiten dira batzuk besteetatik. Mugimendu horien eraginez sortu dira mendilerroak ({{txp~~\|Himalaia~~\|Himalaia}}, {{txp\|Andeak}}, {{txp\|Alpeak}} edo {{txp~~\|Pirinioak~~\|Pirinioak}}, adibidez); eta haiengatik gertatzen dira {{txp\|Lurrikara\|lurrikarak}}, bi plakak talka egiten dutenean batak bestearen kontra. Sumendiek ere badute zerikusirik plakekin; izan ere, plaken arteko zirrikituetatik, Lur barruko {{txp\|Magma\|magma}} igotzen da lurrazalera, eta orduantxe sortzen dira sumendiak edo gertatzen dira {{txp\|Sumendi\|sumendien erupzioak}}. Bestalde, Lurraren historia geologikoan {{txp\|Kontinente\|kontinenteek}} izan dituzten forma eta kokapen desberdina ere azaltzen du plaka tektonikoen mugimenduak. {{txp\|Kontinenteen jitoa}} deitzen zaio mugimendu horri. 13. lerroa: Guztira, litosfera osatzen duten plakak 28 dira, baina denak ez dira garrantzi berdinekoak. Plaka nagusiak honako hauek dira: '''Hego Amerikako plaka:''' {{txp~~\|Hego Amerika~~\|Hego Amerika}} osoa eta Hego {{txp\|Ozeano Atlantikoa\|Atlantikoaren}} zati bat hartzen du. '''Ipar Amerikako plaka:''' {{txp~~\|Ipar Amerika~~\|Ipar Amerika}}, {{txp\|Groenlandia}}, {{txp\|Karibe}} zati bat eta {{txp\|Ozeano Atlantikoa\|Atlantiko}} aldeko zati batzuk, {{txp\|Artiko\|Artikoa}} eta {{txp\|Siberia}} zati bat. '''Eurasiako plaka:''' {{txp\|Eurasia}} osoa hartzen du, {{txp\|India}}, {{txp\|Arabia}} eta Siberiako zati bat izan ezik. '''Indoaustraliako plaka:''' India, {{txp\|Australia}} eta inguruko ozeano zatia hartzen du. '''Afrikako plaka:''' {{txp~~\|Afrika~~\|Afrika}} hartzen du osorik. '''Antartikako plaka:''' {{txp~~\|Antartika~~\|Antartika}} osoa eta haren inguruko ozeano zatia hartzen du. *'''Ozeano Bareko plaka:''' {{txp~~\|Ozeano Barea~~\|Ozeano Barea}} ia osoa hartzen du. Gure planetako plakarik handiena da. ==Zergatik deitzen dira "tektoniko"?==

Txikipedia:Plaken tektonika: berrikuspenen arteko aldeak