11:55, 2 urria 2018ko berrikusketa aldatu Koldo Biguri (eztabaida \| ekarpenak) Administratzaileak 9.643 edits No edit summary ← Aurreko ezberdintasuna		09:27, 19 maiatza 2019ko berrikusketa aldatu desegin TheklanBot (eztabaida \| ekarpenak) Bot-ak, Administratzaileak 2.164.308 edits t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-\[\[(?!File)(?!Fitxategi)(?!Kategoria)Txikipedia:(.?)\\|(.?)\]\] +{{txp\|\1\|\2}}) Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: {{pagebanner:TharDesert.jpg}} [[Fitxategi:64583-Zetaren bidea Txinan.svg\|thumb\|600px\|<center>Asia eta Europa arteko merkataritza-bide zaharrak.<center>]] '''Zetaren Bidea''' aspaldiko garaietan ~~[[Txikipedia:~~{{txp\|Europa\|Europatik]]}} Asiara eta ~~[[Txikipedia:~~{{txp\|Asia\|Asiatik]]}} Europara merkatalgai edo salgaiak eramateko erabiltzen ziren bide batzuk ziren. ~~[[Txikipedia:~~{{txp\|Txina\|Txinatik]]}} ~~[[Txikipedia:~~{{txp\|Mediterraneo itsasoa\|Mediterraneo]]}} aldeko herrialdeetaraino iristen zen, gutxi gorabehera. Zetaren Bidea ~~[[Txikipedia:~~{{txp\|Erromatar Inperioa\|Erromatar inperioaren]]}} garaitik hasita ~~[[Txikipedia:~~{{txp\|Erdi Aroa\|Erdi Aroraino]]}} erabili zen bereziki. Izen hori eman zitzaion Txinan egindako zeta zelako bide horietatik Europaraino garraiatzen zen produkturik garrantzitsuenetako bat; denbora luzez, izan ere, zeta Txinan bakarrik egiten zen, eta Europan oso salgai baliotsua zen. Baina, zetarekin batera, beste hainbat produktu baliotsu ere garraiatzen ziren: [[espezia\|espeziak]], [[te\|tea]], [[laranja\|laranjak]], harri eta metal bitxiak, [[artile]] edo [[liho\|lihozko]] oihalak, [[anbar\|anbarra]], [[boli\|bolia]], [[laka]], [[beira]], [[koralak]] etab. Zetaren Bide inguruan, gainera, hainbat hiri ere sortu ziren, merkataritzari esker; adibidez, Samarkanda edo Bukhara. Neurri handi batean, Zetaren Bidetik egiten zen merkataritzari esker hazi eta aberastu ziren Txina, ~~[[Txikipedia:~~{{txp\|Antzinako Egipto\|Egipto]]}}, ~~[[Txikipedia:~~{{txp\|Mesopotamia\|Mesopotamia]]}}, [[Persia]], [[India]] eta ~~[[Txikipedia:~~{{txp\|Antzinako Erroma\|Erromako]]}} kultura eta zibilizazio zaharrak; eta elkarren arteko ezagutza ere posible bihurtu zen, eta gaur egun ezagutzen dugun munduaren hasiera ekarri zuen. Baina, horrekin batera, bidaiari eta merkatariek gaixotasunek ere eraman zituzten leku batetik bestera; Zetaren Bidetik iritsi zen Europara Erdi Aro bukaeran egon zen [[izurri beltza\|izurri beltz]] beldurgarria.

Txikipedia:Zetaren Bidea: berrikuspenen arteko aldeak