Txikipedia:Mahatma Gandhi: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Bot: cambio de las plantillas: Txikipedia-Erreferentzia zerrenda, Txikipedia-En, Txikipedia-Birkargatu, Txikipedia-Ereferentzia, Txikipedia-Liburu infotaula, Txikipedia-Es, Txikipedia-Albo kutxa, Txikipedia-Ba al dakizu?, Txikipedia-Biografia infotaula, Txikipedia-Izenburu etzana, Txikipedia-Ohar metatxantiloia, Txikipedia-Agintari infotaula, Txikipedia-Txantiloi dokumentazio azpiorrialdea, Txikipedia-Historia, Txikipedia-Fr, Txikipedia-Txantiloi dokumentazioa, Txikipedia-Ibai infotaula, Txik...
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-\[\[(?!File)(?!Fitxategi)(?!Kategoria)Txikipedia:(.*?)\|(.*?)\]\] +{{txp|\1|\2}})
8. lerroa:
| jaiotza data = {{Data|1869|10|02}}
| jaiotza hiria = Porbandar
| jaiotza herrialdea = [[Txikipedia:{{txp|India|India]]}}
| heriotza data = {{Data|1948|01|30}} {{Adina|1547|9|29|1616|4|22}}
| heriotza hiria = [[Txikipedia:{{txp|New Delhi|New Delhi]]}}
| heriotza herrialdea = [[Txikipedia:{{txp|India|India]]}}
| etnia =
| bikote kidea =
19. lerroa:
}}
 
'''Mohandas Karamchand Gandhi''' (Gujarat, 1869 - New Delhi, 1948) lider politiko eta espirituala, [[Txikipedia:{{txp|India|Indiaren]]}} independentziaren aldeko mugimenduaren sortzailea izan zen. Indarkeriarik gabe, denek batera egindako desobedientzia zibilaren aitzindaria eta teorikoa izan zen, eta mugimendu horrek eraman zuen India independentziara, eta askatasunaren eta mundu osoko eskubide zibilen aldeko mugimendu asko inspiratu zituen.
 
==Biografia==
Gandhi familia jainista batean jaio zen, eta kezkarik gabe igaro zuen gaztaroa. 13 urtekin ezkondu zen, adin bereko neska batekin. Aita hil ondoren, [[Txikipedia:{{txp|Ingalaterra|Ingalaterrara]]}} joan zen, Zuzenbide-ikasketak egitera.
 
Ondoren, [[Txikipedia:{{txp|Hegoafrika|Hegoafrikan]]}} egin zuen lan, enpresa indiar baten ordezkari. [[Txikipedia:{{txp|Apartheid|Apartheid]]}} sistema ezagutu zuenean hasi zen politikaz interesatzen. Indiarren eskubide zibilen aldeko borrokari ekin zion, eta desobedientzia zibil baketsua erabili zuen lehenengo aldiz.
 
Indiara itzuli ondoren, Gandhik nekazari eta langile txiroak antolatu zituen, zerga itogarrien eta diskriminazio hedatuaren kontra protesta egiteko, eta, ondoren, [[Txikipedia:{{txp|Britainia Handia|britainiarrek]]}} sortutako lege zapaltzaileen kontra borrokatu zen. Indiako Kongresu Nazionaleko lider bilakatu zen, eta kanpaina nazional bat zuzendu zuen, txiroentzako laguntza, emakume indiarren askatasuna, erlijio edo etnia desberdinetakoen arteko senidetasuna, kasten diskriminazioaren kontra eta nazioaren buruaskitasunaren alde, baina, batez ere, India atzerritarren mendekotasunetik askatzearen alde.
 
Gandhik indiarrek gatza produzitzearen aldeko 300 kilometroko ibilaldia egin zuen 1930. urtean. Bera izan zen, bestalde, 1942an britainiarrei «Alde Indiatik!» deia egin ziena. Urte asko pasatu zituen Hegoafrikako eta Indiako kartzeletan.
32. lerroa:
Bere bizitzan zehar, Gandhi beti izan zen indarkeriarik ezaren eta egiaren aldekoa, baita egoerarik larrienetan ere. Filosofia indiarraren aldekoa zen, eta ermitau bat bezala bizi izan zen. Berak josten zuen bere arropa, eta barazki-jalea izan zen. Barau zorrotzak egiten zituen; egun asko ematen zituen jan eta edan gabe, bai bere burua arazteko, baina baita protesta egiteko ere.
 
Gandhiren bizitzan eta irakaskizunetan inspiratu ziren [[Txikipedia:{{txp|Martin Luther King|Martin Luther King]]}}, [[Txikipedia:{{txp|Steve Biko|Steve Biko]]}} eta [[Txikipedia:{{txp|Aung San Suu Kyi|Aung San Suu Kyi]]}} (hurrenez hurren, [[Txikipedia:{{txp|Ameriketako Estatu Batuak|Amerikako]]}}, Hegoafrikako eta [[Txikipedia:{{txp|Myanmar|Myanmar]]}}-eko askatasun zibilak lortzearen aldeko mugimenduen buruak).
 
Gandhi, Indian eta mundu zabalean, ''Mahatma Gandhi'' bezala da ezagun ([[Txikipedia:{{txp|sanskritoz|sanskritoz]]}} महात्मा ''mahātmā'': "arima handia daukana") eta ''Bapu'' bezala ("aita" Indiako hizkuntza askotan). Bere [[Txikipedia:{{txp|autobiografia|autobiografian]]}}, Gandhik adierazi zuen berak ez zuela merezi mahatma deitura. Gandhi ‘Nazioaren aita’ izendatu zuten, eta bere urtebetetze-eguna, urriak 2, 'Gandhi Jayanti' deitzen dena, jaiegun da Indian.
 
[[Kategoria:Txikipedia:XX. mendeko pertsonaiak]]