Lankide:Naiaalberdi/Proba orria: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
6. lerroa:
 
=== Mitologia ===
Eskulturaren irudikapena Greziako mito batetik dator: Pertseo eta Medusa. Polidectes-ekPolidectesek [[Pertseo|Pertseoren]] ama, [[Danae]], liluratu nahi zuen,; horretarako, Perseo bistatik kendu behar zuen. HauHori lortzeko, Polidectesek Pertseori azaldu zion [[Gorgona|Gorgonak]] munstro itsusiak zirela, batez ere [[Medusa]] izenekoa. HoniHorri burua mozteko eskatu eta Pertseok kasu egin zion. [[Grezia|Greziatik]] [[Sizilia|Siziliaraino]] joan zen, bertan bi maitagarrik hainbat objektu eman zizkioten: ispilu bat , Medusaren iruditik babestuko zutenazuena, ezpata bat, bere burua mozteko,; zaku bat burua gordetzeko, hegodun sandalia batzuk hegan egin ahal izateko eta azkenik, kasko bat, ikusezin bihurtzeko. Medusa hil zuenean, bere odoletik [[Pegaso]] jaio zen, eta bere gainean hegan joan zen<ref>{{Erreferentzia|izenburua=“Por boca de los dioses” (la mitología rediviva en la región más enmascarada del Anáhuac)|argitaletxea=El Colegio de México|orrialdeak=60–74|data=2000-01-01|url=http://dx.doi.org/10.2307/j.ctv47w6w8.7|aldizkaria=Los disfraces|isbn=9789681209889|sartze-data=2019-03-26}}</ref>.
 
=== Materiala ===
12. lerroa:
 
==== Brontzea ====
Brontzea naturan aurkitu ezin den metal bat da, aleazio batetik sortzen baita. [[Kobre|Kobrea]] eta [[Eztainu|eztainuaren]] arteko aleazio bat izango da. Kantitate txikiagoetan material hauek ere aurki daitezke: zink-azinka, aluminioa, antimonioa edo fosforoa.
 
Aleazio metaliko bat da, historiaurretik ezagutzen dena, "Brontze Aroa" deritzon garai bat ere badago. Izendapen hori eman izan zaio momentu horretan hasten direlako kobre eta eztainuaren arteko aleazioekin armak eta etxeko tresnak egiten, hauhoriek kobrea bera baino gogorragoa izanikbaitziren. [[Korrosio|KorrosioariKorrosioak]] eta [[Marruskadura-indar|marruskadurarimarruskadurak]] ere iraunkorraez dadute asko kaltetzen. Ekonomian bertan ere eragina izan zuen material honek, protagonismo handia izan zuelako txanponak fabrikatzerako orduan.
 
==== Nola lortzen da ====
26. lerroa:
 
=== Teknika ===
Cellinik eskultura egiteko argizari galduaren teknika erabili zuen, eta honetarakohorretarako, hainbat zirriborro eta saio egin zituen, oraindik ere kontserbatzen direnak.
 
Eskultura hau [[Argizari galduaren teknika|argizari galduaren teknikarekin]] sortuasortu zen. Prozedura eskultoriko bat da, oso antzinako tradizioa duena, K.a. III. mendeanmendetik etaerabiltzen baitira; [[Metal|metalezko]] eskulturak (oro har, brontzezkoak) erreproduzitzeko balio zuten gehienbat (orokorrean brontzea), molde baten bidez. Molde hau prototipo batekin sortzen da, askotariko materialekin lortzen dena: plastilina, egurra edota [[Argizari|argizaria]].<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Bronce a la cera perdida|hizkuntza=es|data=2016-11-04|url=http://fundirmetal.com/fundicion/tecnicas/bronce-a-la-cera-perdida/|aldizkaria=Amando Fundición de Arte|sartze-data=2019-03-30}}</ref>
 
Modelo bat egiten da buztinarekin eta gero silikonarekin molde bat egiten zaio. Horrek, zehaztasun guztiak ondo erreproduzitzea ahalbidetzen du. Moldea elkartukoelkartzen da (bi aldeak egin ostean) eta argizaria botako zaio barruan. Modeloaren kopia lortuko da horrela. Horma batzuk sortukosortzen dira objektua barruan sartuz (kutxa modukoabaten modukoak), eta igeltsuzobjektua betekobarruan sartzen da, ondoren igeltsuz betetzeko. Hau berotu eta argizaria urtu egingourtzen da, hau isuriz eta bere forma bertan utziz. Brontze urtua botako da barruan eta hozten utzikouzten da. Jada hozten denean igeltsua kentzen zaio eta eskultura lortukolortzen da.<ref>{{Erreferentzia|abizena=MemorANDA|izenburua=Técnica de fundición en bronce a la cera perdida|data=2016-11-22|url=https://www.youtube.com/watch?v=MSqazcApFTk|sartze-data=2019-03-30}}</ref>
 
Teknika honetan bi [[egoera- aldaketa]] egon dira; alde batetik, [[Solidotze|solidotzea,]] eta beste alde batetik, likido egoerara igarotzea, hau da, [[Urtze|urtzea]].
40. lerroa:
==== Oxidazioa ====
Artelana brontzez egina dagoenez, honek narriadura jakin batzuk pairatuko ditu denboraren eta narriadura eragileen eraginez. [[Fitxategi:Alterungs patina.jpg|thumb|Patina berde kolorearekin]]
Brontzea denborarekin [[oxidatu]] egiten da. [[Patina]] (denborak uzten duen marka) berde moduko bat izaten du brontzea estaltzen, eta hau, ingurugiroko baldintzen ondorioz gertatzen da. Hezetasunak, tenperatura aldaketak, eta baita inguruko kutsadurak berak ere eragina izan dezake.
 
Brontzea lurrarekin edo urarekin estalita dagoen edo zenbat denbora daraman, honek guztiak kolorean eragina izango du. Gehienetan kolore urdina, berdea, zuria edo batzuetan gorria izan dezake. <ref>{{Erreferentzia|izenburua=Técnicas de pátina para bronce - FUNDICIONES BOU ALICANTE - Fundicion artistica en bronce ALCOY - Fundicion de metal Alicante. Empresas y servicios relacionados con Fundicion de metal en Alicante. Fundicion metalica Alicante, Fundiciones metalicas|url=http://www.fundicionesbou.com/productos-tecnicas-de-patina-para-bronce.html|aldizkaria=www.fundicionesbou.com|sartze-data=2019-03-30}}</ref>