Juan Jose Vicente Mitxelena: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
t →Alkatetzaren gorabeherak: geh |
||
4. lerroa:
}}
'''Juan Jose Vicente Mitxelena Larrainzar''' [[Gipuzkoa|gipuzkoar]] politikaria izan zen, XVIII. mende amaieratik XIX. mende hasierara. Hainbat aldiz hautatu zuten probintziako ahaldun nagusi, eta [[Donostiako historia|Donostiako]] alkate ere aritu zen hiriburuak bizitako historia garaikideko une oso kritikoetan, bereziki [[Konbentzioaren Gerra Euskal Herrian|Konbentzioaren Gerran]] frantses armada iraultzailea Donostian sartzean eta 1813ko Donostiaren suntsipenaren ondoren.
== Aldundi nagusi ==
1773ko Elgoibarko Batzar Nagusietan ahaldun nagusi hautatu zuten. Hurrengo [[Segura]], [[Zarautz]] eta Azkoitiko batzar nagusietan ere berriz hautatu zuten, 1778, 1780 eta 1782an, hurrenez hurren.<ref name=":1">{{Erreferentzia|izenburua=Michelena Larrainzar, Juan José Vicente de - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=eu|url=http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/michelena-larrainzar-juan-jose-vicente-de/ar-95696/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2019-05-11}}</ref> Une garrantzitsu horretan, [[Merkataritza Libreko Erregelamendua (1778)mendua eman zen (1778)|Liberalizazio Erregelamendua eman zen (1778)]]. Mitxelena haren aurka azaldu zen [[Euskalerriaren Adiskideen Elkartea|Euskalerriaren Adiskideen Elkarteari]] zuzendutako gutunean, kontraforutzat hartuz eta Amerikarekiko ezartzen zuen merkataritza
== Alkatetzaren gorabeherak ==
1793ko otsailean, [[Konbentzioaren Gerra Euskal Herrian|Konbentzioaren Gerra]] piztu zen eta, 1794ko abuztuaren 4an, frantses armada [[Donostiako historia|Donostiaren]] atarira heldutakoan, Mitxelenak, alkate zela, kapitulazioa eman zuen. Frantses tropen sarrerak hautsak harrotu zituen Espainiako gortean eta [[Manuel Godoy|Manuel Godoy ministro ahalguztidunean]]. [[Basileako Bakea|Basileako Bakearen]] ondoren (1795), kargugabetu eta Iruñeko Kontseilu Militarrean epaitu zuten urte berean.<ref name=":1" /> Ondorioz, Donostiatik 20 legoako urruntze agindua ezarri zioten, baita kargu publikorako betiko gaitasungabetu ere. Aldi batez espetxean sartu zuten eta, espetxe zigorra murriztu ondoren, atera eta, 1799an, bere eskubideak leheneratu zitzaizkion.<ref name=":1" />▼
=== Alkate zigortua ===
▲1793ko otsailean, [[Konbentzioaren Gerra Euskal Herrian|Konbentzioaren Gerra]] piztu zen eta, 1794ko abuztuaren 4an, frantses armada [[Donostiako historia|Donostiaren]] atarira heldutakoan, Mitxelenak, alkate zela, kapitulazioa eman zuen. Frantses tropen sarrerak hautsak harrotu zituen Espainiako gortean eta [[Manuel Godoy|Manuel Godoy ministro ahalguztidunean]]. [[Basileako Bakea|Basileako Bakearen]] ondoren (1795), kargugabetu eta Iruñeko Kontseilu Militarrean epaitu zuten urte berean.<ref name=":1" />
Ondorioz, Donostiatik 20 [[Legoa|legoako]] urruntze agindua ezarri zioten, baita kargu publikorako betiko gaitasungabetu ere. Aldi batez espetxean sartu zuten eta, espetxe zigorra murriztu ondoren, atera eta, Auñamendi Entziklopediaren arabera, 1799an, bere eskubideak leheneratu zitzaizkion.<ref name=":1" /> Aldiz, Iñaki Egañak 1800eko urtarrilaren 3ko data ematen du gaitasungabetze epairako.<ref name=":0">{{Cite book|hizkuntza=|izenburua=Donostia 1813|urtea=2012|abizena=Egaña|izena=Iñaki|orrialdeak=246-247|orrialdea=|argitaletxea=Txertoa|ISBN=978-84-7184-533-5}}</ref>
=== Alkate suntsitutako Donostian ===
Mitxelenak Errondo baserritik jarraitu zuen [[1813|1813ko]] udako Donostiaren setioa. [[Donostiako Setioa|Indar setiatzaileek hiria suntsitu berritan]] (1813ko iraila), [[1812ko Espainiako Konstituzioa|Cadizko Konstituzioa]] onartu zen hondamendiaren erdian Donostiako [[San Bizente eliza (Donostia)|San Bizente elizako]] meza nagusian egindako ekitaldian (1813ko irailaren 19an); ondoren, bildutako etxe oneko herritarrek udalbatza konstituzional berria aukeratu zuten eta, ondorioz, Mitxelena birgaitua izan zen. Bera eta [[Pedro Gregorio Iturbe]] alkate izendatu zituzten.<ref name=":0" />
1814ko maiatzean, ordea, atxilotu egin zuten, Donostiaren gerra kuota pagatu ez zuelako, lehenago Batzar Nagusiek Donostia birrindua hura ordaintzetik salbuetsi zuten arren. Mitxelena [[Francisco Javier Castaños|Francisco Javier Castañosi]] zuzendu zitzaion, eta ez [[Miguel Ricardo Alaba|Álava]] edo [[Arthur Wellesley|Wellingtoni]], beste batzuek ohi zuten bezala, "agindua edo egiten utzitakoa izan den suteak" birrindutako hiria berreraiki eta birgaitzen lagundu zezan.<ref name=":0" />
Argi dago alkate berriak birgaituta zegoela ulertu zuela; ez, ordea, [[Gaztelako Kontseilu|Gaztelako Kontseiluak]]; izan ere, Mitxelena kargugabetu zuen 1814ko ekainaren 22an. Mitxelenak ez zuen agindu hori bete, eta uztailaren 6an berriz atxilotu zuten. Errelebua alkatetzan Ramón Francisco Izquierdok hartu zion, gutxi iraun bazuen ere.<ref name=":0" />
== Erreferentziak ==
16 ⟶ 27 lerroa:
== Ikus, gainera ==
* [[Euskal Herriko historia]]
* [[Bon-Adrien Jeannot de Moncey]]
[[Kategoria:Donostiako alkateak]]
| |||