|
}}
'''JesuJesus Mari Txurruka Argarate''' ). [[Biologia|biologoabiologo]] eta [[Euskal Herriko Unibertsitatea|Euskal Herriko Unibertsitateko]] irakaslea da, [[EHUko Zientzia eta Teknologia Fakultatea|Zientzia eta Teknologia Fakultatean]].
== Unibertsitateko irakaslea ==
1976an hasi zen EHUko [[Zoologia|Zoologiako]] irakasleairakasle moduan. 1979-80 ikasturtean Zientzia Fakultateko euskal lerroa abiatu zenean bera izan zen Biologiakobiologiako irakaslea. Geroago [[Fisiologia]] ere irakatsi du.<ref name=":0">{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Jesus Mari Txurruka Argarate|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|url=https://www.ehu.eus/eu/web/gaffa/content/-/asset_publisher/q66H/content/info_pag_jesus_mari_txurruka|aldizkaria=Zientzia Fakultatea, UPV/EHU|sartze-data=2019-05-08}}</ref>
== Ikertzailea ==
1992an doktore-gradua lortu zuen EHUn, "Estudios sobre[[Baretzar labeltz|baretzar nutriciónbeltzaren]] deelikaduran Arionzenbait aterelikagai (L.):sinetikok Influenciaduten deeragina diferentes alimentos sintéticos sobre el crecimiento y la reproducción"ikertu tesiarekinzuen.<ref>{{Erreferentzia|izena=Jesus Mari|abizena=Txurruka Argarate|urtea=1992|izenburua=Estudios sobre la nutrición de Arion ater (L.): Influencia de diferentes alimentos sintéticos sobre el crecimiento y la reproducción|argitaletxea=UPV/EHU|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=es|url=https://www.educacion.gob.es/teseo/mostrarRef.do?ref=105921|aldizkaria=www.educacion.gob.es|sartze-data=2019-05-08}}</ref> Harrezkero [[Bare (animalia)|bare]], [[barraskilo]] eta arrainen [[Larba|larben]] elikadura, hazkuntza, [[Konposizio biokimiko|konposizio biokimikoaren]] aldaketen eta [[Ugalketa|ugalketaren]] modelizazio matematikoetan aritu izan da. Halaber, [[Fitoplankton|fitoplanktoneko]] zenbait espezieren [[lipido]]-edukia kuantifikatu izan du ere.<ref name=":0" /> Zientzia-dibulgatzaile umoretsuaezaguna ere bada,izanik. eta hainbatetanHainbatetan parteizan hartuda [[CAF-Elhuyar sariak|CAF-Elhuyar sarietako]] epaimahaietanepaimahaikide.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Wolfram Deunaren jaia, algaraz, zientziaz eta sorpresaz beteta - Zientzia.eus|urlname=https"://zientzia.eus/artikuluak/wolfram-deunaren-jaia-algaraz-zientziaz-eta-sorpre/|aldizkaria=zientzia.eus|sartze-data=2019-05-08}}</ref><ref1">{{Cite web|url=https://zientzia.eus/site_media/pdf/A128_O21-25_1.pdf|izenburua=CAF- ELHUYAR SARIAK, Dibulgazioan txapeldun|sartze-data=2019-05-08|egunkaria=|aldizkaria=Elhuyar. zientzia.eus|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=eu|formatua=PDF}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Wolfram Deunaren jaia, algaraz, zientziaz eta sorpresaz beteta - Zientzia.eus|url=https://zientzia.eus/artikuluak/wolfram-deunaren-jaia-algaraz-zientziaz-eta-sorpre/|aldizkaria=zientzia.eus|sartze-data=2019-05-08}}</ref>
== UEUkidea ==
Aitzindaria izan zen biologia euskaraz lantzen[[Udako Euskal Unibertsitatea|.,]] 1977an liburu bat ikasiidatzi zuen ekologiaz.<ref>{{Erreferentzia|izena=Jesus Mari Txurruka|abizena=Argarate|izenburua=Ekologia II|hizkuntza=eu-ES|abizena2=Larralde|abizena3=Hernandorena|abizena4=Mitxelena|abizena5=Taldea|abizena6=Rekalde|izena2=Isabel Salcedo|izena3=Amaia Rodriguez|izena4=Amaia|izena5=Iruineko|izena6=Maider Etxaide|data=1977|url=https://www.inguma.eus/produkzioa/ikusi/ekologia-ii|sartze-data=2019-05-08}}</ref> [[Udako Euskal Unibertsitatea|Udako Euskal Unibertsitateko]] Natur Zientziak saileko sortzaile eta dinamizatzaile nagusietako bat izan zen besteak beste hauekin: [[Kepa Altonaga]], [[Martxel Aizpurua]], [[Jose Ramon Aihartza]], [[Arturo Elosegi]], Maider Etxaide, [[Juan Ignacio Pérez Iglesias|Juan Ignacio Perez Iglesias]], Ana Isabel Puente, Jaione Ezkurdia edo Koldo Núñez-Betelu. Hasierako urteetan ikastaroakIkastaroak eman zituen ekologiaz, fisiologiaz, antropologiaz eta genetikaz.
== Lanak ==
Euskal komunitate zientifikoaren [[Inguma (datu-basea)|Inguma]] datu-basean, berak idatzitako 6760 lan baino gehiago azaltzen dira, besteak beste 9 liburu eta 10 artikulu.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Jesus Mari Txurruka Argarate :: Inguma - Euskal komunitate zientifikoaren datu-basea|url=https://www.inguma.eus/egilea/ikusi/jesus-mari-txurruka-argarate?mota=all&page=7|aldizkaria=www.inguma.eus|sartze-data=2019-05-08}}</ref> Bere ekarpen horiek hirueremu eremutanhauetan sailkakokatzen daitezkedira: natur zientziak, zoologia, antropologia, ekologia, medikuntza, eta terminologia.
Euskara unibertsitate mailako hizkuntza bihurtzeko prozesuan Txurruka natur zientzietako aitzindari arrakastatsuetako bat izan zen. Lan horretan egindako terminologia-ekarpenak geroago [[UZEI]]<nowiki/>k sortu zituen hiztegi terminologikoetan islatu zirenean Txurrukak parte hartu zuen ''Ekologia'' hiztegian ([[1987]]) eta ''Zoologia'' hiztegian ([[1987]]).
== Sariak eta errekonozimenduak ==
* 2019: [[CAF-Elhuyar sariak|CAF-Elhuyar Merezimendu Saria]], euskarazko zientzia eta teknologiaren kulturan egindako lanarengatik.
* 2019: Ikergazte kongresuko hitzaldi gonbidatua. “Done bare. Barearen 10 dohaiak ikergai gisa”<ref>{{Erreferentzia|abizena=ikergazte|izenburua=HITZALDI OROKORRAK|hizkuntza=eu|url=http://www.ueu.eus/ikergazte/hitzaldi-orokorrak/|aldizkaria=IkerGazte 2019|sartze-data=2019-05-08}}</ref>
*Hainbatetan parte hartu du [[CAF-Elhuyar sariak|CAF-Elhuyar sarietako]] epaimahaietan.<ref name=":1" />
== Erreferentziak ==
| 