Txikipedia:Ameriketako europar kolonizazioa: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
|||
1. lerroa:
[[Fitxategi:
<big>
'''Amerikaren kolonizazioa''' XV. mendearen amaieran hasi zen, 1492. urtean Kristobal Kolon bertara heldu ostean, Gaztelako Koroaren laguntzaz. Hortik aurrera, [[Txikipedia:Europa|Europako]] inperio eta estatu batzuek Ameriketako lurralde asko esploratu eta konkistatu zituzten. Horretarako, bertan bizi ziren herri [[Txikipedia:Indigena|indigenak]] menderatu zituzten.
10. lerroa:
Kolonizazioaren bi momentu garrantzitsuenak [[Txikipedia:Azteka|Inperio Aztekaren]] ([[Txikipedia:Mexiko|Mexiko]], 1519) eta [[Txikipedia:Inken zibilizazioa|Inperio Inkaren]] ([[Peru]], 1532) inbasioak izan ziren.
==
Hasieratik, bi izan ziren kolonizatzaileen helburuak: konkistatutako lurraldeen aberastasunez jabetzea eta bertako biztanleak kristau bihurtzea. Prozesu hori gogorra izan zen, askotan indarkerian oinarrituta.
===Kolonizatzeko erabilitako sistema===
[[Fitxategi:Indigenas enkomienda.jpg|ezkerrera|thumb|
Kolonizatzaileek erabili zuten kolonizatze-sistema ''[[Enkomienda|enkomienda]]'' deitutakoa izan zen. Enkomienda Espainiako Erregeak ezarri zuen, kolonizatuak izan ziren biztanleei emandako eskubidea. Honen arabera, erregearen babesaren truke, espainiarrek zergak kobratzen zizkieten indigenei, batez ere lana eginaraziz. Kasu gehienetan, indigenek [[Txikipedia:Esklabotza|esklabo]] moduan egiten zuten lan, oso baldintza gogorretan. 1510. urtean, [[Bartolomé de las Casas]] izeneko fraide domingotarrak sistema hura gogor salatu zuen sistema hura.
| |||