00:44, 26 apirila 2019ko berrikusketa aldatu Kilkerra (eztabaida \| ekarpenak) 4.386 edits No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa ← Aurreko ezberdintasuna		00:51, 26 apirila 2019ko berrikusketa aldatu desegin Kilkerra (eztabaida \| ekarpenak) 4.386 edits tNo edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa Hurrengo ezberdintasuna →
8. lerroa: == Historia == Ezinbesteko tresna eta aurrerabidea izan da gizakiarentzat. 1981ean [[paleoantropologia\|paleoantropologoek]] aurkitu zutenez, [[Kenya\|Keniako]] gizakiak bazekien sua erabiltzen orain dela 1.420.000 urte inguru. Badirudi Neanderthal gizakiek ere menperatzen zutela sua, aztarnak erabakiorrak ez badira ere<ref>{{Erreferentzia\|izenburua=...eta neandertalek sua piztu zuten - Elhuyar Aldizkaria\|url=https://aldizkaria.elhuyar.eus/erreportajeak/eta-neandertalek-sua-piztu-zuten/\|aldizkaria=aldizkaria.elhuyar.eus\|sartze-data=2019-04-25}}</ref>. Erabilera ugari izan zituen suak antzinako garaietan (argia emateko, janariak prestatzeko, abereak uxatzeko edo ehizatzeko, sasiak erretzeko eta abarretarako). [[Neolito]]ko biztanleek, adibidez, lurrak sasiz garbitzeko erabili zuten sua, eta lursailak zabaltzeko; errautsa, berriz, [[ongarri]] gisa erabiltzen zuten. Sua pizteko teknikari dagokionez, ez da gauza segurua noiz ikasi zuen gizonak sua pizten, era horretara izadian aurkitutako sua gorde beharrari ihes egiteko. [[Sukarri\|Silex]] harria eta [[pirita]] harria elkarren kontra joz, edo zulo batean esku artean hartutako makila sartu eta igurtzita txinparta sortuz, pizten zen sua ia mundu osoan. Asiako hego-ekialdean, Indonesian eta Filipinetan, sua pizteko tresna berezi bat asmatu eta erabili zen; [[banbu]]-zuhaitzaren hodi txiki batean airea hertsatuz, beroa eta sua sortzen zuten. Horietako teknika batzuk haurren jokoetan gorde dira herrialde askotan.

Su: berrikuspenen arteko aldeak