Musika arloan, oso aipagarria izan zen [[Jose GonzaloManterola]], Zulaika|Aita[[Resurreccion DonostiaMaria Azkue]] eta [[Jose ManterolaGonzalo Zulaika|Aita Donostia]]k egindako lana, euskal herri-kantutegia bilduz. Beste alde batetik, musikagileen artean aipatzekoak dira [[Jesus Guridi]] (''[[Amaya (opera)|Amaya]]'' eta ''[[El caserío|El caserio]]'') eta [[Jose Maria Usanditzaga]] (''[[Mendi-Mendiyan]]'') konpositoreak, euskaraz egindako lehendabiziko [[opera]] eta [[zartzuela|zarzuelak]] idatzi baitzituzten, eta lan kostunbrista horiek arrakasta handiz taularatu.
