San Pedro Abantoko gudua: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
No edit summary |
||
7. lerroa:
| data =[[1874]]ko [[martxoaren 25]]etik [[martxoaren 27|27/28ra]]
| lekua =[[San Pedro Abanto]] {{bandera|Bizkaia}}<br />{{koord|43|19|20|N|3|5|4|W|type:event}}
| emaitza =''[[Status quo ante bellum]]''
| gudulari1 =[[Fitxategi:Flag of Cross of Burgundy.svg|21px]] [[Karlismo|Karlistak]]
| gudulari2 =[[Fitxategi:Flag of Spain (1785-1873 and 1875-1931).svg|21px]] [[Alfontso XII.a Espainiakoa|Alfontsotarrak]]
| komandante1 = [[Torcuato Mendiri]]
| komandante2 = [[Baldomero Espartero]]
| indarra1 =28 batailoi (15.000 soldadu)
| indarra2 =48 batailoi (35.000 soldadu)
| galera1 = 2000-2200
| galera2 = 2000-2200
}}
'''San Pedro Abantoko gudua''' edo '''Somorrostroko bigarren gudua''' [[San Pedro Abanto|Bizkaiko herri hartan]] [[Bigarren Karlistaldia]]n egindako [[gudu]]a izan zen, [[Alfontso XII.a Espainiakoa|alfontsotar]] eta [[Karlismo|karlistek]] [[1874]]ko [[martxoaren 25]]eta [[martxoaren 27|27/28]] artean egina.<ref>{{erreferentzia|izenburua = Las guerras carlistas | abizena = Moral Roncal| izena = Antonio | argitaletxea = Silex| urtea= 2006 | isbn =8477371709 |orrialdeak =244-246}}</ref>
[[Bilbo]] karlistek [[Bilboko setioa (1874)|setiatua]] zenez, 1874ko neguan liberalak hainbat aldiz saiatu ziren setioa haustea. Karlistak, bere aldetik, inguruko mendixkak kontrolpean izatea saiatu ziren, bere matxinadan Bilbo portu nagusitzat izateko. Bien arteko oreka udaberrira arte mantendu zen, noiz alfontsotarren Iparraldeko Armadari Espainiatik zenbait unitate gehitu zitzaizkion. Unitate berri hauen artean Itsas-Infanteriaren lehenengo erregimentua zegoen.
[[Somorrostro Harana]] gudu-zelai nagusi bilakatu zen, baina baita [[Santurtzi]] eta [[Sestao]] ere. Liberalak [[Janeo]] mendian, [[Rigada]]n eta [[Barbadun]] ibaiaren ezkerraldean zeuden. Karlisten gotorlekuak, berriz, [[Montaño]] mendian, [[Murrieta]]n, [[San Pedro Abanto]]n, [[Santa Juliana]]n eta La Mina Rubian ([[Putxeta]] auzopean) ziren. Bere artilleria Bilbora begira zegoenez, karlistek muinoetan egindako lubakiak baino ez zituzten babesteko.<ref>{{erreferentzia|url=http://www.muskiz-liburutegia.org/1874/|izena=Armando |abizena=Cruz|izenburua=Las batallas de Somorrostro}}</ref> [[1874]]ko [[martxoaren 25]]ean, alfontsotarrek Itsas-Infanteriaren lehenengo erregimentua erabili zuten San Pedro Abanton setioa hausteko, espainiar armadaren itsas-infanteriaren lehenengo guduetako bat izan zena. Hala ere, erasoak ez zituen bere helburu guztiak bete eta Bilboko setioa behin-behinekoz baino ez zen hautsi. Alde biek hainbat erori (bakoitzak 2.000 eta 2.200 artean) izan zituzten. Martxoaren bukaeran karlistek oraindik bere posizioak mantentzen zituzten eta liberalek apirilaren bukaerara arte ez zuten [[Somorrostroko gudua (1874ko apirila)|eraso bortitz bat egitea]] lortu. Orduan 17.000 lagun erabili zuten eta maiatzaren 2an Bilboko setioa amaitzea lortu zuten.<ref>{{erreferentzia|izenburua=Historia política: 1808-1874|egilea=Ana Clara Guerrero ''et al'' |argitaletxea = Istmo | urtea = 2004 | lekua = Madril| isbn = 8470903217| orrialdeak =423-426}}</ref>
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}
== Bibliografia ==
* Idoia {{larritxo|Estornés Zubizarreta}}: [http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/karlismoa-eta-karlista-gudak/ar-48390-134060/ «Karlismoa eta Karlista Gudak: Bigarren Guda Karlista (1872-1876)»], ''Auñamendi Eusko Entziklopedia''.
* Francisco {{larritxo|Hernando}}: ''La Campaña Carlista. 1872-1876'' Jouby y Roger Editores. Paris. 1877
* Antonio {{larritxo|Brea}}: ''Campaña del Norte 1873-1876'' Biblioteca Popular Carlista. Bartzelona. 1897.
* Reynaldo {{larritxo|Brea}}: ''Príncipe Heroico y Soldados Leales'' Biblioteca Popular Carlista. Bartzelona. 1910.
* Cesar {{larritxo|Alcalá}}: ''La Tercera Guerra Carlista 1872-1876.'' Ristre. 2003
{{Historia zirriborroa|Bizkaia}}
[[Kategoria:
[[Kategoria:Euskal Herriko guduak]]
[[Kategoria:Bigarren Karlistaldiko guduak]]
| |||