Sydney: berrikuspenen arteko aldeak

Lehenengo biztanleak Australiako iparretik etorri ziren, aurretik [[Asia|Asiako]]ko hego-ekialdetik etorritakoen ondorengoak zirenak<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Settlers' history rewritten: go back 30,000 years - National - smh.com.au|hizkuntza=en|url=http://www.smh.com.au/news/national/settlers-history-rewritten/2007/09/14/1189276983698.html|aldizkaria=www.smh.com.au|sartze-data=2018-07-02}}</ref>. Sydney inguruan 30.000 urtetan zehar egon direla biztanleak estimatzen da<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Settlers' history rewritten: go back 30,000 years - National - smh.com.au|hizkuntza=en|url=https://www.smh.com.au/news/national/settlers-history-rewritten/2007/09/14/1189276983698.html|aldizkaria=www.smh.com.au|sartze-data=2018-07-02}}</ref>. Sydneyko ingurua oso aberatsa da aztarna arkeologikoetan.

Bertakoen eta britaniarren arteko lehen harremana [[1770|1770an]]an gertatu zen. Garai hartan 4000 eta 8000 biztanleen artekoa zen bertako populazioa. Bertan hitz egiten ziren hizkuntza nagusiak Darug, Guringai eta Dharawal ziren. James Cook, 1770an, izan zen Sydneyra iritsi zen lehen mendebaldarra, bere itsasontzia bertan hartu zuenean lur. 1788an iritsi ziren lehen presoak metropolitik eta Sydney kolonia penal gisa eratu zen [[XIX. mendea|XIX mendearen]] erdialdera arte. Hortik aurrera gune ekonomiko eta kulturala bihurtu zen, eta [[1842]] urtean Australiako lehen hiri bilakatu zen. Garai bertsuan inguruetan aurkitutako urrea dela-eta biztanleria handitu zen 35.000 biztanletik 200.000 pasaz 1871n.

Baina migrazio handiena [[Bigarren Mundu Gerra|Bigarren Mundu Gerraren]]ren ondoren etorri zen.Biztanleria 1,7 milioira iritsi zen 1950ean eta ia 3 milioira 1975ean.

Sydneyk klima subtropikal hezea du [[Köppen klima sailkapena|Köppen klima sailkapenaren]]ren arabera. [[Uda|Udak]]k orokorrean gozoak dira, [[Negu|neguaknegu]]ak epelak eta euria modu uniformean banatzen da urtean zehar. Ozeanoaren eragina garrantzitsua da eta mendebaldeko/barneko auzoetan erregistratzen dira tenperatura muturrekoenak.

[[2001|2001eko]]eko erroldaren arabera<ref>{{Erreferentzia|izenburua=2011 Census QuickStats: Greater Sydney|url=http://www.censusdata.abs.gov.au/census_services/getproduct/census/2011/quickstat/1GSYD|aldizkaria=www.censusdata.abs.gov.au|sartze-data=2018-07-02}}</ref>, hiriak 4.391.674 biztanle zituen. Bertako biztanleen adinaren mediana 36 urtekoa da eta biztanleen %12,9k 65 urte edo gehiago du. Sydneyko jendearen %32.5k ingelesa ez den hizkuntza bat hitz egiten du, eta horien artean [[arabiera]], [[txinera]] ([[mandarinera]] eta [[Kantonera|kantonera)]], [[vietnamera]] eta [[greziera]] dira mintzatuenak<ref name="Population, dwellings, and ethnicity">{{cite web|url=http://profile.id.com.au/sydney/population|publisher=.id|date=2014|title=Population, dwellings, and ethnicity|accessdate=27 July 2014}}</ref><ref name="Greater Sydney QuickStats">{{cite web|url=http://www.censusdata.abs.gov.au/census_services/getproduct/census/2011/quickstat/1GSYD|publisher=Australian Bureau of Statistics|date=2013|title=2011 Census QuickStats: Greater Sydney|accessdate=26 July 2014}}</ref>.

Sei unibertsitate publiko daude hirian: [https://en.wikipedia.org/wiki/University_of_Sydney University of Sydney], [[:en:University_of_New_South_Wales|University of New South Wales]], [[:en:University_of_Technology_Sydney|University of Technology Sydney]], "[[:en:Macquarie_University|Macquarie University]], "[[:en:Western_Sydney_University|Western Sydney University]] eta [[:en:Australian_Catholic_University|Australian Catholic University]].

Autoen trafiko astuna dago errepide nagusietan baina garraio publikoa ere ugaria da: [[:en:Railways_in_Sydney|trena]], [[:en:Buses_in_Sydney|busak]] eta [[:en:Sydney_Ferries_Limited|ferryak]]. Ferry sarea munduko handiena da.

Garraio publiko guztian zehar Opal<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Home {{!}} NSW Government {{!}} Opal|hizkuntza=en|url=https://www.opal.com.au/|aldizkaria=www.opal.com.au|sartze-data=2018-07-08}}</ref> txartelen bidez ordaintzeko aukera dago. Hauek erabiltzailearen arabera 4 mota desberdinetan banatzen dira: helduentzako, haurrentzako (4 urtetik 15 urtera arte hauek barne), pentsiodunentzako eta ikastunentzako. Txartela doan eskura daiteke eta igandero 2'70$-tik gora zerbitzu guztiak dohainik dira.

Metroaren eraikuntza hasia dago eta aurreikuspenen arabera 2019an amaituko da.

* [[Sydneyko badia|Sydneyko Badia]]: 19 kilometro luzera duen badian aisialdirako toki eder asko daude: parkeak, ibilbideak, hondartza txikiak... Badian bertan egiten da urte berriko festa sonatua, milioi bat pertsona biltzen duena.

* Kanpoko [[Hondartza|hondartzakhondartza]]k: [[Bondi]] eta [[Manly (Australia)|Manly]] dira famatuenak, [[Surf|surfasurf]]a dela-eta.

* Darling [[Kai|kaiakai]]a: hirian dagoen kaia. Gune turistiko ezaguna bihurtu da eta bertan daude itsas museoa eta [[aquarium]]-a.

* [[Sydneyko Olinpiar Parkea]]: [[2000ko Udako Olinpiar Jokoak]] antolatzeko eraiki zen eta parke baten barruan dago.

Fitxategi:(1)Market Street Sydney.jpg|Merkatu kalea, erdian Centrepoint dorrea.