Spitzer espazio teleskopioa: berrikuspenen arteko aldeak

t
Robota: Aldaketa kosmetikoak
Xabi22 (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
1. lerroa:
{{Espazio teleskopio infotaula
|izena = Spitzer
|irudia = [[FileFitxategi:Spitzer space telescope.jpg|250px]]
|irudi_oina = Spitzer espazio teleskopioaren irudikapen artistikoa.
|izen_alt =
7. lerroa:
|erakundea = [[NASA]]/[[JPL]]/[[Caltech]]
|kontratista_nagusiak = [[Lockheed Martin]] eta [[Ball Aerospace]]
|jaurtiketa_data = [[2003|2003ko]]ko [[abuztuaren 25|abuztuak 25]], 05ː35ː00 [[UTC]]
|jaurtiketa_lekua = [[Cabo Cañaveral]], [[Florida]]
|jaurtigailua = Delta II 7920H ELV
52. lerroa:
|noiztik_aurrera =
|estat_erref =
}}'''Spitzer espazio teleskopioa''' ('''SST''' [[Ingeles|ingelesezkoingeles]]ezko siglengatik) infragorriak aztertzen dituen behatoki espazial bat da, [[NASA|NASAk]]k dituen 4 [[Behatokibehatoki handi|behatoki handietako]]etako bat izateaz gain. Spitzerren aurretik [[Infragorri|infragorrieninfragorri]]en bidez ikerketak egiten zituzten teleskopio espazialak, [[IRAS]] eta [[ISO espazio teleskopioa|ISO]] ziren. [[Delta II]] izeneko ibilgailu bat erabiliz jaurti zuten [[2003|2003ko]]ko [[Abuztuarenabuztuaren 25|abuztuaren 25ean]]ean [[Kennedy zentro espaziala|Kennedy zentro espazialetik]]. [[Lurra|Lurrarenaren]]renaren antzekoa den [[orbita heliozentriko]] bat mantentzen du, baina, urtero Lurrarengandik 15 milioi [[kilometro]] hurruntzen da. Spitzerrek 85cm-ko diametroa duen teleskopio islatzaile bat du. Teleskopio honen bizitza, infragorriez dabiltzan gaskoren antzera, muga bat du, goiz hala berandu barnean duen [[helio]] likidoa [[Lurrunketa|lurrunduko]] zaiolako, helio hau garrantzitsua da teleskopioaren tenperatura mantentzeko. Hasiera batean zientzialariek pentsatu zuten, helioak 2,5 urtetik 5 urtera bitartean iraunduko zuela, baina (2009ko datuak) orain badakite gutxienez 5 urte gehiago iraunduko duela.
 
Guztira, Spitzer misioak gutxi gorabehera, 670 milioi [[dolar]] balio izan ditu. Misio honen erronka handietako bat, ispilu nagusia [[Berilio|beriliozberilio]]z egitea izan da.
 
Spitzerren izena, [[Lyman Spitzer Jr.]] zientzialarienrengandik dator. 40. hamarkadatik espazio teleskopioak sortzeren aldekoa izan zen zientzialari hau, gainera, [[XX. mendea|XX. mendean]]n izan ziren zientzialari garrantzitsuenetako bat bezala ezagutzen da gaur egun ere.
 
[[Eguzki-sistema|Eguzki sistemaren]] amaieran dauden gorputz izoztuak aurkitzea eta [[unibertso]] hurrunean dauden edonolako gorputzak aurkitzea dira Spitzer espazio teleskopioaren helburuetako batzuk. Helburu hauek gauzatzeko, Spitzer espazio teleskopioak argazkiak ateratzen ditu, 3 eta 180 [[Mikrometro (unitatea)|mikren]] arteko eremuan fotometria burutzen du eta 4 eta 100 mikren arteko eremuan kalitate handiko espektroak ateratzeko ahalmena du.
[[Fitxategi:PIA19872-12thAnniversarySpaceCalendar-SpitzerST-20150820.jpg|ezkerrera|thumb|Teleskopioak [[Kolorekolore faltsu|kolore faltsuan]]an atera dituen argazki hauetan hainbat [[galaxia]] ikusi ditzakegu. a]]
 
== Ikerketak ==
2007ko maiatzean [[HD14026b]] izena jarri zitzaion planeta bat aurkitu zuen, [[exoplaneta]] hau une hartaraino aurkitu zen planetarik beroena zen, lurrazalean 3700 °C zituela.
 
2008ko abuztuan, [[NGC 1333-IRAS 4B]] izeneko sorreran dagoen [[Izar-sistema|izar sisteman]], ur-lurrunezko laino erraldoi bat aurkitu zuen. Lurrun hau, izar sistema honen erdigunean dago, beranduago kometak eta planetak eratuko dira laino honetatik.
 
== Ikus, gainera ==
* [[Behatoki astronomiko]]
* [[Hubble espazio teleskopioa]]
* [[Exoplaneta]]
* [[NASA]]
 
== Kanpo loturak ==
76. lerroa:
* [http://celestia.albacete.org/celestia/celestia/naves1/10teles.html Orbitan dauden teleskopioen inguruko informazio gehiago] ''(Gazteleraz)''
{{Teleskopio aurkibidea}}
 
[[Kategoria:Teleskopioak]]
[[Kategoria:Satelite artifizialak]]