San Martzial baseliza (Irun): berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-Eraikin infotaula +Eraikin infotaula automatikoa) |
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
||
20. lerroa:
| webgunea =
}}
'''San Martzial baseliza''' [[Gipuzkoa]]ko [[Irun]] udalerrian dagoen [[ermita|baseliza]] bat da, hain zuzen ere [[Aldabe (Irun)|Aldabe edo San Martzial
Espainia eta Frantzia arteko muga Gipuzkoa eta [[Lapurdi]] banatzen dituen [[Bidasoa]] ibaian finkatu zenetik ([[XV. mendea|XV. mende]] amaieran), oso posizio estrategikoan aurkitu izan da Aldabe mendia, horren ondorioz ugari izan direlarik haren inguruan izandako borrokak, ezagunenak [[1522]]<nowiki/>ko [[San Martzialeko gudua (1522)|San Martzialko gudua]] eta [[1813]]<nowiki/>ko [[San Martzialgo gudua (1813)|San Martzialgo bigarren gudua]], biak ala biak espainiarrek irabaziak. [[Konbentzio Gerra|Konbentzio Gerran (1793-1795)]] eta [[Espainiako Gerra Zibila|Espainiako Gerra Zibilean (1936-1939)]] ere izan ziren borrokak, azken kasu honetan 1936ko abuztuan eta iraileko lehen egunetan ([[Irungo gudua (1936)|Irungo gudua]]), matxinatuek mugara iritsi nahi zutelako eta holan zonalde errepublikarra isolatu.
== Historia ==
[[XVI. mendea|XVI. menderarte]] eta jatorriz Aldabeko Haitza izenez ezaguna zen. [[1522]]ko [[ekainaren 30]]an jazotako [[San Martzialeko gudua (1522)|San Martzialeko
Antzinako baseliza hura [[1796]]an [[tximista]] batek kiskaldu eta sunstitu zuen, [[1804]] berreraikia eta bertan irudi berria ipini zelarik. Kanpoaldean, baselizaren hormari atxikitutako monumentu txiki bat dago, bertan, [[1899]]an mendira doan bidea eraikitzen lagundu zutenen izenak idatziak dauden koaderno bat gordetzen delarik. Era berean, San Martzialgo guduak oroitarazten dituen bi oroitarriz osatutako pinakulu bat ere badago. Zaharberritua izan ostean, [[1910]]an dorrea altxatu zen. [[Espainiako Gerra Zibila]]n zehar eraikinak berriz ere kalteak jasan zituen.
| |||